งานหัตถกรรมฝีมือด้านการจักสานในรูปแบบต่างๆ
โดย : นางดวงแข คนชม วันที่ : 2017-03-23-17:03:07ที่อยู่ : 69 หมู่ที่ 7 ตำบลเหมืองหม้อ
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
งานหัตถกรรมจักสานถือเป็นอาชีพหลักของชาวบ้านทุ่งน้ำใส หมู่ที่ 7 แต่ส่วนใหญ่รูปแบบผลิตภัณฑ์ยังคงมีรูปแบบเดิม ด้วยเหตุนี้นางดวงแข คนชม จึงมีแนวคิดที่จะปรับปรุงรูปแบบของผลิตภัณฑ์จากเครื่องจักสานให้มีรูปแบบที่แตกต่างจากของที่มีอยู่เดิม โดยเฉพาะการทำลวดลายต่างๆ ลงในเครื่องจักสาน ซึ่งความคิดสร้างสรรค์ดังกล่าวทำให้นางดวงแข คนชม ประสบความสำเร็จในด้านการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ และได้รับเชิญเป็นครูฝึกการทำเครื่องจักสานให้กับผู้ที่สนใจ
วัตถุประสงค์ ->
ส่งเสริมอาชีพ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. ไม้ไผ่บ้าน
2. ด้ายไนล่อน
3. เข็มเย็บผ้าขนาดใหญ่
4. กรรไกร
5. มีดโต้
6. เลื่อย
7. เหล็กหมาด (เหล็กแหลม)
8. ก้านตาล
9. เครื่องขูดตอก
10. เครื่องกรอด้าย
อุปกรณ์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. นำปล้องไม้ไผ่มาตัดหัวท้าย ตัดเอาข้อออก ผ่าเป็นซีกทำเส้นตอกกว้างประมาณ 2-3 ม.ม.ขูดให้เรียบและบาง
2. นำเส้นตอกที่ได้มาสานเป็นรูปร่างกระติบข้าว หนึ่งลูกมี 2 ฝา มาประกอบกัน
3. นำกระติบข้าวที่ได้จากข้อ (2.) มาพับครึ่งให้เท่า ๆ กันพอดี เรียกว่า 1 ฝา
4. ขั้นตอนการทำฝาปิด โดยจักเส้นตอกที่มีความกว้าง 1 นิ้ว สานเป็นลายตามะกอกและลายขัด
5. นำฝาปิดหัวท้ายมาตัดเป็นวงกลม มาใส่เข้าที่ปลายทั้งสองข้าง
6. ใช้ด้ายไนล่อน และเข็มเย็บเข้าด้วยกันรอบฝาปิดหัวท้าย
7. นำก้านตาลที่ม้วนไว้มาเย็บติดกับฝาล่าง ที่เป็นตัวกระติบข้าว
8. นำกระติบข้าวที่ได้ไปรมควันจากฟางข้าว เพื่อกันแมลงเจาะ และเพื่อความสวยงาม ทนทาน ไม่เกิดราดำ
9. นำไม้มาเหลาเป็นเส้นตอก กลมยาวเส้นผ่าศูนย์กลาง 2-3 ม.ม. ความยาวรอบ บางเท่ากับฝากระติบพันด้วยด้ายไนล่อน แล้วเย็บติดฝาขอบบน เพื่อความสวยงาม
10. เจาะรูที่เชิงกระติบข้าว ด้วยเหล็กแหลม 2 รู ให้ตรงข้ามกัน แล้วทำหูที่ฝาด้านบน ตรงกับรูที่เจาะเชิงไว้
11. ใช้ด้ายไนล่อนสอดเข้าเป็นสายไว้สะพายไปมาได้สะดวก จะได้กระติบข้าวที่สำเร็จเรียบร้อย สามารถนำมาใช้และจำหน่ายได้
ข้อพึงระวัง ->
2. การจักตอก ต้องมีขนาดความกว้าง ความยาวให้เท่า ๆ กันทุกเส้น เพื่อจะได้กระติบรูปทรงสวยงาม
3. ก่อนที่จะเหลาเส้นตอก หรือขูดให้นำเส้นตอกที่จักแล้ว แช่น้ำประมาณ 1 ชั่วโมง เพื่อให้เส้นตอกอ่อนนุ่ม จะได้ขูดเหลาง่ายขึ้น แล้วนำไปตากแดด ให้แห้งสนิท เพื่อป้องกันเชื้อราก่อนลงมือสาน