ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

นายประสิทธิ์ ดุจดีแก้ว เดิมดำรงตำแหน่งเป็นสารวัตรกำนันตำบลหนองสังข์ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม มีภูมิลำเนาอยู่จังหวัดร้อยเอ็ด แต่ย้ายถิ่นฐานมาอยู่บ้านหนองสังข์ หมู่ที่ 1 เนื่องจากมีคู่สมรสอยู่หมู่บ้านดังกล่าว โดยในปี 2540 ได้รู้จักกับนายทหารผู้ใหญ่ท่านหนึ่ง ได้นำเอาเมล็ดต้นสักจำนวนมากมาให้ปลูกเพื่อไว้ใช้สอยในครัวเรือน จึงได้นำมาปลูกในพื้นที่นาของตนเอง ร่วมกับการปลูกไม้ผลกินได้หลายชนิด กอปกับได้น้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ตามแนวพระราชดาริฯ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาปรับใช้ในการดำเนินชีวิต โดยนำแนวคิดของเศรษฐกิจพอเพียง โดยเฉพาะการทำกิจกรรมเกษตรผสมผสานมาปรับใช้ในพื้นที่ของตนเอง โดยเริ่มจากการผลิตเพื่อการบริโภคในครัวเรือน ลดการพึ่งพาจากภายนอก เหลือจึงนำมาขายหรือแจกจ่ายในหมู่บ้าน และใช้แนวทางการลดรายจ่าย เป็นหลักในการประกอบอาชีพ จึงได้เริ่มทำกิจกรรมการเกษตรแบบผสมผสานเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน และกิจกรรมการเลี้ยงไก่พื้นบ้านก็เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ดำเนินการร่วมกับการทำเกษตรในรูปแบบอื่นๆ ซึ่งถือว่าเป็นอาชีพที่สามารถเลี้ยงชีพให้กับคนในครัวเรือนได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้ข้อดีของการเลี้ยงไก่พื้นบ้านคือใช้เงินลงทุนน้อย ไม่ต้องดูแลมาก ไก่ทนทานต่อความเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทนต่อการเป็นโรคได้ดี เป็นแหล่งอาหารโปรตีนที่มีราคาถูก หาง่ายและสะดวกที่สุด รวมถึงสอดคล้องกับระบบการเกษตรแบบผสมผสานหรือระบบไร่นาสวนผสมที่ไม่ทำลายระบบนิเวศและสภาพแวดล้อมที่ตนเองดำเนินการ โดยปัจจุบันนายประสิทธิ์ยังได้พัฒนาพื้นที่ของตนเอง ให้เป็นจุดเรียนรู้แก่ผู้ที่สนใจ ร่วมกับหน่วยงานทางราชการต่างๆ เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้อีกด้วย

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อเป็นอาหารลดรายจ่ายในครัวเรือน และเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้ให้ครัวเรือน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

-

อุปกรณ์ ->

1.โรงเรือน/เหล้าไก่ สามารถทำเล้าไก่แบบง่ายๆ ได้เอง โดยใช้วัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น เช่น ไม้ไผ่ แฝก จาก ฯลฯ สถานที่ตั้งของเล้าไก่ ควรให้ห่างจากตัวบ้านพอสมควร และอยู่ในที่ดอน ไม่ชื้นแฉะ ไม่ควรอยู่ใกล้ต้นไม้ เพราะไก่ชอบนอนบนต้นไม้ จะไม่เข้าไปนอนในเล้าพื้นเล้าอาจจะปูด้วยแกลบ หรือขี้เลื่อย หรือฟางแห้ง ความหนาประมาณ 4 เซนติเมตร และต้องเปลี่ยนวัสดุรองพื้นทุกๆ 3 เดือน
2.รางน้ำต้องมีรางน้ำ สำหรับใส่น้ำ สะอาดให้ไก่กิน อาจใช้รางไม้ หรือไผ่ผ่าครึ่งก็ได้
3.รางอาหารควรมีรางสาหรับให้อาหารไก่ เพราะการให้ไก่จิกกินอาหารบนพื้นดิน ทำให้ไก่เป็นโรคพยาธิได้ง่าย
4.รางใส่กรวดและเปลือกหอยป่นผสมเกลือป่น ในกรณีที่มีการเลี้ยงแบบขังคอกตลอดเวลา
5.รังไข่
6.ม่านกันฝน
7.คอนนอน สำหรับให้ไก่นอน ควรจะพาดไว้มุมใดมุมหนึ่งของเล้า

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.การเริ่มต้นการเลี้ยง ทำโดยเลี้ยงพ่อพันธุ์ แม่พันธุ์ ซึ่งเริ่มจากการซื้อลูกไก่ขนาดเล็ก หรือซื้อไก่รุ่นหรือไก่ใหญ่มาเลี้ยงเป็นพ่อ-แม่พันธุ์ โดยเลี้ยงแบบครึ่งปล่อยลานและครึ่งขังคอก ซึ่งปล่อยออกหากินในตอนเช้า และตอนเย็นให้อาหารกินอย่างเต็มที่
2.การเลี้ยงพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ โดยพ่อพันธุ์แม่พันธุ์สำหรับเลี้ยงเพื่อนำไก่ไปฟัก หรือให้แม่ไก่ฟักไข่เอง ใช้ตัวผู้1 ตัว ต่อตัวเมีย 4 ตัว โดยต้องทำ รังให้แม่ไก่ทุกตัว และเลือกใช้วัสดุต่างๆ เช่น ลังกระดาษ ลังไม้ ตะกร้า กระบุง เพื่อใช้เป็นที่วางไข่และฟัก และมีนํ้าและอาหารให้กินตลอดเวลา
3.การเลี้ยงดูลูกไก่ เมื่อลูกไก่ออกมาแล้ว ระยะ 0-2 สัปดาห์ ต้องให้ความอบอุ่นแก่ลูกไก่ ในพื้นที่ไม่มีไฟฟ้า ให้นำกล่องกระดาษเจอะรูด้านข้างเพื่อระบายอากาศ นำแกลบ หญ้าแห้งใส่รองพื้น หรือนำ มาขังสุ่มแล้วเอากระสอบคลุม เอาหญ้าหรือฟางแห้งรองพื้น นำลูกไก่ใส่ไว้ในตอนกลางคืน หรืออาจใช้หลอดไฟฟ้ากลมชนิดมีไส้แขวนไว้เหนือศีรษะไก่
4.การเลี้ยงไก่รุ่น ช่วงอายุ 3-6 สัปดาห์ ไม่จำเป็นต้องกก เพียงแต่ดูแลไม่ให้ฝนสาดหรือลมโกรกให้อาหารโดยใช้ถังแขวนเสมอไหล่ เพื่อป้องกันไม่ให้ไก่คุ้ยเขี่ยอาหาร และอาหารตกหล่น ถังนํ้าแขวนระดับไหล่ เพื่อไม่ให้สกปรกง่าย และต้องทำ ความสะอาดทุกวัน ให้อาหารตามปกติ แต่ปล่อยให้ไก่ออกไปหากินอาหารธรรมชาติในบริเวณที่กำหนดและมีการให้อาหารเสริมเพิ่มเติมอย่างสม่ำเสมอ
5.การสุขาภิบาลและการป้องกันโรค การเลี้ยงไก่นั้นการจัดการให้ไก่มีสุขภาพดีอยู่เสมอนั้นเป็นสิ่งจำ เป็นเพราะทำให้ลดการเสี่ยงต่อการขาดทุน การดูแลรักษาความสะอาดบริเวณโรงเรือน อุปกรณ์การเลี้ยงสัตว์ ทำให้การจัดการเลี้ยงดูเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ต้องให้วัคซีนป้องกันโรคไก่ที่สำคัญตามกำหนดเวลาอย่างเคร่งครัดเพื่อป้องกันการเกิดโรคในไก่และการแพร่กระจายของเชื้อโรคไก่
6. การจำหน่ายไก่พื้นบ้าน เมื่อเลี้ยงได้นํ้าหนักประมาณ 1 กิโลกรัม (หรืออายุประมาณ 12 สัปดาห์ขึ้นไป) ก็จับขายได้ ในราคากิโลกรัมละ 100 – 130 บาท การจำหน่ายสามารถทำได้หลายวิธี เช่น ขายเป็นไก่มีชีวิต โดยชั่งนํ้าหนัก ขายเป็นตัว หรือจำหน่ายเป็นไก่แปรรูป ไก่ย่าง

ข้อพึงระวัง ->

น้ำและอาหารเป็นสิ่งจำเป็นในการเลี้ยงไก่ ถ้าไก่ขาดน้ำจะตายภายใน 24 ชั่วโมง ควรให้น้ำสะอาดตั้งไว้ให้ไก่กินตลอดวัน และคอยเปลี่ยนน้ำทุกๆ วัน และให้อาหารผสมทุกเช้าเย็นเพิ่มเติมจากอาหารที่ไก่หากินได้ตามปกติ โดยการสังเกตว่าไก่ได้อาหารเพียงพอหรือไม่ ให้ดูว่าในระยะแรกที่ให้อาหารไก่จะรีบกินและมีการแย่งกัน ถ้าไก่กินอาหารไปเรื่อยๆ และเลิกแย่งกัน กินอาหารช้าลง มีการคุ้ยเขี่ย แสดงว่าไก่ได้กินอาหารเพียงพอแล้ว