มะขามคุก
โดย : นางยอด พิลาเกิด วันที่ : 2017-03-03-15:01:42ที่อยู่ : 76/1 หมู่ที่ 9 ตำบลท่าอิบุญ
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
มะขามเป็นพันธุ์ไม้มงคลพระราชทาน และดอกไม้ประจำจังหวัดเพชรบูรณ์ มะขามในไทยมีสองชนิดคือมะขามเปรี้ยวและมะขามหวาน โดยมะขามหวานมีหลายพันธุ์เช่น พันธุ์น้ำผึ้ง อินทผลัม หมื่นจง สีทอง ในบางครั้งจะเรียกมะขามตามลักษณะของฝัก เช่น มะขามขี้แมว คือมะขามฝักกลม มะขามกระดาน คือมะขามฝักแบน มะขามข้อเดียวคือมะขามที่ฝักมีข้อเดียวออกกลมป้อม มะขามมีประโยชน์หลายด้าน
1.ด้านอาหาร
มะขามใช้ทำอาหารได้หลายส่วน ทั้งใบอ่อน ฝักอ่อน ฝักแก่ และเม็ดก็นำมาคั่วรับประทานได้ มะขามเปียกที่ทำจากมะขามฝักแก่เป็นเครื่องปรุงรสเปรี้ยวที่สำคัญในอาหารไทย ทั้งแกงส้ม ต้มส้ม ไข่ลูกเขย น้ำปลาหวาน ยอดและใบมะขามอ่อนนำไปยำหรือใส่ในต้มเพื่อเพิ่มรสเปรี้ยว และยังใช้ทำขนมได้อีกหลายชนิด เช่น มะขามแช่อิ่ม มะขามแก้ว มะขามคลุก มะขามกวน เป็นต้น
ยอดอ่อนและฝักอ่อนมีวิตามิน เอ มาก มะขามเปียกรสเปรี้ยว ทำให้ชุ่มคอ ลดความร้อนของร่างกายได้ดี เนื้อในฝักมะขามที่แก่จัด เรียกว่า "มะขามเปียก" มะขามเปียกอุดมด้วยกรดอินทรีย์ เป็นต้น มีคุณสมบัติชำระล้างความสกปรกรูขุมขน คราบไขมันบนผิวหนังได้ดี
2.ด้านสมุนไพร
- แก้อาการท้องผูกถ่ายไม่ออก ใช้เนื้อฝักแก่หรือมะขามเปียก จิ้มกับเกลือรับประทาน หรือใส่เกลือเติมน้ำคั้นดื่ม
- แก้อาการท้องเดินกองทัพ ใช้เปลือกต้น ทั้งสดหรือแห้ง ต้มกับน้ำปูนใสหรือน้ำรับประทาน
- ถ่ายพยาธิลำไส้หมา ใช้เมล็ดคั่วกะเทาะเปลือกเอาออกเนื้อในเมล็ดแช่น้ำเกลือจนนุ่มรับประทานเหมาะสำหรับ
ถ่ายพยาธิไส้เดือน
- แก้ไอขับเสมหะเสลดติดคอ ใช้เนื้อในฝักแก่หรือมะขามเปียกจิ้มเกลือรับประทาน
3.ด้านอื่นๆ
- เนื้อไม้มะขามใช้ทำเขียง ครก สาก กระดุมเกวียน หรือเผาถ่าน
4.คติความเชื่อ
ตามตำราพรหมชาติฉบับหลวง ถือว่ามะขามเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่ควรปลูกไว้ทางทิศตะวันตก (ประจิม) ของบ้าน เพื่อป้องกันสิ่งไม่ดี ผีร้ายมิให้มากล้ำกลาย อีกทั้งต้นมะขามยังเป็นต้นไม้ที่มีชื่อเป็นมงคลนาม ถือกันเป็นเคล็ดว่าจะทำให้มีแต่คนเกรงขาม
วัตถุประสงค์ ->
1.เพื่อลดรายจ่ายเพิ่มรายได้
2.เพื่อสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น
3.เพื่อเป็นศูนย์กลางแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการถ่ายทอดนวัตกรรมใหม่ๆ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
- มะขาม
- เกลือ
- น้ำตาลทราย
- พริกป่น
อุปกรณ์ ->
1.กระปุกบรรจุ
กระบวนการ/ขั้นตอน->
- ปลอกเปลือกมะขามออกให้หมดถ้าจะแกะเม็ดออกด้วยก็ดี
- นำมะขามใส่ภาชนะเพื่อทำการคลุก
- ใส่น้ำตาลและเกลือลงไปส่วนพริกชอบเผ็ดขนาดไหนก็ใส่ตามใจชอบ
- แล้วคนให้เข้ากันจนทั่ว นำมะขามคลุกใส่ถุงหรือภาชนะปิดให้สนิท เก็บไว้ทานได้นานพอควร
ข้อพึงระวัง ->
มะขามอย่านำไปล้างน้ำ จะทำให้แฉะเก็บไว้ไม่ได้นาน