ทอผ้าตีนผ้าซิ่น
โดย : นางทองใบ สาสุวรรณ์ วันที่ : 2017-04-02-17:34:37ที่อยู่ : 98 ม.12 ต.หนองทุ่ม
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ผ้าซิ่นเป็นคำที่ชาวอีสานเรียกกันซึ่งภาษากลางเรียกผ้าถุง ซึงเป็นที่นิยมของคนทั่วไป ปัจจุบันนิยมการนุ่งผ้าซิ่นอย่างแพร่หลายและลวดลายสดุดตา กลุ่มทอผ้าตีนซิ่นบ้านหนองทุ่มจึงเกิดแนวคิดนำมาประดับกับผ้าถุง และยังสามารถนำมาประดับเสื้อและกางเกงได้ด้วย
วัตถุประสงค์ ->
ใช้ในการประดับตกแต่งปลายผ้าซิ่น หรือเสื้อ กางเกงได้
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1.เส้นด้ายยืน ด้ายทอ
2.สีย้อมผ้า
3.น้ำย้อมผ้า
อุปกรณ์ ->
1.ฟืมทอผ้า
2.กี่ทอผ้า
3.กระสวยทอผ้า
4.กงล้อปั่นด้าย
5.กงล้อเก็บด้าย
6.เข็มเย็บผ้าขนาดใหญ่
กระบวนการ/ขั้นตอน->
- ขั้นแรก จูงด้าย ด้วยไม้จูงซังเพื่อทำให้ด้ายคลี่ตามยาวอย่างมีระเบียบเมื่อคำนวณตามลายหน้ากว้างว่าจะใช้ด้ายยืนจำนวนกี่คู่จึงจะครบลาย แล้วก็นับด้ายคู่ในไม้จูงซังให้ครบ
- ขั้นที่สอง นำด้ายที่จูงแล้วนั้นมาผูกโยงกับขื่น (ไม้พันหูก) แล้วคลี่ด้ายไม้ให้ซ้อนกันพาดไปบนไม้หาบ (ไม้หาบหูก) ขื่อหน้า หมูสี อกม้า
- ขั้นที่สาม นำปลายด้ายทุกเส้นตรึงไว้กับผ้าและม้วนผ้านั้นไว้ในไม้สะพาน
- ขั้นที่สี่ พุ่งกระสวยด้ายนอกไว้ประมาณ 1 นิ้ว
ขั้นที่ห้า เริ่มทอลายด้วยการใช้ขนเม่นนับด้ายยืน (ด้ายซัง) เป็นคู่ ๆ แล้วสอดและควักตามลาย เมื่อจบแถวจะพุ่งด้วยกระสวยใหญ่ 1 ครั้งแล้วใช้ฟืม กระทบให้ลายแน่นยิ่งขึ้น ทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้ความยาวของผ้าตามที่กำหนด
ข้อพึงระวัง ->
ลวดลายที่ทอต้องเสมอต้นเสมอปลาย และการเหยียบไม้จูงให้ได้จังหวะ