ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เดิมนายอุ่นเรือน เกิดสุขมีอาชีพทำสวนกาแฟและสวนเมี่ยง แต่เป็นพืชที่ให้ผลผลิตไม่ต่อเนื่อง เพราะให้ผลผลิตเป็นช่วงฤดู ทำให้มีเวลาว่างระหว่างรอพืชผลให้ผลผลิต และส่งผลกระทบต่อรายได้ที่ไม่เพียงพอกับรายจ่าย จึงเกิดแนวคิดที่จะพัฒนารูปแบบการทำการเกษตรให้มีผลผลิตและรายได้ต่อเนื่อง เพียงพอกับรายจ่ายของครอบครัว จนกระทั่งได้มีโอกาสเข้าไปหาความรู้เกี่ยวกับการทำเกษตรแบบผสมผสานที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ฯ จึงได้นำความรู้มาประยุกต์ใช้เปลี่ยนแปลงสวนกาแฟและสวนเมี่ยงมาเป็นสวนเกษตรพอเพียงตามแนวทางพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อปี พ.ศ. 2543 เป็นต้นมา โดยสวนผสมผสานประกอบด้วย กาแฟ เมี่ยง เงาะ ลองกอง ส้มโอ เพาะเห็ดหอม ยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง กระท้อน มะม่วง ลิ้นจี่ เสาวรส พลับ มะขามป้อม แปลงพืชผัก บ่อปลานิล บ่อปลาดุก เลี้ยงกบนา เลี้ยงไก่พื้นเมือง และการเพาะเห็ดหอม ซึ่งผลของการเปลี่ยนวิธีการทำเกษตรแบบผสมผสานก็ทำให้การดำเนินชีวิตเปลี่ยนไป มีการวางแผนทำการเกษตรแบบผสมผสานในพื้นที่ได้อย่างลงตัว ทำให้เกิดรายได้หมุนเวียน เป็นรายวัน รายสัปดาห์ รายเดือนและรายปี

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ขั้นตอนการเพาะเห็ดหอม (รายได้หลัก)

1.  การเตรียมวัสดุ ได้แก่ ขี้เลื่อยไม้มะขาม ขี้เลื่อยยางพารา ขี้เลื่อยกระท้อน ขี้เลื่อยมะม่วง ขี้เลื่อยฉำฉา รำละเอียด น้ำตาลทราย ดีเกลือ ยิบซัม ถุงพลาสติกทนร้อน หม้อนึ่ง ความดันหรือถังนึ่งไม่อัดความดันพร้อมอุปกรณ์การให้ความร้อนในการ นึ่งฆ่าเชื้อ

2.   นำขี้เลื่อยผสมกับรำละเอียดเพิ่มเติมเพื่อเป็นอาหารของเชื้อเห็ดประมาณ 5-8% ใส่น้ำตาล 1% ยิปซัม 1% เพื่อให้โครงสร้างของเห็ดแข็งแรง ดีเกลือ 0.20% เพื่อกระตุ้นให้เส้นใยเจริญเติบโต ให้มีความชื้น 75% และใส่น้ำ

3.  นำส่วนผสมทั้งหมดมาคลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วนำมาอัดในถุงพลาสติกตอกให้แน่นถุงละครึ่งกิโลกรัมถึง 1 กิโลกรัม ใส่คอขวด ปิดจุก สำลีและปิดทับด้วยกระดาษหรือฝาครอบกันไอน้ำ

4.  นำไปนึ่งฆ่าเชื้อด้วยหม้อนึ่งความดันระยะเวลา 40 นาที ถึง 1 ชั่วโมง ด้วยอุณหภูมิภายใน ถังนึ่ง 80-100 องศาเซลเซียสตลอดเวลา เพื่อป้องกันการปนเปื้อนของเชื้อรา

5. หลังจากก้อนเพาะเย็นแล้วแกะกระดาษหรือฝาครอบออก เปิดจุกสำลีแล้วใส่เชื้อเห็ด โดยใช้หัวเชื้อจากเมล็ดข้าวฟ่างเทลงไปในถุงประมาณ 30-50 เมล็ด ในหัวเชื้อ 1 ขวดจะเพาะได้ถึง 50 ถุง

6. นำไปบ่มในอุณหภูมิไม่เกิน 25-28 องศาเซลเซียส ระยะเวลา 3-4 เดือน เส้นใยจะเจริญเติบโตเต็มถุง เมื่อเส้นใยสมบูรณ์จะเปิดปากถุงเพื่อให้มีการออกดอกทางด้านบน

7.  หลังจากนั้น 15 วันสามารถ เก็บผลผลิตเห็ดได้ โดยเห็ดหนึ่งก้อนสามารถเก็บผลผลิตได้ประมาณ 3-5 ครั้ง

8. หลังจากเก็บรอบแรกเสร็จเรียบร้อยแล้วอีกประมาณ 15 วัน จะให้น้ำเพื่อกระตุ้นให้ออกดอก โดยผลผลิตที่เก็บได้ต่อก้อนประมาณ 4-5 ขีด ซึ่งการเก็บดอกเห็ดจะเก็บขณะที่หมวกเห็ดยังไม่บานเต็มที่ หรือขอบหมวกยังงุ้มอยู่ เพื่อที่จะเก็บผลผลิตไว้ได้ประมาณ 1-2 อาทิตย์

ข้อพึงระวัง ->

ขี้เลือยสำหรับทำก้อนเชื้อเห้ดนั้นต้องเป็นขี้เลื่อยที่ไม่ผ่านการอบหรือเคลือบน้ำยา เพราะหากมีการเจือปนจะมำให้เชื้อเห็ดไม่เจริญเติบโต