การจักสานไม้ไผ่
โดย : นายประหยัด ไชยศิริ วันที่ : 2017-03-04-09:38:49ที่อยู่ : ๘๙ หมู่ ๑๔ บ้านดอนไชยพัฒนา ตำบลจุน อำเภอจุน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เริ่มจากการทำภาชนะต่างๆ ไว้ใช้ในครัวเรือน นำไปสู่การพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์รูปแบบใหม่ตามความต้องการของตลาด
วัตถุประสงค์ ->
-เพื่อสืบทอดงานจักสานจากบรรพบุรุษ
-เพื่อสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
-ไม้ไผ่
อุปกรณ์ ->
-มีด
-เครื่องเหลาไม้
-เชือก
กระบวนการ/ขั้นตอน->
การจักสานตะกร้า
1. นำไม้ไผ่ที่ได้ขนาดมาตัดเป็นท่อนขนาดยาวประมาณ 1 เมตร (ขนาดแล้วแต่ขนาดของตะกร้า) โดยการใช้เลื่อยตัดเป็นท่อน แล้วเอกมีดโต้เหลาตาข้อไม้ไผ่ออก จากนั้นทำการขูดผิวเปลือกนอกของไม้ไผ่ออก เสร็จแล้วใช้มีดโต้ผ่าเป็นซีก
2. นำไม้ไผ่ที่ผ่าซีก มาจักเป็นเส้นตอก แล้วใช้มีดตอกแต่งเส้นตอกให้เรียบซึ่งเรียกว่า “เหลาตอก” หรือ “ขูดตอก”
3. นำเส้นตอกที่เหลาเรียบร้อยแล้ว มาสานก่อขึ้นรูปตะกร้า โดยเริ่มสานจากฐานก้นตะกร้าก่อนเป็นลำดับแรก ทำไม้ไผ่เหลาเป็นฐานตะกร้า 2 ชิ้น มัดผูกไขว้กันเพื่อเป็นฐานก้นตะกร้า ซึ่งนิยมสานด้วยลายสองและใช้เส้นตอกตามขนาดของตะกร้า
4. ใช้ตอกเส้นเล็กกลมเพื่อสานขัดกับตอกเส้นยืน สานเป็นลายสับหว่างกัน โดยสานตอกเส้นยืนยก 1 ข่ม 1 สานไปเรื่อย ๆ จนได้ตามขนาดที่ต้องการจนเสร็จ เมื่อได้ขนาดตะกร้าตามต้องการแล้ว ทำขอบปากตะกร้าโดยการสานไขว้กันไปเรื่อย ๆ จนเสร็จ แล้วใส่ห่วงตะกร้า (ฮวงตะกร้า) ซึ่งทำด้วยไม้ไผ่เหลาปลายให้แหลม โดยการเสียบเข้าไปในลายตะกร้า แล้วใช้หวายถักให้ห่วงยึดแน่นกับตะกร้า
ข้อพึงระวัง ->
-การเหลาไม้หากไม่ชำนาญอาจได้รับบาดเจ็บได้