ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การปักผ้า

โดย : นางวัลภา สันนิวาสเสถียร วันที่ : 2017-03-13-14:40:08

ที่อยู่ : 169 หมู่ที่ 1 ตำบลบ่อแก้ว อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การปัก  เป็นงานฝีมือแขนงหนึ่งที่ผู้ทำต้องมีสมาธิ   มีความรักในงานนั้น   และต้องเป็นผู้มีความละเอียดถี่ถ้วน   งานจึงจะออกมาดูดี  มีชีวิตชีวา    จริงอยู่งานที่ปักต้องประกอบด้วยผ้า   เข็ม   ไหม    ลาย   การให้สี   ทุกคนสามารถมีและทำได้   แต่ผลงานที่ออกมาจะแสดงให้รู้ว่าแต่ละบุคคลมีฝีมือ   มีความรอบรู้  ความชำนาญแค่ไหน    

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อเผยแพร่กระบวนการ ขั้นตอน และวิธีการการปักผ้า

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ผ้า

อุปกรณ์ ->

การปักมีอุปกรณ์ประกอบด้วย   ผ้า   เข็ม   ไหม   ลาย  นำมาปักตกแต่งให้มีความสัมพันธ์กัน  โดยอาศัยความรู้และประสบการณ์  ผลงานนั้นจึงจะออกมาดีและสวยงาม

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ในกระบวนการปักทั้งของไทยและของต่างประเทศ  มีวิธีที่เรียกชื่อต่าง ๆ กันเป็นจำนวนมาก  และวิธีการปักเหล่านี้ใช้ในการปักลวดลายตกแต่งเสื้อผ้า  ของใช้ที่ทำด้วยผ้านานาชนิดได้สวยงามแปลก ๆ ในต่างประเทศ  แบบการปักจะเรียกชื่อตามชาติต้นคิด  เช่น  ปักสวีดิส  ปักแมกซิกัน  ปักสเปญ  บางทีเรียกตามลักษณะของการปัก    เช่น    ปักปะ   ปักรังดุม   ปักจักร    เป็นต้น   การปักแต่ละอย่างก็ยังนำไปใช้ ต่างกันอีกด้วย

การปักอาจแยกเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ดังนี้

1.  การปักหน้าเดียว  การปักหน้าเดียว  เป็นการปักให้ดูสวยงามแต่ด้านหน้าด้านเดียว  ด้านหลังจะห่าง  หรือข้ามไปบ้างหรือมีเส้นไหมยุ่ง ๆ อยู่บ้างก็ไม่ค่อยกระไร  แต่ก็ควรระวังเรื่องการข้ามไหมจากลายอันหนึ่งไปอีกลายอันหนึ่ง  อย่าข้ามในระยะห่างกันมากนัก  เพราะถ้าเป็นผ้าแพรหรือผ้าต่วน  จะทำให้เห็นเส้นด้ายที่ข้ามปรากฏออกมาด้านหน้า  ทำให้หมดความสวยงามไปได้  ทั้งจะทำให้ลายที่ปักนั้น  ไม่คงทนถาวรหรือหลุดได้ง่าย  การปักหน้าเดียวนี้มักใช้กับลวดลายที่แคบ ๆ  มีช่วงไหมสั้น เช่น  หน้าหมอน  ก็มักเป็นการปักหน้าเดียว  การปักจะใช้การปักทับลาย  หรือปักยกลายก็ได้

2.  การปักสองหน้า  คือ  การปักให้เหมือนกันทั้งสองด้าน  คือ  ด้านหน้าและด้านหลัง  หรือด้านนอกและด้านใน  ใช้ปักกับลายแคบ ๆ แต่ถ้าลายที่จะปักเป็นลายกว้างหรือลายใหญ่  ก็ปักแต่เฉพาะขอบลายจะใช้วิธีปักยกลายก็ได้

3.การปักแรเงา  การปักแรเงา การปักแรเงา มีผู้นิยมกันมากในขณะนี้ เพราะเป็นการปักที่ดูสวยกว่าการปักสองหน้า   หรือหน้าเดียว ซึ่งเป็นแบบธรรมดา

การปักแรเงานี้   เป็นการปักเหลือบสีแรเงาให้ดูเหมือนจริง    เช่น  รูปดอกไม้   ใบไม้   หรืออาจใช้   วิธีแรเงาช่วยให้สดใสได้  

ข้อพึงระวัง ->

ก่อนที่จะลงมือปักต้องด้นไปหาที่ตั้งต้นปัก  เพราะเราไม่ขมวดปมไหมให้เป็นปมเมื่อปักเสร็จลายหนึ่งแล้ว  หรือว่าจวนจะหมดลายแล้ว

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดเชียงใหม่
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา