ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

การเพาะผักหวานป่า

โดย : นายจำนงค์ คำฤทธิ์ วันที่ : 2017-03-16-12:15:06

ที่อยู่ : 14 ม.4 ต.เมืองลี อ.นาหมื่น จ.น่าน

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การขยายพันธุ์ผักหวานป่าที่ได้ผลดีที่สุดในปัจจุบันคือ การเพาะเมล็ดเนื่องจากวิธีอื่น ๆ เช่นการตอน การตัดชำ มีเปอร์เซ็นต์การออกรากต่ำมาก และใช้เวลาไม่น้อยกว่า 4 เดือน จึงออกราก การขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดจึงเป็นวิธีที่ง่ายและได้ผลมากที่สุด

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ในครัวเรือน ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

(1) การเตรียมดิน

          1.  ดิน 3 ส่วน

          2.  ดินลูกรัง  1 ส่วน

          3.  ปุ๋ยคอก  1  ส่วน

          4.  แกลบดำ  1  ส่วน

 

(2) การเตรียมเมล็ดผักหวานป่าสำหรับเพาะ

1. เมล็ดผักหวานป่าสามารถเก็บไว้ได้ 7 - 10วัน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เอื้อต่อการงอกของเมล็ดผักหวานป่าที่เพาะมากที่สุดหลังจาก 10 - 14 วันไปแล้ว อัตราการงอกจะลดต่ำลงเรื่อยๆจนไม่งอก (เริ่มนับวันที่ 1 นับจากเก็บผลสุกของผักหวานป่าลงจากต้น)

2. ผลสุกของผักหวานป่าจะเริ่มสุกปลายเดือนเมษายนไปจนถึงปลายเดือนมิถุนายน (ปลายฤดูร้อนเข้าสู่ฤดูฝน) ยางและเนื้อของผลสุกผักหวานป่าทำปฏิกิริยาต่อกันทำให้เกิดอุณหภูมิความร้อน(แก็ส)ขึ้นในตัวเมื่อเก็บผลสุกมาเก็บไว้ปริมาณมากภายในภาชนะบรรจุหรือถุงเดียวกัน.

3. ความร้อน (แก็ส) ที่เกิดขึ้นกับผลสุกของผักหวานป่าหลังจากเก็บลงมาจากต้นหากภาชนะหรือถุงที่เก็บผลสุกผักหวานป่าเอาไว้ปิดทึบอากาศไม่ถ่ายเท จะทำให้เมล็ดผักหวานป่าตาย เพาะไม่งอ

 

(3) ขั้นตอน-วิธีการล้างผลสุกของผักหวานป่า

           1. ก่อนที่จะทำการพาะเมล็ดผักหวานป่า(ก่อนนำผลสุกมาจากต้น)สิ่งที่ผู้เพาะต้องเตรียมไว้ก่อนล่วงหน้าคือการกรอกดินใส่กระบอกไม้ไผ่สำหรับเพาะต้นกล้าผักหวานป่า

2. แช่ผลสุกของผักหวานป่าไว้ในน้ำและทำการล้างเอาเปลือกนอกที่หุ้มเมล็ดออก ในขณะล้างควรสวมถุงมือเพื่อไม่ให้ยาง-เนื้อของเมล็ดผักหวานป่ากัดมือ(นำจุลินทรีย์ EM ใส่ในน้ำแช่เมล็ดผักหวานป่าจะช่วยให้เปลือกนิ่มและทำให้ส่วนที่เป็นยาง เกาะกันช่วยให้ล้างง่ายขึ้น) (ในการล้างเมล็ดสุกของผักหวานป่าควรล้างด้วยมือไม่ควรใช่เท้าเหยียบย่ำเพราะจะทำให้เปลือกที่อยู่ภายในแตกเสียหาย ทำให้เพาะไม่ค่อยงอก)

3. นำเมล็ดผักหวานป่าที่ล้างเปลือกนอกออกและผ่านการคัดเอาเมล็ดที่ลอยน้ำออกแล้วมาทำการล้างเอาเนื้อที่หุ้มเมล็ดออกอีกครั้ง ล้างเอาเนื้อหุ้มเมล็ดออกโดยการขัดถูเมล็ดผักหวานป่ากับตระกร้าพลาสติก

4. อีกวิธีการที่ได้จากธรรมชาติช่วยสอน ในการนำเนื้อที่หุ้มเมล็ดผักหวานป่าออกโดยการนำทรายแห้งชนิดใดก็ได้มาคลุกเคล้ากับเมล็ดผักหวานแล้วผึ่งเมล็ดผักหวานให้พอหมาด(ไม่เปียกหรือแห้งจนเกินไป)ทรายจะช่วยดูดซับน้ำและเนื้อของเมล็ดผักหวานป่าเมื่อขยี้ทรายออกเบาๆก็จะได้เมล็ดผักหวานที่พร้อมสำหรับเพาะ

          (4) การเพาะต้นกล้าผักหวานป่า

1. ก่อนนำเมล็ดผักหวานป่ามาเพาะในกระบอกไม้ไผ่ควรทำการรดน้ำให้ดินนิ่ม เมื่อหยอดเมล็ดผักหวานป่าลงไปดินโคลนจะช่วยล็อกเมล็ดผักหวานป่าไว้ไม่ให้พลิก.

2. ในการเพาะให้นำเมล็ดผักหวานป่ามาทำการหยอดลงในกระบอกเพาะเลยโดยการหยอด 2 – 3 เมล็ดในหนึ่งกระบอกเพาะ วางเมล็ดในแนวนอน หันทางด้านขั้วผลเข้าหากัน (รากต้นกล้าจะแทงออกด้านขั้วผลและอยู่ตรงกลางของกระบอกเพาะเมื่อหยั่งรากลงดินในกระบอกเพาะ)  กดเมล็ดผักหวานป่าให้จมลงดินในกระบอกเพาะ ความลึกประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร.

3. ในการรดน้ำให้กับเมล็ดผักหวานป่าที่เพาะประมาณ 7-10 วันต่อครั้ง (ไม่ควรรดน้ำทุกวัน) เนื่องจากช่วงเพาะต้นกล้าผักหวานป่าเข้าสู่ฤดูฝนความชื้นในอากาศมีมาก หากปีไหนฝนตกชุกอาศัยความชื้นที่มีในอากาศก็สามารถทำให้เมล็ดผักหวานป่างอกได้ แต่ต้องคอยสำรวจไม่ให้มีน้ำขังในกระบอกเพาะ

4. เมล็ดผักหวานป่าที่เพาะจะเริ่มแทงรากงอกลงดินภายใน15 - 30วัน ต้นกล้าเมล็ดผักหวานป่าสามารถนำไปปลูกได้นับจากงอกแทงรากลงดินในกระบอกในระยะถั่วงอกโดยที่ไม่ต้องรอให้แตกยอดไปจนถึงอายุต้นกล้าไม่เกิน 10 เดือน

ข้อพึงระวัง ->

รูปประกอบ -> image1

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดน่าน
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา