ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

อาชีพเกษตร เป็นอาชีพหลักเพราะโตมากับต้นไม้ชนิดต่าง ๆ เช่นทุเรียน ส้มโอ มะนาว

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อให้เกษตรกรได้ใช้พื้นที่ซึ่งมีจำนวนจำกัดได้ปลูกพืชหลาย ๆ ชนิด รวมกันโดยผสมผสานในที่ที่เดียวกัน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

แปลงปลูกผักไฮโดรโปนิกส์

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. การเพาะกล้า ใช้วัสดุปลูกฟองน้ำสำเร็จรูปเป็นแผ่นโดย 1 แผ่นจะตัดเป็นชิ้นมาตรฐานชิ้นละ 1 นิ้ว จำนวน 320 ขิ้น/แผ่น ด้านกว้างมี 16 แถว แต่ละแถวมี 20 ชิ้น แต่ละชิ้นจะกรีดรูปเครื่องหมายบวกตรงกลางทุกชิ้นเพื่อใช้สำหรับหยอดเมล็ด จัดวางฟองน้ำในถาดเพาะต้นกล้ารดน้ำให้ชุ่มใช้มือนวดให้น้ำซึมผ่านเข้าไปในฟองน้ำให้ทั่ว ถ้าจะปลูกทั้งโต๊ะให้เพาะจำนวน 4 ถาดหรือให้เพาะเมล็ดตามจำนวนที่ต้องการปลูก

2. จำนวนเมล็ดที่ใช้หยอด

       ถ้าเป็นผักที่มีทรงพุ่มแคบเช่นผักบุ้ง กวางตุ้ง ผักโขม ผักกาดขาว ฯลฯ จะหยอดจำนวน 2-3 เมล็ด ต่อฟองน้ำ 1 ชิ้น ถ้าเป็นหักทรงพุ่มกว้างเช่นผักสลัดจะหยอด จำนวน 1 เมล็ด ต่อฟองน้ำ 1 ชิ้น การหยอดถ้าเป็นผักเมล็ดเล็กจะใช้ไม้จิ้มฟันหรือไม้อื่นที่มีขนาดใกล้เคียงกันแตะฟองน้ำที่เปียกน้ำ แล้วนำมาแตะเมล็ดผักให้ได้จำนวนที่ต้องการนำไปใส่ในช่องเครื่องหมายบวกบนฟองน้ำ

3. ความลึกที่หยอดเมล็ดและการทำให้เปอร์เซ็นต์การงอกดี

      ควรให้เมล็ดอยู่ต่ำกว่าผิวฟองน้ำประมาณ 1-3 มิลลิเมตรไม่ลึกไม่ตื้นเกินไปเมื่อหยอดเสร็จ ใช้ผ้าขนหนูหรือเสื้อยืดชุบน้ำให้ชุ่มปิดคลุมด้วยบนเพื่อรักษาความชื้นเก็บไว้ในที่ร่ม รดน้ำเช้าเย็น เมื่อครบ 2 วัน ปิดผ้าดู ถ้าเมล็ดส่วนใหญ่งอกยาวประมาณ 1 เซนติเมตร ให้เกิดผ้าคลุมออก จากนั้นนำถาเพาะไปไว้ในที่มีแสงรำไร ช่วงวันที่ 4-7 ให้รับแสงมากขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อให้ต้นกล้าแข็งแรงรดน้ำเช้าเย็นทุกวัน (ถ้าเป็นผักบุ้งประมาณ 1 คืนก็งอกแล้วสามารถนำไปรับแดดได้เร็วกว่าผักอื่น ) 

4. การย้ายต้นกล้าลงแผ่นปลูก

      เมื่อต้นกล้าอายุได้ 6-8 วันนับจากวันเพาะเมล็ด ให้ย้ายไปปลูกในช่องแผ่นปลูกที่เป็นแผ่นโฟม โดย 1 แผ่นปลูกจะมีรูใส่ผัก 50 รู ถ้าเป็นผักทรงพุ่มแคบไปปลูกทุกรู ถ้าเป็นผักสลัดให้ปลูกรูเว้นรู การใส่ต้นกล้าให้ใส่ด้านได้แผ่นให้ฟองน้ำเข้าในรูแผ่นปลูกประมาณครึ่งก้อนโดยให้ก้อนฟองน้ำโผล่ออกมานอกรูปแผ่นปลูกประมาณครึ่งก้อน

5. การดูแลและการใช้ปุ๋ย

       ใส่น้ำลงในโต๊ะปลูกให้เต็มโดยปิดสะดือให้น้ำท่วมล้นสะดือและมีน้ำในถังใต้โต๊ะประมาณ 50 ลิตร นำแผ่นปลูกที่ใส่ต้นกล้าแล้วไปวางลงบนโต๊ะ โต๊ะขนาด 1200 ช่องปลูกจะมี 24 แผ่น ปริมาณน้ำบนโต๊ะเมื่อล้นสะดือพอดีจะมี 520 ลิตรและน้ำในถังใต้โต๊ะประมาณ 50 ลิตร (น้ำท่วมมอเตอร์ประมาณ 20 ซม.) รวม 570 ลิตร

6. การปรับระดับน้ำบนโต๊ะปลูก

      ระหว่างวันที่ 7-14  หลังจากนำแผ่นปลูกลงบนโต๊ะให้สังเกตรากพืชถ้ายาวเกิน 4 เซนติเมตร ให้หมุนปิดรูสะดือให้น้ำไหลผ่านรูสะดือเพื่อปรับระดับน้ำบนโต๊ะให้ลดลงเป็นการเพิ่มออกซิเจน ให้กับรากพืช วันแรกให้เปิดรูสะดือประมาณครึ่งรูหลังจากนั้นอีก 3-5 วันให้เปิดรูสะดือให้หมด

7. การเก็บผัก

      ก่อนเก็บผักประมาณ 1-3 วัน ถ้าน้ำในถังเหลือน้อยให้เติมน้ำเปล่าไม่ต้องใส่ปุ๋ย

8. การล้างโต๊ะ

      หลังจากเก็บผักแล้วให้ล้างทำความสะอาดโต๊ะโดยนำปุ๋ยที่เหลือไปรดไม้ดอกหรือไม้ยืนต้นอื่น ๆ ได้ การล้างโต๊ะให้ถอดโฟมแผ่นรางใต้พลาสติกดำด้านที่น้ำขึ้นออก 1 แผ่นใช้ฟองน้ำหรือผ้านี่มขัดถูล้างคราบสกปรกบนโต๊ะ โดยล้างตามแนวร่องของแผ่นรางเริ่มจากร่องริมก่อนทั้งซ้าย ขวา และร่องที่อยู่ตรงกลางให้ล้างเป็นร้องสุดท้าย เมื่อล้างเสร็จให้เติมน้ำให้เต็มโดยปิดรูสะดือเหมือนการปลูกครั้งแรก ถ้ายังไม่มีผักปลูกต่อให้ล้างแผ่นปลูกแล้วนำมาปิดทับไว้บนโต๊ะเพื่อป้องกันตะไคร่น้ำขึ้น (การล้างแผ่นปลูกถ้าล้างทันทีหลังจากเก็บผักจะล้างง่ายเสร็จเร็ว ถ้าปล่อยไว้นานตะไคร้น้ำและคราบสกปรกจะแห้งติดแน่นล้างออกยาก) โดยทั่วไปผู้ปลูกผักจะวางแผนเพาะต้นกล้าไว้ล่วงหน้าก่อนเก็บผักประมาณ 7 วันเพื่อจะได้ปลูกต่อได้ทันทีถ้ามีโรคแมลงระบาดควรหยุดปลูกล้างโต๊ะตากแดดไว้ประมาณ 7 วันเพื่อให้โรคเบาลง

9. การเก็บปุ๋ย

      ให้เก็บปุ๋ยทั้งสองชนิดไว้ในที่ร่มไม่อับชื้นไม่ควรให้ถูกแดดเพราะปุ๋ยจะเสื่อมเร็ว

การดูแลรักษามอเตอร์ปั้มน้ำ

          ควรอดแกนมอเตอร์ล้าทำความสะอาดด้วยน้ำเปล่าเดือนละ 1 ครั้ง

การซ่อมพลาสติกดำ

          ถ้าพลาสติกดำรั่วให้เช็ดทำความสะอาดใช้ผ้าเทปชนิดที่ใช้ปิดสันหนังสือปิดทับรอยรั่ว

ข้อพึงระวัง ->