การทำกระเป๋าย่านลิเภา
โดย : นางสาวนูรีซัน สาและ วันที่ : 2017-03-21-14:08:10ที่อยู่ : 27/1 หมู่ที่ 7 ตำบลบาเระใต้
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ย่านลิเภาเป็นพืชล้มลุกอยู่ในตระกูลเฟิร์น ชอบขึ้นในดินทรายบริเวณที่ลุ่มที่มีความชื้นสูง ขึ้นอยู่ตามป่าละเมาะและชายป่า ใบมีลักษณะเล็กยาว ปลายมีแฉกคล้ายตีนจิ้งจก ในภาษามาลายูจึงเรียกว่า "ลิบู" (แปลว่าตีนจิ้งจก) คำว่า "ลิเภา" คงจะเพี้ยนมาจาก ลิบู นั่นเอง เถาของย่านลิเภาเมื่อนำมาลอกออกจะได้เปลือกเป็นเส้นบาง ๆ แต่เหนียว เป็นงานฝีมือที่ละเอียดประณีต หัตถกรรมย่านลิเภาได้รับการพัฒนารูปแบบการสานลายซึ่งพัฒนาจากลายขัดมาเป็น ลายดอกสีเหลี่ยม ลายสอง ลายตาสับปะรด ลายคชกริช และลายลูกแก้ว ยังมีการนำวัสดุแต่งประเภท ทอง นาก เงิน มาใช้เป็นเครื่องประกอบในผลิตภัณฑ์ให้สวยงามและมีคุณค่ายิ่งขึ้น
วัตถุประสงค์ ->
เป็นการร่วมกลุ่มเพื่อส่งเสริมอาชีพ และสร้างรายได้ให้คนในชุมชน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
อุปกรณ์ ->
1. ย่านลิเภา
2. หวาย ใช้ประกอบเป็นหูหิ้วและขอบโครง เช่น โครงของพัดใบโพธิ์
3.เหล็กแหลม (เข็ม) ใช้เจาะรูที่โครงกระเป๋าเพื่อเสียบซี่ไม้ไผ่และช่วยในการขัดลาย
4. แผ่นโลหะเจาะรู ใช้เป็นอุปกรณ์ในการขูดเกลาให้ย่านลิเพาและไม้ไผ่ที่ใช้ในการทำผลิตภัณฑ์ให้มี ขนาดเท่าเทียมกัน
5. มีด ใช้ในการขูดเส้นของย่านลิเพาเพื่อให้ได้ตามความต้องการ
6. แป้นวัดขนาดเชือกลิเภา
7. สายวัด
8. กาวลาเท็กซ์ ใช้ทาเส้นลิเพาให้ยึดติดกับโครงแบบที่จะทำหรือใช้ติดยึดส่วนประกอบของกระเป๋า
9. ไม้ไผ่ ใช้ทำซี่กระเป๋าหรือผลิตภัณฑ์ ซึ่งจะใช้เป็นเส้นยืนให้เกิดลวดลาย เช่น พัด
-2-
10. ไม้เนื้ออ่อน ใช้ประกอบเป็นรูปทรงกระเป๋า หรือผลิตภัณฑ์รูปแบบ
11. ปลอกนิ้ว ทำด้วยผ้าหนา ๆ ใช้สวมนิ้วเวลาขูดย่านลิเภา
กระบวนการ/ขั้นตอน->
๑. จัดหาวัตถุดิบ คือ ย่านลิเภา ขนาดประมาณ ๑ นิ้ว ใช้ทำเป็นโครงของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการจักสาน
๒. ผ่าย่านลิเภา แล้วนำมาขูดในแป้นที่รู โดยขนาดตามตองการเพื่อให้เป็นเส้นบางๆ
๓. นำไปตากแดดเพื่อความเหนียวของเส้นใย
๔. นำเส้นใยมาขูดอีกครั้ง แล้วนำย่านลิเภาที่ยังไม้ผ่ามาขึ้นรูปโดยสานเป็นวงกลม
๕. เหล็กแหลม ใช้เจาะรู นำย่านลิเภา
๖. สานเป็นวงกลมแล้วนำเส้นใยที่ผ่าแล้วมาสอดเป็นรูปตามแบบ
จัดทำจนได้ใบใหญ่ตามขนาดที่ต้องการ แล้วจัดทำหูหิ้ว เพื่อทำเป็นกระเป๋า
๗. หากต้องการทำลวดลายให้นำบล็อกมาวางตอนขึ้นรูปกระเป๋า แล้วใช้ย่านลิเภาสานได้
ขนาดตามต้องการ
๘. นำบล็อกมาประกอบเข้าด้วยกันโดยใช้ผ้าบุด้านในเย็บด้วยจักรอุตสาหกรรม และ
แต่งตกแต่งลวดลายตามต้องการ
ข้อพึงระวัง ->