ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การปลูกไม้ผล เพื่อการบริโภคและจำหน่าย ถือเป็นทางเลือกหนึ่งในการประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม และสามารถสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรอย่างมาก เพราะการปลูกไม้ผลสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้หลายครั้งและสามารถนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ ที่สามารถเก็บรักษาได้ยาวนานขึ้น แต่การปลูกไม้ผลจะต้องเรียนรู้การวางแผนและศึกษากระบวนการผลิตอย่างถูกต้องและเหมาะสมจึงจะทำให้การผลิตอย่างถูกต้องและเหมาะสมจึงจะทำให้การผลิตมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ต้องสามารถหาตลาดจำหน่ายผลผลิตได้อีกด้วย

วัตถุประสงค์ ->

ปลูกเพื่อเป็นผลไม้ไว้รับประทาน เก็บผลไม้ขายสร้างความมั่นคงทางรายได้ และเพื่ออาศัยร่มเงาจากต้นไม้ผล

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

วิธีการปลูกและดูแลรักษา

       การเตรียมหลุมปลูก  ขนาดของหลุมปลูกที่จะใช้สำหรับปลูกไม้ยืนต้นนั้น หากสามารถเตรียมได้ขนาดใหญ่ยิ่งดี ขนาดของหลุม กว้าง-ยาว-ลึก ประมาณ 50-100 เซนติเมตร แล้วแต่ชนิดไม้ผลและสภาพพื้นที่ปลูก ถ้าดินดีก็ขุดหลุมปลูกขนาดเล็กได้ แต่ถ้าดินไม่ค่อยดี ควรขุดหลุมปลูกขนาดใหญ่ จะได้ปรับปรุงดินในหลุมปลูกให้ดีขึ้น แล้วผสมดินด้วยปุ๋ยคอกปุ๋ยหมัก เศษใบไม้ เมื่อคลุกเคล้ากันดี ให้กลบดินลงก้นหลุมก่อนปลูก

         กิ่งพันธุ์ที่นำมาปลูก  กิ่งพันธุ์ไม้ผลที่นำมาปลูกนั้นส่วนใหญ่จะใช้กิ่งทาบ  กิ่งติดตา  และกิ่งตอน  ปกติกิ่งทาบหลังจากตัดแล้วจะถูกนำมาชำไว้ในกระถาง  หรือถุงพลาสติกดำเป็นเวลาหลายเดือนก่อนที่จะนำไปปลูก  หากเป็นกิ่งตัดที่ตัดมาใหม่ๆจากต้นให้ตัดกิ่งให้มีจำนวนใบเหลือน้อยใบอ่อนที่มีอยู่จะทำให้น้ำระเหยได้มากกว่าส่วนอื่นจึงควรตัดทิ้งเสีย  แช่กิ่งตอนใส่ถุงพลาสติก  กระชุ  หรือกระถาง  โดยตุ้มตอนอยู่ต่ำกว่าระดับผิวดินประมาณ  2  นิ้ว  ก่อนชำอย่าลืมแกะเอาเชือกและพลาสติกที่หุ้มออกด้วย  จนกระทั่งกิ่งตอนตั้งตัวได้แข็งแรงดีแล้วจึงนำไปปลูก
       วิธีปลูก  เมื่อเตรียมกิ่งพันธุ์เรียบร้อยแล้วจึงลงมือปลูก  โดยถ่ายกิ่งพันธุ์ออกจากกระถางหรือพลาสติกที่ชำไว้  ถ้ามีรากหุ้มด้านนอก  ค่อยๆ  คลี่ให้กางออก  กิ่งตอนเวลาปลูกให้กลบดินบริเวณโคนต้น  สูงกว่าระดับดินเดิมเล็กน้อย  กิ่งทาบและกิ่งติดตา  เวลาปลูกต้องให้รอยทาบหรือรอยติดตาสูงกว่าระดับดิน  ข้อที่ควรระมัดระวังอย่างยิ่งคือ  ต้องแกะผ้าพลาสติกที่พันรอยทาบออก  เมื่อตั้งตัวแล้วอย่าลืมทิ้งไว้  เพราะเมื่อต้นไม้มีการขยายขนาดของกิ่ง  ผ้าพลาสติกนี้จะไปรัดจนลงไปในส่วนของเนื้อไม้ทำให้กิ่งหัก  หรือตายได้
        การดูแลรักษา  การดูแลรักษาไม้ผลหลังจากปลูกแล้ว  นับว่าเป็นสิ่งสำคัญมากความสมบูรณ์ของต้นจะเป็นเครื่องบ่งชี้ถึงผลผลิตที่จะได้รับการดูแลไม้ผลที่ควรปฏิบัติดังนี้
         การค้ำกิ่ง  สิ่งสำคัญในระยะที่ปลูกใหม่ๆ  คือการตั้งตัวของต้นไม้ถ้าตั้งตัวได้เร็วก็มีโอกาสรอดได้มาก  ทำให้รากสามารถหาอาหาร  และใบสามารถสังเคราะห์แสงได้เร็ว  ต้นก็จะเจริญเติบโตได้ดีขึ้น  วิธีที่ช่วยให้ต้นไม้ที่ปลูกใหม่ตั้งตัวได้เร็วไม่เอนหรือล้มเพระแรงลม  สัตว์  และอื่นๆ  คือการค้ำกิ่งสามารถทำได้หลายวิธีด้วยกัน  อาจจะใช้ไม้รวก  1  อัน  ปักยึด  หรือใช้ไม้รวก  2  อัน  หรือ  3  อัน  ยาวประมาณ  1  เมตร   ปักยึดเป็น 3 เส้า  โดยให้ส่วนปลายหันเข้าหาต้นไม้ที่ปลูกไว้และมัดติดกับลำต้นต้องคอยดูบริเวณรอยมัดเสมอ  หากแน่นเกินไปเนื่องจากต้นไม้มีการขยายตัว  ควรคลายออก  และเมื่อต้นไม้ตั้งตัวได้แล้วจึงปลดออก  หรืออาจป้องกันไม่ใช้เชือกเป็นอันตรายกับต้นไม้โดยการใช้กระสอบป่านพันรอบๆ ลำต้นบริเวณที่ผูกเชือก
            การคลุมดิน  หลังจากปลูกเรียบร้อยแล้วควรใช้วัสดุเหลือใช้จากการเกษตรต่างๆ  เช่น  แกลบ  ฟางแห้ง  หญ้าแห้ง  ใบไม้แห้ง  ซังข้าวโพด  และอื่นๆ ที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น  คลุมดินบริเวณรอบๆ  โคนต้น  ซึ่งจะเกิดผลดังนี้
                   1 )  ช่วยรักษาความชื้นของดิน  ป้องกันไม่ให้น้ำระเหยไปจากดินอย่างรวดเร็ว  ลดแรงปะทะของเม็ดฝน  และรดน้ำได้สะดวก  ช่วยป้องกันการชะหน้าดิน  และทำให้หน้าดินไม่จับตัวกันแน่น  จึงเก็บซับน้ำไว้ได้ดี
                   2)  ช่วยป้องกันวัชพืช  ถ้าคลุมดินหนาพอ  ทำให้ประหยัดแรงงานในการกำจัดวัชพืช
                   3)  วัสดุคลุมดินเมื่อสลายตัว  ก็จะกลายเป็นปุ๋ยอินทรีย์เป็นการเพิ่มอินทรียวัตถุแก่ดินปลูกทำให้ดินโปร่ง  ร่วนซุย  ดูดซับน้ำได้ดี
                   การให้น้ำ  ปกติการให้น้ำไม้ผลจะทำได้ง่ายสะดวกกว่าการให้น้ำพืชผัก  และไม้ดอกไม้ประดับ  หลังจากปลูกไม้ผลในระยะแรกๆ  ควรรดน้ำทุกวัน  จนกว่ากิ่งไม้ผลนั้นจะตั้งตัวได้  แล้วจึงค่อยเว้นระยะเวลาหรือความถี่ในการลดน้ำ  ปกติแล้วเมื่อไม้ผลมีขนาดใหญ่ขึ้นจะทนต่อสภาพความแห้งแล้งได้ดีพอสมควร  เมื่อฝนตกอาจหยุดให้น้ำ ½ - 1 เดือน  ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดและอายุของไม้ผลและสภาพของดิน  ควรสังเกตจากอาการของต้นไม้ผลจะดีที่สุด  อย่าปล่อยให้ขาดน้ำซึ่งจะมีผลต่อการให้ผลผลิต    การให้น้ำควรให้น้อยแต่ปล่อยครั้งดีกว่าให้ครั้งละมากๆ  แต่นานๆ ครั้ง  นอกจากนั้นการมีวัสดุคลุมดินบริเวณโคนต้น  จะช่วยยืดระยะเวลาในการให้น้ำ  ทำให้ประหยัดเวลาและแรงงานในการให้น้ำด้วย
              การใส่ปุ๋ย  ปุ๋ยที่ควรใส่ตั้งแต่เริ่มปลูกคือปุ๋ยอินทรีย์ จะช่วยปรับปรุงคุณภาพของดินให้ร่วนเหมาะแก่การเจริญเติบโต  ปรับสภาพความเป็นกรดหรือด่างจัดให้มีสภาพเป็นกลาง  และเป็นแหล่งของธาตุอาหารรองและธาตุอาหารเสริม  การใส่ปุ๋ยอินทรีย์ควรใส่อย่างน้อยปีละ  1 – 2  ครั้ง  ส่วนการใส่ปุ๋ยเคมีควรแบ่งใส่ครั้งละน้อยๆ  เพราะปุ๋ยเคมีสลายตัวเร็ว 

ข้อพึงระวัง ->

ระยะที่ต้องระมัดระวังอย่าให้ขาดน้ำ  คือ  ระยะที่เริ่มออกดอก  งดน้ำระยะเวลาที่ดอกบาน  เมื่อติดผลแล้วจึงให้น้ำอย่างสม่ำเสมอจนกระทั่งเก็บเกี่ยวผล