ความรู้สัมมาชีพชุมชน

นวดแผนไทย

โดย : นางสาวเฉลิมวงศ์ โค้งอาภาส วันที่ : 2017-03-19-21:36:57

ที่อยู่ : 28 ม.11 ต.กระเบื้องนอก

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

               การนวดไทย หรือ นวดแผนโบราณ เป็นการนวดชนิดหนึ่งในแบบไทย ซึ่งเป็นศาสตร์บำบัดและรักษาโรคแขนงหนึ่งของการแพทย์แผนไทย โดยจะเน้นในลักษณะการกด การคลึง การบีบ การดัด การดึง และการอบ ประคบ ซึ่งรู้จักกันโดยทั่วไปในชื่อ "นวดแผนโบราณ" โดยมีหลักฐานว่านวดแผนไทยนั้นมีประวัติมาจากประเทศอินเดีย และมีการนำเข้ามาในประเทศไทย จากนั้นได้ถูกพัฒนาและปรับปรุงแก้ไขให้เข้ากันกับวัฒนธรรมของสังคมไทย จนเป็นรูปแบบแผนที่เป็นมาตรฐานของไทยและส่งทอดมาจนถึงปัจจุบัน

           กลุ่มสตรีแม่บ้านและ อสม. บ้านโนนสูง หมู่ 11 ต.กระเบื้องนอก ได้มีความรู้และทักษะในการนวดแผนโบราณจากการเข้ารับการฝึกอบรม  กับสาธารณสุขอำเภอ และโรงพยาบาลสมเด็จย่า 100 ปี อำเภอเมืองยาง  จำนวน 7-8 คน จึงต้องการถ่ายทอดความรู้ไปสู่สมาชิกในกลุ่มชุมชนเพิ่มมากขึ้น และต่อยอดในการนวด โดยจะนำสมุนไพรที่หาได้ในท้องถิ่น มาทำลูกประคบ ประกอบการนวดอีกทางหนึ่ง ซึ่งสมาชิกทุกคนสามารถที่จะมีรายได้เพิ่มมากมากขึ้น

วัตถุประสงค์ ->

1.เพื่อให้สตรีใชชุมชนมีรายได้เสริมเพิ่มมากขึ้น

2.เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มด้านสมุนไพร

3.เพื่อสร้างกลุ่มอาชีพ เสริมความเข้มแข็งในชุมชน

4.เพื่อช่วยเหลือผู้ที่มีอาการปวดเมื่อยตามร่างส่วนต่างๆ  ให้มีอาการทุเลาลงก่อนไปพบแพทย์

5.เพื่อใช้ลูกประคบ รักยาบรรเทาอาการของผู้ป่วยให้บรรเทาเบาบางลงก่อนพบแพทย์

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

- พืชสมุนไพรชนิดต่างๆ  ได้แก่  ตะไคร้บ้าน,ผิวมะกรูด,ขมิ้นชัน,เหง้าไพล,ใบส้มป่อย,ขมิ้นอ้อย,การบูร,พิมเสน,ขิงสด,ว่านนางคำ ว่านน้ำ  และเกลือแกง เป็นต้น 

 

อุปกรณ์ ->

1.ที่นอน

2.ผ้าปู 

3.หมอนหนุน

4.หมอนข้าง

5.ยาหม่อง

6 .ลูกประคบ    

    อุปกรณ์การทำลูกประคบ  ประกอบด้วย

           -ยาสมุนไพรชนิดต่างๆที่ใช้ทำลูกประคบ

           -มีด

           -เขียง

           - ผ้าดิบสำหรับห่อลูกประคบ

           -เชือก/ถุงมือ/ผ้าขนหนู

-หม้อนึ่ง/กะละมัง/จานรอง/เตา

            

 

            

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

  1. วิธีการนวดแผนโบราณขั้นพื้นฐาน    เรียนรู้และฝึกฝนได้ด้วยตัวเองอย่างง่ายดายด้วย 5  ท่านวดเอวและหลัง ช่วยลดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ลดอาการเคล็ดขัดยอก ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ปรับสมดุลของฮอร์โมน กระตุ้นให้ระบบต่างๆ ทำงานดีขึ้นและผ่อนคลายความเครียด เพื่อสุขภาพที่ดีและอารมณ์ดี ดังนี้.- 

              ท่าที่ 1  ลูบข้างลำตัว ให้ผู้ถูกนวดนอนคว่ำหน้าราบกับพื้นหรือที่นอน ใช้หมอนรองใต้หน้าอก กางแขนออกเล็กน้อยผู้นวดใช้มือทั้งสองข้างวางไว้ข้างลำตัวของผู้ถูกนวดบริเวณช่วงเอว ให้นิ้วทั้งสี่อยู่ด้านข้างลำตัว นิ้วหัวแม่มือวางบนแผ่นหลัง ลูบจากเอว ขึ้นไปจนถึงใต้รักแร้ ลูบขึ้นไปอย่างช้า ๆ ออกแรงกดที่มือทั้งสองข้าง ทำสลับไปมาแล้วจึงเปลี่ยนเป็นท่าต่อไป

            ท่าที่ 2 คลึงกล้ามเนื่อหลัง  ช่วยลดอาการกล้ามเนื่อหลัง

            วิธีการนวด ให้ผู้ถูกนวดนอนคว่ำหน้าราบกับพื้นหรือที่นอน ใช้หมอนรองใต้หน้าอก กางแขนออกเล็กน้อย ผู้นวดกางมือทั้งสองข้างออกให้กว้างที่สุด แล้ววางลงบนท้ายทอย ใช้นิ้วหัวแม่มือคลึงจากท้ายทอยลงมาตามแนวกล้ามเนื้อหลังจนถึงก้นกบให้กดน้ำหนักลงที่นิ้วหัวแม่มือทั้งสองข้าง คลึงจากท้ายทอยลงไปจนถึงก้นกบ คลึงลงไปอย่างช้า ๆ  ทำสลับไปมาจากท้ายทอยลงไปจนถึงก้นกบแล้วจึงเปลี่ยนเป็นท่าต่อไป

          ท่าที่ 3 ลูบแนวกระดูกสันหลัง

           วิธีการนวด ให้ผู้ถูกนวดนอนคว่ำหน้าราบกับพื้นหรือที่นอน ใช้หมอนรองใต้หน้าอก กางแขนออกเล็กน้อย ผู้นวดใช้มือทั้งสองข้างวางลงบนกระดูกสันหลังของผู้ถูกนวดบริเวณก้นกบ ใช้ปลายนิ้วทั้งสี่ (นิ้วหัวแม่มือ) สัมผัสกับส่วนที่นวด ลูบจากก้นกบ ขึ้นไปจนถึงท้ายทอย ลูบขึ้นไปอย่างช้า ๆ ออกแรงกดที่ปลายนิ้วทั้งสี่ทั้งสองข้าง ทำสลับไปมาแล้วจึงเปลี่ยนเป็นท่าต่อไป

          ท่าที่ 4 ลูบเอว

         วิธีการนวด ให้ผู้ถูกนวดนอนคว่ำหน้าราบกับพื้นหรือที่นอน ใช้หมอนรองใต้หน้าอก กางแขนออกเล็กน้อย ผู้นวดใช้เนินฝ่ามือวางไขว้ให้ข้อมือหันเข้าหากันแล้ววางลงบนสะบักของผู้ถูกนวด ออกแรงกดแล้วลูบไปด้านตรงข้าม กดแล้วลูบกลับมาตำแหน่งเดิม ทำไล่ตั้งแต่บริเวณเอวจนถึงใต้รักแร้ สลับไปมาแล้วจึงเปลี่ยนเป็นท่าต่อไป

ท่าที่ 5 ดัดสะโพก

วิธีการนวด ให้ผู้ถูกนวดนอนคว่ำหน้าราบกับพื้นหรือที่นอน ใช้หมอนรองใต้หน้าอก กางแขนออกเล็กน้อย ผู้นวดใช้มือซ้ายกดลงที่กระดูกสันหลังด้านล่างเอวเล็กน้อย มือขวาจับขาซ้ายของผู้ถูกนวดบริเวณเหนือหัวเข่าเล็กน้อย ให้ขาซ้ายของผู้ถูกนวดพาดลงบนข้อศอกขวาของผู้นวด ให้ดึงต้นขาของผู้ถูกนวดให้เหยียดไปทางด้านหลังและมือซ้ายกดลงที่กระดูกสันหลังด้านล่างเอว โดยให้ขาชี้ขึ้นจนลำตัวช่วงหลังแอ่นขึ้น โดยเริ่มดัดเบา ๆ ก่อนแล้วจึงค่อนเพิ่มแรงดัด ดัดแล้วคลายทำสลับไปมา แล้วจึงเปลี่ยนไปดัดสะโพกด้านขวาต่อไป.-

ข้อพึงระวัง ->

- ผู้ที่เป็นหมอนวดจะต้องฝึกฝนผ่านการอบรมมาอย่างดี มีความชำนาญ ถ้าพลาดมาผู้ถูกนวดอาจมีผลต่อเนื่องหรืออาจบาดเจ็บได้

 

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดนครราชสีมา
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา