ความรู้สัมมาชีพชุมชน

ทอผ้าสไบขิด

โดย : นางสมคิด พิลาพันธ์ วันที่ : 2017-03-11-17:22:46

ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 45 หมู่ 7 ตำบล พระธาตุ อำเภอ นาดูน จังหวัดมหาสารคาม

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

      การทอผ้าสไบขิต เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่มีการสืบทอดภูมิปัญญามาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ เป็นการทอผ้า

ลวดลายขิต ซึ่งเป็นลายผ้าโบราณ ซึ่งต้องอาศัยความอดทนและความเพียรในการทอผ้าแต่ละชิ้น ปัจจุบันมีการถ่ายทอดให้ลูกหลานได้สืบทอดและมีการประยุกต์ลวดลายให้มีความหลากหลายตามความต้องการของตลาดหรือสมัยนิยมมากขึ้น 

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อเป็นการสร้างมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์และสามารถนำมาจำหน่ายเพื่อสร้างรายได้ให้กับผู้ทอผ้าได้เป็นอย่างดี

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

 

1) การเลือกซื้อด้าย ก่อนที่จะทำสิ่งอื่นใดในการทอผ้าลายขิด เราจะต้องทำการเลือกซื้อด้ายสีต่างๆ ตามที่เราชอบ

เช่น สีเหลือง สีส้ม สีชมพู สีดำ สีฟ้า แต่สีที่จะขาดไม่ได้คือสีขาว ที่ใช้เป็นสีพื้นตามความกว้างความยาวของหูก ตามที่เราต้องการ

2)การกวักด้าย นำด้ายใส่ลงไปใน "กง" กวักด้ายออกจากกงให้เข้าไปอยู่ในอักโดยการหมุนอักไปเรื่อยๆ

ด้ายจากกงก็จะเคลื่อนที่ออกมาเข้าสู่อักตามต้องการ เมื่อกวักด้ายเสร็จแล้ว เราก็จะได้ด้ายไปอยู่ในอักหลายๆ อัก

3)การค้นหูก เป็นขั้นตอนของการนำด้ายออกจากอักใส่ลงในไม้หลักเผือ เพื่อให้ได้ความยาวของหูกตามที่ต้องการ 

โดยนำด้ายใส่ลงในเดือยของหลักเผือวนจากซ้ายไปขวาไปมาเรื่อยๆ จนได้ความยาวตามต้องการ

4) การปั่นหลอด เป็นการปั่นด้ายจากกงใส่หลอด บรรจุในกระสวย เพื่อทำการทอเป็นด้ายเส้นพุ่ง

5) การสืบหูก เป็นการนำด้ายที่ค้นหูกเรียบร้อยแล้วมาต่อเข้ากับเขาหูกด้วยการใช้นิ้วมือหมุนปลายด้ายให้พันติดกันโดยใช้ข้าวสุกช่วย

6) การกางหูก หลังจากเตรียมสิ่งต่างๆ แล้ว ก็ถึงขั้นกางหูก ส่วนใหญ่นิยมกางใต้ถุนบ้านเพื่อสะดวกในการทอหูกไม่ต้องกลัวฝนตก แดดออก ทอได้ตลอดเวลา

7) การทอ ผู้ทอเข้าประจำที่ใช้เท้าเหยียบ เข้าก้านสวยอยู่ทางด้านใดก็ให้เหยียบทางด้านนั้น คือถ้าก้านสวยอยู่ทางด้านซ้าย

ก็ใช้เท้าซ้ายเหยียบ ถ้าก้านอยู่ด้านขวาก็ใช้เท้าขวาเหยียบ จะทำให้ไหมที่อยู่ระหว่างฟืมกับผู้ทอแยกเปิดช่องสำหรับให้ก้านสวยผ่านไปได้มือขวาก็กระตุกให้ก้านสวยผ่านเส้นไหมพุ่งไปยังด้านตรงข้าม มือซ้ายก็จะดึงฟืมให้กระทบเข้ามาตัวผู้ทอผ่อนให้ที่เหยียบมีน้ำหนักเท่าๆกันดันฟืมไปข้างหน้าให้ชิดกับตะกอ กระตุกก้านสวยให้กลับทางเดิมก่อนที่จะกระตุกนั้นจะต้องเหยียบไม้เหนียบด้านที่ก้านสวยอยู่เสียก่อน แล้วดึงฟืมให้กระทบเข้าหาตัวเรา ทำให้เนื้อผ้าแน่น

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดมหาสารคาม
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา