ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

1) มีความขยัน หมั่นเพียรในการทำงาน มุ่งมั่นในการทำงาน

         2) เพื่อลดรายจ่ายและสร้างรายได้ให้กับครอบครัว และเพื่อหารายได้เสริมแก่ครัวเรือน 

         3) สามารถถ่ายทอดความรู้ให้แก่ชาวบ้าน และเยาวชนในหมู่บ้าน

วัตถุประสงค์ ->

          ในรูปแบบของการทำสวนเกษตรพอเพียงและการทำสวนครัวนั้น สมาชิกแต่ละคนที่อยู่ในครอบครัวเอง จะเป็นผู้ลงมือปฏิบัติ และดำเนินการดูแลรักษาอย่างถูกหลักวิชาการ เพื่อให้มีชนิดและปริมาณของสิ่งที่จำประกอบอาชีพได้อย่างที่ต้องการ ตรงกับความชอบ และความต้องการรับประทานของคนในครอบครัวเอง และเพิ่มปริมาณมากเพื่อให้เพียงพอที่จะเก็บเกี่ยวไปบริโภคประจำวันได้ทุกวันโดยไม่ขาดแคลน โดยส่วนที่เหลืออาจเป็นส่วนที่สามารถเพิ่มรายได้แก่ครัวเรือนได้อีกทางหนึ่ง  นางทองยิ้ม  ฝาชัยภูมิ  เป็นเกษตรกรที่ยึดแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง มาใช้ในการเกษตร โดย การเลี้ยงปลานิล การเลี้ยงไก่พื้นบ้าน เลี้ยงปลาดุก และปลูกผักสวนครัวหลังบ้าน เป็นต้น

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

  (1)  พันธุ์ปลาตะเพียน

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การเลี้ยงปลานิล ปลาที่เป็นที่นิยมอีกชนิดหนึ่ง ราคาไม่แพง หาซื้อง่าย เลี้ยงไม่ยาก โตเร็ว นิยมนำมาทำอาหารได้หลากหลาย และยังมีรสชาติอร่อยไม่แพ้ปลาราคาแพงอีกด้วย

หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าปลานิลเป็นปลาที่มีถิ่นกำเนิดอยู่แถบแอฟริกา และเข้ามาในประเทศไทยครั้งแรกเมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2508 โดยพระจักรพรรดิอากิฮิโต พระอิสริยยศมกุมารแห่งประเทศญี่ปุ่นทรงจัดส่งปลานิล มาทูลเกล้า ฯ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ระยะแรกได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เจ้าหน้าที่ปล่อยเลี้ยง โดยเริ่มแรกเป็นการเลี้ยงปลานิลในบ่อดิน และต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ มอบหมายให้กรมประมงศึกษาวิธีเลี้ยงปลานิล จนเพาะเลี้ยงจนขยายพันธุ์ได้มากเพียงพอ จึงได้แจกจ่ายให้แก่ราษฎรนำไปเลี้ยงมาจนถึงทุกวันนี้

ลักษณะและนิสัยปลานิล

          ปลานิลเป็นปลาน้ำจืด (อยู่ในตระกูล Cichlidae) กินพืชเป็นอาหาร ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง พบได้ตามแม่น้ำ หนอง บึง อาศัยได้ทั้งน้ำจืดและน้ำกร่อย เพราะเป็นปลาที่มีความอดทน ปรับตัวกับธรรมชาติได้อย่างดี เหมาะกับการนำไปเลี้ยงได้ทุกภูมิภาค

พ่อพันธุ์และแม่พันธุ์ปลานิล

          ปลานิลตัวผู้และตัวเมียจะมีลักษณะภายนอกคล้ายกันมาก ตัวผู้อวัยวะเพศจะมีลักษณะเรียวยาว และจะมีสีเข้มตรงใต้คางและตามลำตัว ส่วนตัวเมียจะมีอวัยเพศเป็นรูและกลม และในฤดูผสมพันธุ์จะมีสีบริเวณลำตัวและใต้คางเข้มน้อยกว่าตัวผู้

          ปลานิลที่มีอายุประมาณ 4 เดือนก็สามารถที่จะเป็นพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ได้ สังเกตได้จากพ่อพันธุ์จะแยกตัวออกจากฝูง เพื่อสร้างรังบริเวณขอบบ่อตื้น ๆ ประมาณครึ่งเมตร

โดยปลานิลตัวผู้จะใช้หัวและปากขุดหลุมบริเวณดังกล่าว จนรังมีลักษณะเป็นหลุม และแผ่ครีบหลังอ้าปากกว้างเชิญชวนให้ปลานิลตัวเมียว่ายเข้ามาผสมพันธุ์

การเตรียมบ่อเลี้ยงปลานิล

บ่อสำหรับเลี้ยงปลานิล สามารถใช้บ่อดินรูปสี่เหลี่ยมพื้นที่ 400 ตารางเมตรขึ้นไป ลึกประมาณ 1 เมตร และมีส่วนชานบ่อหรือบริเวณตื้น ๆ เพื่อให้ปลาทำรังในช่วงผสมพันธุ์

ในกรณีที่ขุดบ่อใหม่ดินมักเป็นกรด ควรใช้ปูนขาวโรยเพื่อปรับให้ดินมีความเป็นกลาง โดยใช้ปูนขาว 1 กิโลกรัม ต่อ 10 ตารางเมตร

หรือกรณีที่เป็นบ่อเก่าต้องกำจัดวัชพืชออก เพราะอาจจะเป็นที่อยู่ของศัตรู และเพื่อให้น้ำได้รับออกซิเจนเพียงพอ และถ้าบ่อเคยเลี้ยงปลาหรือสัตว์กินเนื้อ เช่น ปลาช่อน ปลาโด ปลาบู่ เต่า งู ควรจะกำจัดออกให้หมด โดยสูบน้ำจับสัตว์ที่เป็นศัตรูออกให้หมด และปล่อยให้บ่อแห้งจึงค่อยสูบน้ำกลับคืน

การปล่อยปลานิลลงบ่อ

ปลานิลเป็นปลาที่สามารถขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว สำหรับบ่อขนาด 400 ตารางเมตร ให้ใช้พ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ 50 คู่ หรือถ้าเป็นลูกปลาก็ควรปล่อย 1 ตัวต่อ 1 ตารางเมตร

และควรจะปล่อยปลาลงบ่อในเวลาเช้าหรือเวลาเย็น เพราะน้ำในบ่อจะไม่ร้อนจนเกินไป  ก่อนปล่อยก็ให้เอาภาชนะจุ่มลงในบ่อเพื่อให้อุณภูมิน้ำทั้งสองเท่ากัน ป้องกันปลาช็อคจากอุณหภูมิน้ำต่างกันเกินไป เมื่ออุณภูมิน้ำเท่ากันแล้วก็ค่อย ๆ จุ่มภาชนะลงในบ่อ และให้ปลาว่ายออกจากภาชนะไปยังบ่อช้า ๆ

ข้อพึงระวัง ->

การให้อาหารปลานิล

          ส่วนอาหารเสริมเพื่อให้ปลาได้รับอาหารครบถ้วน เช่น รำ ปลายข้าว กากถั่วต่าง ๆ  ให้ประมาณ 5% ของน้ำหนักปลาที่เลี้ยง เพราะถ้าให้มากเกินไปจะทำให้น้ำเน่าเสียเร็ว