ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ข้าวแต๋นหรือข้าวนางเล็ด เป็นขนมพื้นบ้านขนมโบราณของคนเหนือ ทำมาจากข้าวเหนียวขาว และข้าวเหนียวดำตากแห้ง และนำมาทอดกรอบ ราดด้วยน้ำอ้อย  ซึ่งจากสมัยอดีตจนถึงปัจจุบันก็มีการพัฒนาสูตรการทำข้าวแต๋นในรูปแบบต่างๆ
เพื่อเพิ่มความอร่อย ล่าสุดที่เป็นที่นิยมกันในปัจจุบัน มีการนำเนื้อแตงโมงมาปั่นและกรองเอาแต่น้ำมาผสม(มูล)กับข้าวเหนียวที่นึ่งสุก
จึงมีการเรียกสูตรนี้ว่า ข้าวนางเล็ดน้ำแตงโม 

นอกจากนี้มีการตกแต่งข้าวแต๋นให้เกิดคุณค่าทางอาหารมากขึ้นโดยจากสูตรดั้งเดิมแล้วจะมีราดน้ำอ้อยธรรมดา ก็พัฒนาเป็นราดด้วย ถั่วลิสง ถั่วเขียว  งาดำ งาขาว สาหร่าย หมูหยอง ตะไคร้ ใบเตย และอื่นอีกมากมาย

วัตถุประสงค์ ->

-เพื่อเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัว

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ข้าวเหนียวนึ่งสุก  1  ก.ก.           –น้ำแตงโม  1  ถ้วย           -น้ำตาลปีบ  1  ขีด

            -น้ำตาลทรายขาว  1  ขีด             - เกลือ  1 ช้อนชา             -งาขาว/งาดำ  1 ขีด

อุปกรณ์ ->

            -ชามผสมข้าว

            -ทัพพี  พิมพ์ขนม

            -กระดงสำหรับตากขนม  ถุงพลาสติกรองกระดง

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การปั้นขนม

                    1. เทข้าวเหนียวนึ่งสุกแล้วใส่ชามผสมที่เตรียมไว้  ใส่งาขาว/งาดำ  น้ำตาลปีบ/น้ำตาลทรายขาว เกลือผสมให้เข้ากันความร้อนจากข้าวจะทำให้น้ำตาลละลาย 

                    2. เมื่อผสมข้าวกับส่วนผสมเข้ากันดีแล้วโดยสังเกตจากข้าวไม่จับตัวเป็นก้อนก็ใช้ได้  และเทน้ำแตงโมที่เตรียมไว้ผสมกับส่วนผสมข้าวตามข้อ 1  คนให้เข้ากันจนเป็นสีเดียวกัน

                    3. เตรียมถุงพลาสติกตัดพอดีกับกระด้งแช่น้ำแล้วนำมารองกระด้งกันติดเวลากลับข้างตัวขนม  เสร็จแล้วนำพิมพ์จุ่มน้ำมาวางในกระด้งตักข้าวที่ผสมแล้วประมาณ  1  ช้อนโต๊ะ ลงในพิมพ์มือจุ่มน้ำกันข้าวติดมือใช้นิ้วที่ถนัดเกลี่ยข้าวให้ทั่วพิมพ์ขนม ทำไปจนให้เต็มกระด้ง  เสร็จแล้วนำไปตากแดดให้แห้งประมาณ  2-3  วัน (ถ้าแดดจัดตลอดวันก็ตาก 2 วัน)  กลับตัวขนมตอนเย็นวันที่  1 เพื่อให้ตัวขนมแห้ง

                การทอดขนม

                     1. ตั้งกระทะใส่น้ำมันพืชจำนวน  1  ขวด  นำใบเตยที่ล้างสะอาดและสะเด็ดน้ำแล้วลงในกระทะสังเกตจากใบเตยเปลี่ยนเป็นสีเริ่มเหลืองตักใบเตยออกแล้วหรี่ไฟปานกลาง  นำข้าวแตนที่ตากแห้งแล้วลงทอดทีละแผ่นสังเกตตัวข้าวจะพองและมีสีเหลืองกลับข้างประมาณ  3  วินาที  ตักขึ้นใส่ตะแกรงพักให้เย็นก่อนประมาณ  5  นาที

                     2. เมื่อข้าวแตนเย็นแล้วนำบรรจุใส่ถุงหรือขวดโหลกันอากาศเข้าเก็บไว้รับประทานได้นานถึง  1  เดือน  หากนำไปจำหน่ายแพ็คใส่ถุงตามขนาดแต่ละราคาตั้งแต่  10, 20, 35, 50  บาท 

ข้อพึงระวัง ->

1. เกลือทำรสชาติขนมหวานมันกลมกล่อม

           2. ใบเตยทำให้ขนมมีกลิ่นหอมเพิ่มขึ้น