การทอผ้าตีนจก
โดย : นายณัฐธีระกรณ์ เจริญศิริ วันที่ : 2017-03-26-20:40:49ที่อยู่ : 105 หมู่ 9 ซอย - ถนน จรูญลองรัต ตำบลบ้านปิน อำเภอลอง จังหวัดแพร่
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เมื่อก่อนในหมู่บ้านมีการทอผ้าตีนจกหลายครัวเรือน และที่บ้านแม่ก็เป็นคนทอผ้าตีนจก โดยนิสัยส่วนตัวเป็นคนสนใจใฝ่รู้ ก็เลยมักจะทอผ้าตามแบบตามลายของที่บ้านซึ่งแม่เป็นคนสอนทอ จะทอช่วงเวลาว่างหลังเลิกเรียน และวันหยุดเสาร์ อาทิตย์ จนเกิดความชำนาญ และเป็นการหารายได้ระหว่างเรียน
วัตถุประสงค์ ->
เผยแพร่การทอผ้าตีนจก เพื่อทำเป็นอาชีพเสริม
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. ฝ้ายโว้น หรือฝ้ายเครือ
2.ฝ้าย ด้วยสำหรับเก็บลาย
3. ฝ้ายหรือด้าวยสำหรับสอด
อุปกรณ์ ->
1. กี่ หมายถึง เครื่องมือในการทอผ้าทำเป็นโครงสร้างไม้หรือเหล็ก
2. ไม้ดาบ ” เป็นอุปกรณ์ที่ใช้แยกด้ายเส้นยืนออกจากกัน
3. กระสวย ” ใช้สำหรับทอพุ่งเส้นด้ายพุ่ง
4. ฟืม ” เป็นอุปกรณ์สำหรับการเรียงเส้นด้ายเพื่อทอ
5. ม้าเหยียบ ” เป็นเครื่องมือในการทอผ้าที่ประกอบคู่กับกี่ทอผ้า
6. เขาเหยียบ ” เป็นอุปกรณ์ที่ยกเส้นด้ายยืนออกจากกันในการทอ
7. เขาฟืม ” เป็นอุปกรณ์สำหรับเรียงเส้นด้าย
8. ด้ายเส้นยืน ” เป็นเส้นด้ายที่เรียงอยู่ในฟืม
9. ด้ายสอด ” เป็นเส้นด้ายหรือไหมสีต่าง ๆ ที่ใช้ทอทำลวดลายด้วยวิธีการยกเขา
10. ด้ายพุ่ง ” เป็นเส้นด้ายที่ใสกระสวยแล้วพุ่งไประหว่างด้ายเส้นยืน(เป็นสีเดียวกันกับด้ายเส้นยืน)
11. ด้ายแต่งดอก ” เป็นเส้นด้าย ( สีต่าง ๆ ) สำหรับแต่งเป็นลวดลาย
12. ลอกล้อ ” เป็นอุปกรณ์สำหรับดึงเขายกดอกกับม้าเหยียบ
13. หลอด ” เป็นเครื่องมือที่ใช้ใส่ด้าย
14. เผี่ยน ” เป็นอุปกรณ์ในการปั่นฝ้ายในเป็นเส้นด้าย
15. เขายกดอก ” เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการเก็บลายผ้า
16. เผียขอ ” เป็นอุปกรณ์สำหรับโว้นด้ายเพื่อนำไปทอผ้า
17. โก้งกว้าง ” เป็นอุปกรณ์ในการกวักด้ายเพื่อนำไปโว้น
18. หางเห็น ” เป็นอุปกรณ์สำหรับเสียบมะกวักเพื่อกรอเส้นด้าย
19. มะกวัก ” เป็นอุปกรณ์ในการกรอเส้นด้ายเพื่อนำไปโว้น
20. ขนเม่น หรือ ไม้แหลม ” เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการจกด้ายพุ่งเส้นยืน กระบวนการ ขั้นตอนการผลิต
1. คัดเลือกเส้นด้ายที่จะทอ คัดเลือกสี
2. คัดเลือกเครือที่มีลวดลายที่ต้องการ
3. ทำการทอ
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. คัดเลือกเส้นด้ายที่จะทอ คัดเลือกสี
2. คัดเลือกเครือที่มีลวดลายที่ต้องการ
3. ทำการทอ
ข้อพึงระวัง ->