ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การทอผ้าไหมมัดหมี่เป็นงานศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านที่มีการสืบทอดแพร่หลายมีอยู่ทั่วทุกภาคของประเทศ  การมัดหมี่คือ  ศิลปะการทอผ้าชนิดหนึ่งโดยการมัดหมี่  ย้อมเส้นไหมให้เกิดสี  และลวดลาย แล้วจึงนำไปทอเป็นผืน  การมัดหมี่ที่ทำในประเทศมี 2 ชนิด  คือ 1. การมัดหมี่เส้นพุ่ง  2. การมัดหมี่เส้นยืน  การทอผ้ามัดหมี่นั้น ต้องใช้ความปราณีตมาก  ต้องขยัน  อดทนจริงๆ และมีใจรักด้วย

วัตถุประสงค์ ->

1. เพื่อให้มีอาชีพ เกิดขึ้นในครัวเรือนและชุมชน  

2. เพื่อให้มีรายได้เพิ่มขึ้นจากรายได้หลัก

3. เพื่อช่วยให้ทรัพยากรและวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่นมีมูลค่าเพิ่มขึ้น 

4. เพื่อส่งเสริมภูมิปัญญาการทอผ้ามัดหมี่

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

เส้นไหม

อุปกรณ์ ->

1. กี่พื้นเมืองหรือกี่มือ

2. ฟืม

3. เขาหูกหรือตะกรอ (สำหรับการจัดเรียงเส้นไหมยืน)

4. ไม้ม้วนผ้า

5. ไม้สำหรับนั่งทอ

6. คานเหยียบ  คานแขวน

7. กระสวย

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. นำเส้นไหมมาคัดเส้นไหมที่มีขนาดเส้นสม่ำเสมอ และมีการตกแต่งใจไหมให้เรียบร้อยก่อน

2. นำเส้นไหมดิบมาต้มแยกกาว

3. นำเส้นไหมที่ต้มแยกกาวแล้วไปตีเกลียว

4. นำเส้นไหมมาใส่โฮงมัดหมี่ แล้วทำการค้นหมี่

5. การมัดหมี่ มัดตามลายที่ต้องการก่อนนำไปย้อมสี  โดยใช้วัสดุกันน้ำ (เชือกฟาง) สีจะติดเฉพาะตรงที่ไม่ได้มัด  เมื่อย้อมแล้วอาจจะต้องนำมามัดและย้อมอีกซ้ำหลายครั้งแล้วแต่ความยากง่ายของลวดลายและจำนวนสีที่ปรากฎบนผืนผ้า

6. นำไหมมัดหมี่ที่ย้อมแล้ว  มาล้างน้ำ  นำขึ้นบิดและตากจนแห้ง

7. นำไหมมัดหมี่ที่แห้งแล้ว  มาใส่ผ้ามัดหมี่  เพื่อตัดเชือกฟางให้ได้ลายมัดหมี่ที่ต้องการ

8. นำเส้นไหมทางยืน ซึ่งเป็นความยาวของผืนผ้านั้นมาย้อมสีมาทำการค้นใส่หลักเฝือ เสร็จแล้วเข้าฟืมหรือสืบนั้นเอง

9. นำไหมมัดหมี่ มาปั้นใส่หลอดเพื่อเตรียมไว้ทอต่อไป

10. การทอนั้นต้องใช้ความระมัดระวัง และพิถีพิถันกันมาก  เมื่อนั่งบนไม้สำหรับนั่งทอ  ใช้มือในการพุ่งกระสวยโดยตรง  เมื่อพุ่งกระสวยไปครั้งหนึ่งต้องตรวจดูว่าตรงกับดอกลายที่มัดไว้หรือไม่  ถ้าไม่ตรงต้องจัดให้ตรงเสียก่อน  แล้วจึงทอต่อไปเรื่อยๆจนความยาวของไหมทางยืนหมด

ข้อพึงระวัง ->

1. การฟอกแยกกาวไหม  ต้องจับดูเส้นไหมด้วยว่ากาวออกจากเส้นไหมหมดหรือเปล่า  โดยการจับเส้นไหม  ดูว่ามันหายลื่นหรือยัง

2. การมัดหมี่  ต้องดึงเชือกฟางให้แน่น

3. การตัดเชือกออกจากการมัดหมี่  ต้องระวังอย่าตัดโดนเส้นไหม

4. การทอต้องระวังอย่าให้กระสวยโดนเส้นไหมทางยืนขาด  ผืนผ้าจะเป็นรอยมันจะไม่เรียบสวย