ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

ปลูกมันเทศ

โดย : นายประดิษฐ์ เสนจอม (แทนปราชญ์ชุมชน ม.6 ต.ท่าน้าว อ.ภูเพียง จ.น่าน) วันที่ : 2017-06-25-17:57:33

ที่อยู่ : 94 หมู่ 3 ตำบลท่าน้าว อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

การเตรียมดิน:ไถพรวน ยกร่องผานกว้าง 65 เซนติเมตร สูง 70 เซนติเมตร ตากดินไว้ 15 วัน

ต้นพันธุ์:ต้นพันธุ์ที่ใช้เป็นพันธุ์แครอท เนื้อจะมีสีส้ม ขนาดต้นพันธุ์ ยาว 40 เซนติเมตร มีใบ 5-6 ข้อใบ ปลูกฝังดิน 2-3 เซนติเมตร ลึก 3-4 ข้อใบ ระยะห่างระหว่างต้น 20 เซนติเมตร เป็นแถวคู่ พื้นที่ 1 ไร่ใช้ ต้นพันธุ์ 7,500 ยอด

การใส่ปุ๋ย : หลังปลูก 15 วัน ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ร่วมกับการใช้ปุ๋ยชีวภาพ หลังปลูก 45 วัน ใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-21 เฉลี่ยใช้ปุ๋ย 13 กิโลกรัมต่อไร่

การเก็บเกี่ยว : อายุ 100-120 วันจึงสามารถเก็บเกี่ยวได้  การเก็บเกี่ยวโดยใช้รถไถไประหว่างแถวหัวจะขึ้นมา ใช้แรงงานคนตามเก็บไปกองรวมกัน คัดแยกขนาด

..

อุปกรณ์ ->

ต้นทุนการผลิต : คำนวณต้นทุนการผลิตประมาณ  5,000 บาท/ไร่

ค่าเตรียมดิน 1,000 บาท ไถพรวน 2 ครั้ง ไถขึ้นร่อง 1 ครั้ง

ผลผลิต 3.5 ตัน/ไร่ ถ้าเฝือใบมากจะทำให้เกิดหัวน้อยให้ทำการตัดยอดทิ้ง ราคาช่วงเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ปีนี้ ราคากิโลกรัมละ 5 บาท หากแม่ค้ามารับซื้อในสวนเองราคา 4 บาท ซึ่งจากการสอบถามเกษตรกรทราบว่าราคาผลผลิตตกต่ำ ราคาขึ้นสูงสุดเมื่อปีก่อนประมาณกิโลกรัมละ 12 บาท

 

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

เทคโนโลยีการผลิตมันเทศที่เหมาะสม

1) การเลือกพื้นที่ปลูกมันเทศไม่ควรเป็นพื้นที่เคยปลูกมันเทศติดต่อกันมานานหลายปี เพราะจะมีการสะสมของด้วงงวงมันเทศ และแมลงศัตรูอื่นอยู่มากในแปลง แมลงเหล่านี้จะเข้าทำลายทำให้ผลผลิตมันเทศต่ำลง ทำให้ต้องใช้สารเคมีมากขึ้นในการป้องกันกำจัด ถ้าจำเป็นต้องใช้แปลงปลูกเดิมควรปลูกปลูกพืชสลับหมุนเวียนกับพืชตระกูลถั่ว และที่ดังกล่าวไม่ควรมีน้ำขัง เพราะมันเทศถ้าได้น้ำมากเกิน จะเจริญทางยอดมากกว่าจะลงหัว

2) ควรไถดินยกร่องสูง 45-50 เซนติเมตร ร่องแปลงกว้าง 70-100 เซนติเมตร แปลงปลูกควรใส่ปุ๋ยอินทรีย์ หว่านลงไปแล้วไถกลบ จะช่วยให้ดินร่วนซุย มันเทศจะลงหัวดีขึ้น

3) การเตรียมยอดพันธุ์มันเทศ ยอดมันเทศที่ตัดมาใหม่ ควรนำมาเก็บรวมไว้ที่ร่ม รดน้ำให้ความชื้น 1-2 วัน เมื่อเริ่มมีรากงอกตามข้อ แล้วจึงย้ายมันเทศลงปลูก จะได้ผลดีกว่าตัดยอดพันธุ์มาแล้วนำลงปลูกในแปลงทันที ในพื้นที่ 1 ไร่ ใช้ท่อนพันธุ์ 5,400 ยอด

4) ระยะปลูก ใช้ระหว่างต้น 30 เซนติเมตร ระหว่างแถว 100 เซนติเมตร มันเทศจะลงหัวได้ดี ให้ผลผลิตสูงและหัวมีคุณภาพดีกว่าระยะปลูกอื่นๆ

5) ให้นำยอดพันธุ์มันเทศจำนวน แต่ละยอด ปลูกในแนวนอนขวางแปลงให้ส่วนข้ออยู่ใต้ดิน 4-6 ข้อ โดยให้ส่วนยอดพันธุ์ และโคนเถาโผล่พ้นดิน หรือเรียกว่าแบบโผล่หัวและท้าย

6) ปลูกไปแล้ว 10-15 วัน ควรตรวจดูแปลงปลูก ถ้ามันเทศที่ปลูกไม่แตกยอดหรือแห้งตายควรทำการปลูกซ่อมดีกว่าปล่อยให้หลุมว่าง เป็นการเสียพื้นที่โดยเปล่าประโยชน์

7) การ ให้น้ำ ถ้าปลูกมันเทศในฤดูฝนไม่จำเป็นต้องรดน้ำ แต่ถ้าปลูกในฤดูแล้ง ในระยะแรกของการปลูกมันเทศ 20-30 วัน แรกควรให้น้ำสม่ำเสมอจนกว่ามันเทศจะเลื้อยคลุมแปลง จากนั้นให้น้ำอีกเดือนละ 1-2 ครั้ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับพันธุ์ที่ใช้ปลูกจำเป็นต้องให้น้ำมันเทศอยู่เสมอจะแสดงอาการเผือใบไม่ค่อยลงหัว

8 ) การใส่ปุ๋ย นอกจากใส่ปุ๋ยอินทรีย์ตอนเตรียมดินในแปลงปลูกแล้ว การใส่ปุ๋ยวิทยาศาสตร์ เช่น ปุ๋ยยูเรีย ไม่ควรใส่ในแปลงมันเทศ เพราะมันเทศจะเจริญทางยอดมากกว่าทางรากมีการลงหัวน้อย ถ้าดินมีความอุดมสมบูรณ์ดีจะไม่ใส่ปุ๋ยก็ได้ ถ้าแปลงที่ดินไม่อุดมสมบูรณ์ควรใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-13 อัตรา 50-80 กิโลกรัมต่อไร่ แบ่งใส่ 2 ครั้ง โดยรองก้นหลุมและใส่หลังปลูก45 วัน เป็นครั้งที่ 2 ไม่ควรหว่าน แต่ควรใช้ไม้ปลายแหลมเจาะดินหลังแปลงเป็นหลุม ระหว่างระยะปลูกมันเทศแต่ละต้นเป็นหลุมเล็กๆ แล้วหยอดปุ๋ย

9) การกำจัดวัชพืช มีการพ่นสารเคมีคลุมวัชพืชก่อนงอก หลังปลูกมันเทศได้ 1 วัน หรือจะใช้สารเคมีฆ่าวัชพืชโดยตรง ก่อนพ่นสารเคมีต้องกลบเถามันเทศขึ้นบนหลังแปลง และพ่นสารเคมีเฉพาะช่องว่างทางเดินระหว่างแถวเท่านั้น จะสะดวกและประหยัดแรงงานกว่าการดายหญ้า

10) การตลบเถามันเทศ ถ้าเป็นการปลูกมันเทศฤดูฝน ควรตลบเถาขึ้นบนหลังแปลงเพื่อป้องกันไม่ให้เถามันเทศแตกรากใหม่ที่ข้อ จะเกิดเป็นหัวมันเทศเล็กๆ มีผลกระทบต่อหัวมันเทศที่อยู่โคนต้นจะลงหัวได้น้อยลง ควรตลบเถามันเทศทุกๆเดือน ถ้าเป็นการปลูกในฤดูหนาว หรือฤดูร้อนมีความชื้นน้อย ไม่ควรตลบเถามันเทศขึ้นหลังแปลง เพราะมันเทศจะชะงักการเจริญเติบโต แปลงมันเทศจะแห้งเร็ว และลงหัวน้อย

11) การเก็บเกี่ยว ขึ้นอยู่กับพันธุ์มันเทศ โดยทั่วไปจะเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 90-150 วัน หลังปลูก ถ้าไม่ทราบอายุการเก็บเกี่ยวที่แน่นอนของมันเทศที่นำมาปลูก ให้สังเกตดูที่ผิวดินบริเวณโคนต้น ถ้ารอยดินแตกแยก และมองเห็นหัวมันเทศ แสดงว่ามันเทศเริ่มแก่ เก็บเกี่ยวผลผลิตได้

12) การเก็บรักษา มันเทศสามารถเก็บหัวไว้บริโภคได้ 1-2 เดือน

ข้อพึงระวัง ->

. การผลิตมันเทศให้ปลอดภัยจากสารพิษ

1) ควรมีการสำรวจศัตรูพืชทั้งด้านโรคพืช และแมลงศัตรูที่ทำให้เกิดความเสียหายกับผลผลิตในแปลง โดยทำการสำรวจทุก 2 สัปดาห์ เมื่อพบอาการโรคหรือแมลงศัตรู ควรปฏิบัติตามเอกสารสรุปคำแนะนำการป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูมันเทศ
2) ควรป้องกันกำจัดศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสาน
3) ถ้ามีการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช ให้เลือกใช้นิดของสาร อัตรา และระยะเวลาตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
4) ต้องไม่ใช้สารเคมีที่เป็นวัตถุอันตรายที่ห้ามใช้ทางการเกษตรตามพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535
5) ต้องหยุดใช้สารเคมีก่อนการเก็บเกี่ยวตามเวลาที่ระบุในคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
6) จดบันทึกการใช้สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชไว้เป็นหลักฐานทุกครั้ง

รูปประกอบ -> image1 image2 image3

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดน่าน
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา