ความรู้สัมมาชีพชุมชน

ปลูกข้าวอินทรีย์

โดย : ภาส แก้วเจียง วันที่ : 2017-06-21-15:06:45

ที่อยู่ : 27 ม.2 บ้านเจียง

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การผลิตข้าวอินทรีย์เป็นระบบการผลิตข้าวไม่ใช้ สารเคมี  ทางการเกษตรทุกชนิดเป็นต้นว่า  ปุ๋ยเคมี  สารควบคุมการเจริญเติบโต สารควบคุมและกำจัดวัชพืช สารป้องกันกำจัดโรค  แมลง  และสัตว์ศัตรูข้าว  ตลอดจนสารเคมีที่ใช้รมเพื่อป้องกันกำจัดแมลงศัตรูข้าวในโรงเก็บ  การผลิตข้าวอินทรีย์นอกจากจะทำให้ได้ผลผลิตข้าวที่มีคุณภาพสูงและปลอดสารพิษแล้ว  ยังเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและเป็นการพัฒนาการเกษตรแบบยั่งยืนอีกด้วย

 

การผลิตข้าวอินทรีย์เป็นระบบการผลิตทางการเกษตรที่เน้นเรื่องของธรรมชาติเป็นสำคัญ  ได้แก่  การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ  การฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติ  การรักษาสมดุลธรรมชาติและการใช้ประโยชน์จากธรรมชาติ  เพื่อการผลิตอย่างยั่งยืน  เช่น ปรับปรุงความอุดมสมบูรณ์ของดินโดยการปลูกพืชหมุนเวียน   การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ในไร่นาหรือจากแหล่งอื่น  ควบคุมโรค  แมลงและสัตย์ศัตรูข้าวโดยวิธีผสมผสานที่ไม่ใช้สารเคมี  การเลือกใช้พันธุ์ข้าวที่เหมาะสมมีความต้านทานโดยธรรมชาติ  รักษาสมดุลของศัตรูธรรมชาติ  การจัดการพืช  ดิน และน้ำ  ให้ถูกต้องเหมาะสมกับความต้องการของต้นข้าว  เพื่อทำให้ต้นข้าวเจริญเติบโตได้ดี  มีความสมบูรณ์แข็งแรงตามธรรมชาติ  การจัดการสภาพแวดล้อมไม่ให้เหมาะสมต่อการระบาดของโรค  แมลงและศัตรูข้าว  เป็นต้น  การปฏิบัติเช่นนี้ก็สามารถทำให้ต้นข้าวที่ปลูกให้ผลผลิตสูงในระดับที่น่าพอใจ

วัตถุประสงค์ ->

- ลดต้นทุนในการใช้ปุ๋ยเคมี

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

-

อุปกรณ์ ->

-

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.  เลือกพื้นที่ปลูก
  เลือกพื้นที่ที่มีขนาดใหญ่ติดต่อกันและมีความอุดมสมบูรณ์ของดินโดยธรรมชาติค่อนข้างสูง  ประกอบด้วยธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการ  
  เจริญเติบโตของข้าวอย่างเพียงพอ   มีแหล่งน้ำสำหรับปลูก  ไม่ควรเป็นพื้นที่ที่มีการใช้สารเคมีในปริมาณมากติดต่อกันเป็นเวลานาน  
  หรือมีการปนเปื้อนของสารเคมีสูงและห่างจากพื้นที่ที่มีการใช้สารเคมีการเกษตรพื้นที่ที่จะใช้ในการผลิตข้าวโดยปกติมีการตรวจสอบ  หาสารตกค้างในดินหรือในน้ำ

2.  เลือกใช้พันธุ์ข้าว  
  พันธุ์ข้าวที่ใช้ปลูกควรมีคุณสมบัติด้านการเจริญเติบโตเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในพื้นที่ปลูกและให้ผล  
  ผลิตได้ดีแม้ในสภาพดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ค่อนข้างต่ำ  ต้านทานโรค  แมลงที่สำคัญ และมีคุณภาพ  
  เมล็ดตรงตามความต้องการของผู้บริโภคข้าวอินทรีย์  การผลิตข้าวอินทรีย์ในปัจจุบันส่วนใหญ่ใช้พันธุ์ขาว  
  ดอกมะลิ 105  และ กข 15  ซึ่งทั้งสองพันธุ์เป็นข้าวที่มีคุณภาพเมล็ดดีเป็นพิเศษ

 3.  เตรียมดิน  
  วัตถุประสิงค์หลักของการเตรียมดิน  คือสร้างภาพที่เหมาะสมต่อการปลูกและการเจริญเติบโตของข้าว ช่วย   
  ควบคุมวัชพืช  โรค  แมลง  และสัตว์ศัตรูข้าวบางชนิด  การเตรียมดินมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับคุณสมบัติดิน  
  และสภาพแวดล้อมในแปลงนาก่อนปลูกโดยการไถดะ  ไถแปร  คราด  และทำเทือก

4.  การปลูก  

  การปลูกข้าวแบบปักดำ  จะเหมาะสมที่สุดกับการผลิตข้าวอินทรีย์  เพราะการเตรียมดิน ทำเทือก  การรักษา    
  ระดับน้ำขังในนาจะช่วยควบคุมวัชพืชได้และการปลูกกล้าข้าวลงดินจะช่วยให้ข้าวสามารถแข่งขันกับวัชพืช   
  ได้  ต้นกล้าที่ใช้ปักดำควรมีอายุประมาณ  30  วัน  เลือกต้นกล้าที่เจริญเติบโตแข็งแรงดี  ปราศจากโรคและ   
  แมลงทำลาย  เนื่องจากในการผลิตข้าวอินทรีย์ต้องหลีกเลี่ยงการใช้สารสังเคราะห์ทุกชนิด  โดยเฉพาะปุ๋ย   
  เคมี  จึงแนะนำให้ใช้ระยะปลูกถี่กว่าระยะปลูกที่แนะนำสำหรับการปลูกข้าวโดยทั่วไปเล็กน้อย  คือประมาณ   
  20x20  เซนติเมตร จำนวนต้นกล้า  5  ต้นต่อกอและใช้ระยะปลูกแคบกว่านี้  หากดินนามีความอุดมสมบูรณ์   
  ค่อนข้างต่ำ  ในกรณีที่ต้องปลูกล่าหรือปลูกหลังจากช่วงเวลาปลูกที่เหมาะสมของข้าวแต่ละพันธุ์  และมี   
  ปัญหาเรื่องการขาดแคลนแรงงาน แนะนำให้เปลี่ยนไปปลูกวิธีอื่นที่เหมาะสม

5.  ใช้ปุ๋ยอินทรีย์จากธรรมชาติ

  ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยมูลสัตว์  ได้แก่มูลสัตว์ต่างๆ    ปุ๋ยหมัก  ใช้จุลินทรีย์ในการทำปุ๋ยหมัก  ปุ๋ยพืชสด  ปลูกก่อนปัก 
  ดำข้าวประมาณ  70  วัน  โดยใช้อัตราเมล็ดพันธุ์ประมาณ  7  กิโลกรมต่อไร่ เพื่อ    ให้ต้นปุ๋ยพืชสดมีช่วงการจริญเติบโตเพียงพอที่จะผลิตมวลพืชสดได้มาก  มีความเข้มข้นของธาตุไน  โตรเจนสูและไถกลบพืชสด
  ก่อนการปลูกข้าวตามกำหนดเวลา  อินทรีย์วัตถุต่างๆจากธรรมชาติ  เช่น แหนแดง  สาหร่ายสีน้ำเงินแกมเขียว  กากเมล็ดสะเดา  เลือดสัตว์  แห้ง  กระดูกป่น  ขี้เถ่าและหินปูนบางชนิด

ข้อพึงระวัง ->

ควบคุมวัชพืช  
    หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีสังเคราะห์ทุกชนิดในการควบคุมวัชพืช  ควบคุมวัชพืชโดยวิธีกล  ตั้งแต่การเตรียม  ดินที่เหมาะสม  การใช้ระดับน้ำควบคุมวัชพืช  การใช้วัสดุคลุมดิน  การถอนด้วยมือ

ป้องกันกำจัดโรค แมลง และสัตว์ศัตรูพืช
     - ไม่ใช้สารสังเคราะห์ในการป้องกันกำจัดแมลง และสัตว์ศัตรูข้าวทุกชนิด   
     -  ปฏิบัติด้านเขตะกรรม  เช่น  การเตรียมแปลง  กำหนดช่วงเวลาปลูกที่เหมาะสม ใช้อัตราเมล็ดและระยะ 
      ปลูกที่เหมาะสม  การปลูกพื้ชหมุนเวียนเพื่อตัดวงจรการระบาดของโรค  แมลงและสัตว์ศัุตรูข้าว  การ
       รักษาความอุดมสมบูรณ์ของดิน และสมดุลของธาตุอาหารพืช  การจัดการน้ำ  เพื่อให้ต้นข้าวเจริญ
       เติบโตดี  สมบูรณ์และแข็งแรง  สามารถลดการทำลายของโรคแมลงและสัตว์ศัตรูข้าวได้ส่วนหนึ่ง
     - จัดการสภาพแวดล้อมไม่ให้เหมาะสมกับการระบาดของโรค  แมลงและสัตว์ศัตรูข้าว  เช่น  การกำจัด
      วัชพืช  การกำจัดเศษซากพืชที่เป็นโรคโดยใช้ปูนขาว  หือกำมะถันผลที่ไม่ผ่านกระบวนการทางเคมี  
       และปรับสภาพดินไม่ให้เหมาะสมกับการระบาดของโรค
    -  รักษาความสมดุลทางธรรมชาติ โดยส่งเสริมการเผยแพร่ขยายปริมาณของแมลที่มีประโยชน์ เช่น
       ตัวห้ำ  ตัวเบียน  และศัตรูธรรมชาติ เพื่อช่วยความคุมแมลงและสัตว์ศัตรูข้าว
    -  ปลูกพืชขับไล่แมลงบนคันนา  เช่น  ตะไคร้หอม
    -  หากมีความจำเป็นอนุญาตให้ใช้สารสกัดจากพืช  เช่น  สะเดา  ข่า  ตะไคร้หอม  ใบแคฝรั่ง
    -  ใช้วิธีกล  เช่น ใช้แสงไฟล้อ   ใช้กำดัก  ใช้กาวเหนียว  

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดชัยภูมิ
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา