ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การทำกระเป๋าย่านลิเภา

โดย : นางสาวนูรีซัม สาและ วันที่ : 2017-03-09-11:16:04

ที่อยู่ : 17/1 หมู่ที่ 4 ตำบลบาเระใต้ อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ย่านลิเภาเป็นพืชล้มลุกอยู่ในตระกูลเฟิร์น ชอบขึ้นในดินทรายบริเวณที่ลุ่มที่มีความชื้นสูง ขึ้นอยู่ตามป่าละเมาะและชายป่า ใบมีลักษณะเล็กยาว ปลายมีแฉกคล้ายตีนจิ้งจก ในภาษามาลายูจึงเรียกว่า "ลิบู" (แปลว่าตีนจิ้งจก) คำว่า "ลิเภา" คงจะเพี้ยนมาจาก ลิบู นั่นเอง เถาของย่านลิเภาเมื่อนำมาลอกออกจะได้เปลือกเป็นเส้นบาง ๆ แต่เหนียว เป็นงานฝีมือที่ละเอียดประณีต หัตถกรรมย่านลิเภาได้รับการพัฒนารูปแบบการสานลายซึ่งพัฒนาจากลายขัดมาเป็น ลายดอกสีเหลี่ยม ลายสอง ลายตาสับปะรด ลายคชกริช และลายลูกแก้ว ยังมีการนำวัสดุแต่งประเภท ทอง นาก เงิน มาใช้เป็นเครื่องประกอบในผลิตภัณฑ์ให้สวยงามและมีคุณค่ายิ่งขึ้น

วัตถุประสงค์ ->

เป็นการรวมกลุ่มเพื่อส่งเสริมอาชีพและสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

1. ย่านลิเภา

2. หวาย ใช้ประกอบเป็นหูหิ้วและขอบโครง เช่น โครงของพัดใบโพธิ์

3.เหล็กแหลม (เข็ม) ใช้เจาะรูที่โครงกระเป๋าเพื่อเสียบซี่ไม้ไผ่และช่วยในการขัดลาย

4. แผ่นโลหะเจาะรู ใช้เป็นอุปกรณ์ในการขูดเกลาให้ย่านลิเพาและไม้ไผ่ที่ใช้ในการทำผลิตภัณฑ์ให้มี ขนาดเท่าเทียมกัน

5. มีด ใช้ในการขูดเส้นของย่านลิเพาเพื่อให้ได้ตามความต้องการ

6. แป้นวัดขนาดเชือกลิเภา

7. สายวัด

8. กาวลาเท็กซ์ ใช้ทาเส้นลิเพาให้ยึดติดกับโครงแบบที่จะทำหรือใช้ติดยึดส่วนประกอบของกระเป๋า

9. ไม้ไผ่ ใช้ทำซี่กระเป๋าหรือผลิตภัณฑ์ ซึ่งจะใช้เป็นเส้นยืนให้เกิดลวดลาย เช่น พัด

10. ไม้เนื้ออ่อน ใช้ประกอบเป็นรูปทรงกระเป๋า หรือผลิตภัณฑ์รูปแบบ

11. ปลอกนิ้ว ทำด้วยผ้าหนา ๆ ใช้สวมนิ้วเวลาขูดย่านลิเภา

กระบวนการ/ขั้นตอน->

๑. จัดหาวัตถุดิบ คือ ย่านลิเภา ขนาดประมาณ ๑ นิ้ว ใช้ทำเป็นโครงของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการจักสาน

๒. ผ่าย่านลิเภา แล้วนำมาขูดในแป้นที่รู โดยขนาดตามตองการเพื่อให้เป็นเส้นบางๆ

๓. นำไปตากแดดเพื่อความเหนียวของเส้นใย

๔. นำเส้นใยมาขูดอีกครั้ง แล้วนำย่านลิเภาที่ยังไม้ผ่ามาขึ้นรูปโดยสานเป็นวงกลม

๕. เหล็กแหลม ใช้เจาะรู นำย่านลิเภา

๖. สานเป็นวงกลมแล้วนำเส้นใยที่ผ่าแล้วมาสอดเป็นรูปตามแบบ

จัดทำจนได้ใบใหญ่ตามขนาดที่ต้องการ แล้วจัดทำหูหิ้ว เพื่อทำเป็นกระเป๋า

๗. หากต้องการทำลวดลายให้นำบล็อกมาวางตอนขึ้นรูปกระเป๋า แล้วใช้ย่านลิเภาสานได้

ขนาดตามต้องการ

๘. นำบล็อกมาประกอบเข้าด้วยกันโดยใช้ผ้าบุด้านในเย็บด้วยจักรอุตสาหกรรม และตกแต่งลวดลายตามต้องการ

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดนราธิวาส
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา