ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ผ้าไหมบ้านเขว้าเป็นผ้าที่ได้รับการถ่ายจากบรรพบุรุษมาแล้วไม่น้อยกว่า 200 ปี เริ่มจากการทอในครัวเรือนแล้วขยายไปสู่ชุมชน บ้านเขว้าจึงมีชื่อเสียงเรื่องผ้าไหมและเป็นแหล่งจำหน่ายผ้าไหมรายใหญ่ของภาคอีสาน ด้วยมีผู้ประกอบการจำนวนมากและมีลวดลายที่เป็นเอกลักษ์จึงเป็นต้องต้องการของลูกค้า ดังนั้นการทำผ้าไหมมัดหมี่เป็นอาชีพเสริมจึงเป็นอีกช่องทางหนึ่งในการสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนด้วยมีตลาดรองรับและมีภูมิปัญญาท้องเป็นต้นทุนเดิมอยู่แล้ว

วัตถุประสงค์ ->

1.เพื่ออนุรักษ์สืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมช

2.เพื่อสร้างงานสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1.เส้นไหม

2.สีย้อม

 

อุปกรณ์ ->

1.ฟืมทอผ้า

2.หม้อสำหรับย้อมไหม

3.ไม้หลอด

4.กระสวย

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. การค้นเครือเส้นยืนนำเส้นไหมยืนที่ทำการลอกกาวไหม และทำการย้อมสีพื้นเส้นไหมแล้วเข้ากงเพื่อกรอเส้นไหมเข้าอัก แล้วนำเส้นไหมที่กรอด้วยอักนำเข้าหลักฟืมเพื่อค้นเส้นยืนเตรียมการทอ

2. การเตรียมฟืมทอผ้านำเส้นยืนที่ค้นเครือเสร็จแล้วมาจัดเรียงเข้าฟันหวี โดยให้แต่ละช่องประกอบด้วยเส้นไหมประมาณ 2 เส้นหรือตามความต้องการ พร้อมขึงเส้นด้ายให้ตึง จัดเรียงเส้นด้ายให้เรียบร้อยร้อย และเก็บตะกอ

3.การเตรียมเส้นพุ่งนำเส้นไหมที่ลอกกาวแล้ว มาค้นเส้นพุ่งโดยใช้โฮงมัดหมี่โบราณที่เป็นไม้มีหลัก 2 หลัก โดยการค้นเส้นพุงแต่ละลายจะมีจำนวนลำไม่เท่ากันขึ้นอยู่กับลาย เช่น ลายหมี่ข้อโบราณจะมีลำประมาณ 41 ลำ โดยแตละลำจะมี 4 เส้นด้าย โดยการทำไพคั่นตรงกลางระหว่างลำไว้ การค้นเส้นพุงจะทำการค้นประมาณ 2 รอบ ของแต่ละลำไปกลับ เมื่อทำการค้นเสร็จแล้วให้ทำการมัดหัวลำตามไพที่คั่นไว้

4.การกรอเส้นไหมเข้าหลอดนำหัวมัดหมี่ที่แกะเชือกฟางออกแล้วใส่ในกงเพื่อกรอเส้นไหมเข้าอัก จากนั้นทำการกรอเส้นไหมจากอักเข้าหลอดด้ายด้วยไน ซึ่งจะต้องเรียงลำดับหลอดด้ายตามหลายลายสีที่ออกแบบไว้

5. การทอผ้ามัดหมี่ริ่มเมื่อเตรียมฟืม และเส้นพุ่งเสร็จแล้ว โดยใช้หลอดด้ายที่เรียงลำดับเฉดสีหรือลายไว้แล้วใส่ในกระสวยเพื่อทอด้วยการพุ่งกระสวยผ่านร่องสลับของลำไหมไปมา ซ้ายขวา จนสุดเส้นยืน

ข้อพึงระวัง ->

-