ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

จักสานไม้ไผ่

โดย : นายสมชาย สมัครพันธ์ วันที่ : 2017-03-14-09:54:18

ที่อยู่ : 222 บ้านหนองแวงรุ่งอรุณ หมู่ 23 ตำบลบ้านเพชร

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เป็นการสืบทอดภูมิปัญญาจากบรรพบุรุษคนรุ่นเก่าสอนโดยการทำให้ดู ไม่มีการจดบันทึก เนื่องจากในสมัยโบราณเน้นการทำเครื่องจักสานใช้ในครัวเรือนไม่นิยมซื้อจากภายนอก

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อใช้สอยในครัวเรือนและจำหน่าย

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ไม้ไผ่

อุปกรณ์ ->

4.1 มีด ที่ใช้โดยทั่วไปเป็นมีดเหล็กกล้าเนื้อแกร่ง มี 2 ชนิด คือ

1.1 มีดสำหรับผ่าและตัดเช่น มีดอีโต้ ใช้ตัดและผ่าไม้ไผ่และหวาย ที่จะใช้ทำเครื่องจักรสานให้มีขนาดตามต้องการ ก่อนที่จะนำไปจักเป็นตอก 
                      1.2มีดตอก คือ มีดสำหรับจักตอก เป็นมีปลายเรียวแหลม ปลายและด้ามงาน ส่วนมากตัวจะส้นกว่าด้ามเพราะในการจักหรือเหลาตอกจะใช้ด้ามสอดเข้าไประหว่างแขนกับลำตัว เพื่อให้จักหรือเหลาตอกได้สะดวก 
          4.2 เหล็กมาด เป็นเหล็กปลายแหลม ใช้สำหรับเจาะ ไซ งัด แงะ 
          4.3 คีมไม้ มีรูปร่างคล้ายคีมทั่วไป แต่มีขนาดใหญ่และทำด้วยไม้เนื้อแข็ง เพื่อใช้หนีบปากภาชนะจักสานเพื่อเข้าขอบ เช่น ใช้หนีบขอบกระบุง ตะกร้า กระจาด คีมจะช่วยให้ช่างจักรสานเข้าขอบภาชนะจักสานได้สะดวกโดยไม่ต้องใช้ผู้ช่วย

          4.4 เชือก หรือเส้นหวาย

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1ตัดไม้ไผ่ ยาวประมาณ 2 เมตร

 2 จากนั้นนำไม้ไผ่มาเหลา ให้เป็นเส้นบางพอสมควรที่จะสานกระด้งได้

 3 แล้วนำมาวางเรียงกัน 8 เส้น นำไม้ไผ่มาสานกัน เป็นลายขัดกัน 2 เส้น จากนั้นก็สานต่อไปเรื่อยๆจนกว่าจะได้ตามขนาดที่เราต้องการ

4 เหลาไม้ไผ่มาดัด เอามาทำเป็นขอบกระด้ง

5 นำขอบกระด้งมาประกอบกันตัดแต่งเก็บรายละเอียด

ข้อพึงระวัง ->

ในการเลือกไม้ไผ่ในการจักสานหรือทำกับดักสัตว์นั้น จะต้องเลือกไผ่ที่ไม่แก่หรืออ่อนเกินไป เพราะถ้าเลือกไม้ที่แก่เกินไปจะให้ให้เปราะหรือหักได้ง่าย แต่ถ้าเลือกไม้ที่อ่อนเกินไปอาจจะทำให้ไม้เหี่ยวและภาชนะที่จักสานเสียรูปทรงหรือหลวมและหลุดออกจากเชือกที่วัดไว้ได้

รูปประกอบ -> image1 image2 image3

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดชัยภูมิ
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา