ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

การสานตะกร้าพลาสติก

โดย : นายพูนเพชร แสนสุริวงค์ วันที่ : 2017-03-29-09:27:27

ที่อยู่ : 131 หมู่ 3 บ้านหนองแคน ตำบลยอดชาด

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การสานตะกร้าพลาสติก  เกิดจากภูมิปัญญาที่มีการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นในลักษณะของการทำเครื่องจักสานลักษณะต่างๆ  ซึ่งแต่เดิมได้นำวัตถุดิบจากธรรมชาติเท่าที่จะหาได้ใกล้ตัวมาทำให้เกิดประโยชน์  เช่น  ไม้ไผ่  หวาย  เป็นต้น  ซึ่งมีอยู่เป็นจำนวนมากในพื้นที่แถบนี้มาสานเป็นสิ่งของเครื่องใช้สำหรับใช้สอยในชีวิตประจำวัน  ต่อมาบ้านยอดชาด ม.๒ เห็นว่า  ควรจัดทำเครื่องจักสานตะกร้าพลาสติกเนื่องจากประชาชนส่วนใหญ่ในพื้นที่มีความรู้เรื่องจักสานอยู่แล้วเพียงแต่ปรับเปลี่ยนวัสดุการสานมาเป็นเส้นพลาสติกเพื่อให้เกิดความทนทาน  และสามารถออกแบบเครื่องจักรสานได้หลากหลายกว่า  และหากชาวบ้านคนใดจะยึดเป็นอาชีพเสริมก็สามารถทำได้และจะเป็นการอนุรักษ์ศิลปะการจักสานของคนรุ่นหลังได้สืบทอดต่อไป

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้แก่ชุมชน และครัวเรือนเป้าหมายการพัฒนา จำนวน 20 ครัวเรือน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

เส้นพลาสติก

อุปกรณ์ ->

1 เส้นพลาสติก
2 ลวด (สำหรับขึ้นขอบปากตระกร้า)
3 สายยางพลาสติก (สำหรับทำหูตระกร้า)
4 กรรไกร

กระบวนการ/ขั้นตอน->

    1.  เลือกสายพลาสติก และสีสันที่ชอบ เพื่อให้เกิดลวดลายสวยงาม ได้พื้นสีฟ้า (สีสมมติ)  กับทำลายเป็นสีเขียว  (สีสมมติ)
    2.  ตัดเส้นพลาสติก สีฟ้า (สีสมมติ)  ยาว 28 นิ้ว จำนวน 14  เส้น (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ  เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน  และจำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)
    3.  เริ่มจากวางเส้นพลาสติก 7 เส้น  เรียงให้เสมอกัน เทคนิคคือเอาสมุดหนาๆ  มาทับไว้ไม่ให้เส้นพลาสติกเลื่อนไปมา  และนำอีก 7 เส้นมาขัดกันเป็นกากบาท  ให้อยู่กึ่งกลาง และสลับขึ้นลงบนล่าง และจัดเส้นให้เท่ากัน
    4.  นำเส้นข้างใต้เส้น  ประมาณเส้นที่ 3 ที่อยู่ข้างใต้ นำมาสอดและเป็นการล็อค ทั้ง 2 ฝั่งซ้าย ขวา  และทำการล็อคเช่นเดียวกัน ทั้งด้านบนและด้านล่าง5.  พับเส้นทุกเส้น  ตามรอยที่เป็นขอบของการสาน  เป็นการขึ้นรูปตะกร้า

6.  เริ่มการตัดเส้นสีเขียว  (สีสมมติ)  เพื่อนำขึ้นรอบทำลายของตะกร้า  ใช้ความยาว  18  นิ้ว  จำนวน  11  เส้น  (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ  เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน  จำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)

7.  จากนั้นนำเส้นสีฟ้า  (สีสมมติ)  ที่ล็อคไว้ออกถอยออกมา  เพื่อเป็นการเตรียมเริ่มการสานขึ้นรูป

8.  ทำการขึ้นเส้นสีเขียว  (สีสมมติ)  มาขัดไปมายึดเกณฑ์จากตรงกลางของเส้นทั้งหมดก่อน  สลับไปมาเป็นตารางไปเรื่อย ๆ

9.  ชั้นที่  2  ดันเส้นให้ชิด  ก็สานสลับกันไปเป็นชั้นๆ  โดยจะต้องมีการล็อคเส้นเพื่อไม่ให้เลื่อนไปมาเสมอ

10.  พอสานไปจนใกล้ขอบก็ทำการเหน็บเส้นให้ไปทางเดียวกัน  ทิ่มลงไปทางก้นตระกร้า เพื่อเตรียมเอาเส้นสีเขียวมาทำขอบ

11.  เริ่มทำขอบนำเส้นพลาสติกสีเขียว  (สีสมมติ)  2  เส้นประกบกัน  แล้ววางทาบไปกับขอบตระกร้าดึงเส้นสีฟ้า  (สีสมมติ)  ที่ล็อคดึงกลับมา  แล้วก็สานทับไปกับขอบเส้นสีเขียว  (สีสมมติ)  แต่ต้องสลับลายสีไปด้วยเพื่อเป็นการสร้างขอบตระกร้าให้เกิดลวดลาย  ทำอย่างนี้ทุกเส้นรอบตระกร้า

12.  ขั้นทำการเก็บชาย  ตัดชายให้สั้นพอดีกับการซ่อนลายได้แล้วก็เหน็บเก็บเข้าไปด้านใน ทำทุกเส้นเพื่อความเรียบร้อย

13.  การทำหู  ตัดเส้นพลาสติก  2  เส้น แล้วนำมาตัดผ่าครึ่ง 

14.  เพื่อนำไปถัดสานขัดกันไปมานั้นไขว้เส้นพลาสติก  2  เส้นเข้าหากัน  โดยจะเรียงเป็น  4  เส้น  การถัก คือ นำเส้นซ้ายสุด  มาไขว้อ้อมไปด้านหลังวกกลับของเส้นที่  3  ต่อด้วยนำเส้นขวาสุด  นับถอยหลังไปไขว้ด้านหลังวกกลับเส้นที่  3  เช่นกัน  ทำสลับไปมาอย่างนี้จนสุดปลายพลาสติก

15.  นำมาติดหูที่ตัวตะกร้าโดยการรวบเส้นของหูเข้าด้วยกัน แบ่งแยกเป็น  2  ข้าง  แล้วร้อยเข้ากับตัวตะกร้า  สานเป็นลวดลาย  แล้วทำการเก็บปลายเส้นให้เรียบร้อย   สำหรับเป็นหูหิ้ว หรือแขวนก็ได้  หรือนำมาสอดใส่ในสายยางพลาสติก  แล้วนำไปติดหูที่ตัวตะกร้าแทนก็ได้

ข้อพึงระวัง ->

-

รูปประกอบ -> image1 image2 image3

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดนครพนม
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา