ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

นางบุญยัง บุราณเก่า บอกว่าคนสมัยก่อนจะทอผ้าเพื่อใช้ตัดเย็บเสื้อผ้าเอง ผู้หญิงสมัยก่อนจึงทอผ้าเป็นเกือบทุกคน และก็สืบทอดภูมิปัญญาการทอผ้าต่อมาเรื่อยๆ นางบุญยังก็ทอผ้าไว้ใช้เองโดยไม่ต้องซื้อหาจากคนอื่น ทำมาเรื่อยๆ จนสามารถคิดค้นลายและทอผ้าได้อย่างละเอียดสวยงาม และถ้ามีคนสนใจขอซื้อก็ขายเพื่อหารายได้เข้าบ้าน จนฝีมือการทอผ้า เป็นที่รู้จักในหมู่บ้านและหมู่บ้านใกล้เคียง

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อสืบทอดภูมิปัญญาของบรรบุรุษและส่งต่อไปยังรุ่นลูกรุ่นหลานสืบไป และเพื่อเป็นอาชีพเสริม สร้างรายได้เพิ่มให้กับครอบครัว   

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

 เส้นด้าย สีย้อม

อุปกรณ์ ->

 กี่ ฟืม  กง อัก 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. สืบเส้นด้ายยืนเข้ากับแกนม้วนด้ายยืน และร้อยปลายด้ายแต่ละเส้นเข้าในตะกอแต่ละชุดและฟันหวี ดึงปลายเส้นด้ายยืนทั้งหมดม้วนเข้ากับแกนม้วนผ้าอีกด้านหนึ่ง ปรับความตึงหย่อนให้พอเหมาะ กรอด้ายเข้ากระสวยเพื่อใช้เป็นด้ายพุ่ง        

2. เริ่มการทอโดยกดเครื่องแยกหมู่ตะกอ เส้นด้ายยืนชุดที่ 1 จะถูกแยก ออกและเกิดช่องว่าง สอดกระสวยด้ายพุ่งผ่าน สลับตะกอชุดที่ 1 ยกตะกอชุดที่ 2 สอดกระสวยด้ายพุ่งกลับ ทำสลับกันไปเรื่อย ๆ 

3. การกระทบฟันหวี ( ฟืม ) เมื่อสอดกระสวยด้ายพุ่งกลับก็จะกระทบ ฟันหวี เพื่อให้ด้ายพุ่งแนบติดกัน ได้เนื้อผ้าที่แน่นหนา     

4. การเก็บหรือม้วนผ้า เมื่อทอผ้าได้พอประมาณแล้วก็จะม้วนเก็บใน แกนม้วนผ้า โดยผ่อนแกนด้ายยืนให้คลายออกและปรับความตึงหย่อนใหม่ ่ให้พอเหมาะ 

ข้อพึงระวัง ->

การย้อมสีต้องมีความยุ่งยาก ผู้ย้อมต้องสังเกตผ้าที่จะย้อมว่าควรย้อมแบบร้อนหรือย้อมแบบเย็น