การทอผ้าตีนจก
โดย : นางฟองจันทร์..จันทร์ต๊ะอุด วันที่ : 2017-03-26-19:20:40ที่อยู่ : 216...............หมู่....9................ซอย.................ถนน.....................ตำบล...ป่าสัก............... อำเภอ.....วังชิ้น............................จังหวัดแพร่
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
สมัยก่อนนางฟองจันทร์ จันทร์ต๊ะอุด ประกอบอาชีพทำการเกษตรเป็นหลัก เช่น ทำนา ซึ่งหลังจากการทำนาแล้วก็จะใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ จึงไปหัดทอผ้าตีนจกเป็นอาชีพเสริม ก็ทำมาเรื่อยๆ จากการที่เป็นคนไผ่รู้และอดทน จึงได้ศึกษารายละเอียดต่างๆ รวมถึงวิธีการทอผ้าในลายต่างๆ ทำให้มีความชำนาญและสามารถแก้ลายได้ และสามารถอธิบายวิธีการทอผ้าให้กับบุคคลที่สนใจ และอยากยึดเป็นอาชีพเพื่อสร้างรายได้ให้กับครอบครัว ต่อมาหมู่บ้าน มีการจัดตั้งกลุ่มทอผ้าตีนจก เป็นการรวมกลุ่มของสตรีในหมู่บ้านซึ่งจะทำให้มีรายได้เพิ่มมากขึ้น
วัตถุประสงค์ ->
เผยแพร่วิธีการทอผ้าตีนจกเพื่อทำเป็นอาชีพ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ด้ายเส้นยืน ” เป็นเส้นด้ายที่เรียงอยู่ในฟืม
ด้ายสอด ” เป็นเส้นด้ายหรือไหมสีต่าง ๆ ที่ใช้ทอทำลวดลายด้วยวิธีการยกเขา
ด้ายพุ่ง ” เป็นเส้นด้ายที่ใสกระสวยแล้วพุ่งไประหว่างด้ายเส้นยืน(เป็นสีเดียวกันกับด้ายเส้นยืน)
อุปกรณ์ ->
1. กี่ หมายถึง เครื่องมือในการทอผ้าทำเป็นโครงสร้างไม้หรือเหล็ก
2. ไม้ดาบ ” เป็นอุปกรณ์ที่ใช้แยกด้ายเส้นยืนออกจากกัน
3. กระสวย ” ใช้สำหรับทอพุ่งเส้นด้ายพุ่ง
4. ฟืม ” เป็นอุปกรณ์สำหรับการเรียงเส้นด้ายเพื่อทอ
5. ม้าเหยียบ ” เป็นเครื่องมือในการทอผ้าที่ประกอบคู่กับกี่ทอผ้า
6. เขาเหยียบ ” เป็นอุปกรณ์ที่ยกเส้นด้ายยืนออกจากกันในการทอ
7. เขาฟืม ” เป็นอุปกรณ์สำหรับเรียงเส้นด้าย
8. ลอกล้อ ” เป็นอุปกรณ์สำหรับดึงเขายกดอกกับม้าเหยียบ
9. หลอด ” เป็นเครื่องมือที่ใช้ใส่ด้าย
10. เผี่ยน ” เป็นอุปกรณ์ในการปั่นฝ้ายในเป็นเส้นด้าย
11. เขายกดอก ” เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการเก็บลายผ้า
12. เผียขอ ” เป็นอุปกรณ์สำหรับโว้นด้ายเพื่อนำไปทอผ้า
13. โก้งกว้าง ” เป็นอุปกรณ์ในการกวักด้ายเพื่อนำไปโว้น
14. หางเห็น ” เป็นอุปกรณ์สำหรับเสียบมะกวักเพื่อกรอเส้นด้าย
15. มะกวัก ” เป็นอุปกรณ์ในการกรอเส้นด้ายเพื่อนำไปโว้น
16. ขนเม่น หรือ ไม้แหลม ” เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการจกด้ายพุ่งเส้นยืน
กระบวนการ/ขั้นตอน->
๑. คัดและตรวจสอบเส้นด้ายที่จะทำการทอ
๒.การให้สีที่กลมกลืนและลงตัว
๓.นำเส้นไหมที่ฟอกสีแล้วมาสืบเครือและเก็บลายตามที่ต้องการ
๔. การทอต้องเรียบและแน่น
๕.เมื่อทอผ้าไมตันจกได้ขนาดกว้าง 96 ซม. ยาว 346 ซ.ม.แล้วนำไปอาบน้ำยาผ้าไหม ล้างด้วยน้ำสะอาด
๖.นำผ้าไหมไปผึ่งให้หมาด แล้วนำไปรีด เพื่อบรรจุภัณฑ์ต่อไป
ข้อพึงระวัง ->
๑. มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ทันสมัย มีความหลากหลาย ตรงตามความต้องการของลูกค้า อย่างต่อเนื่อง
๒.มีการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ ให้มีความสวยงาม สามารถดึงดูดลูกค้าได้