ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

                   ที่มาของการประกอบอาชีพเริ่มต้นจากการมีแนวคิดที่สนใจอาชีพเพาะเห็ด มีความคิดที่จะกลับมาสร้างงานสร้างอาชีพในชุมชนหลังจากทำงานบริษัทอยู่ที่กรุงเทพมหานครมาเป็นเวลานาน และ ประกอบกับต้องการมาดูแลบิดามารดาในถิ่นเกิดของตัวเอง

                   สถานการณ์ปัจจุบันการดำเนินงานที่ทำอยู่เกี่ยวกับการเพาะเห็ด คือผลิตก้อนเห็ดเพื่อจำหน่าย เปิดดอกเห็ดเพื่อจำหน่าย เป็นศูนย์เรียนรู้ของชุมชนในระดับตำบล อำเภอ จังหวัด และ บุคคลที่สนใจทั่วไปทั่วทั้งภูมิภาค มีการดำเนินแนวทางที่จะทำเกษตรเชิงท่องเที่ยวกับทางชุมชนร่วมทำงานกับเครือข่าย มีโฮมสเตย์เพื่อพักค้างเรียนรู้เรื่องราวของการประกอบอาชีพ

ความสำเร็จที่เกิดขึ้น

                  ปัจจุบันได้รับโอกาสทำหน้าที่วิทยากรให้ความรู้เกี่ยวกับกระบวนการเพาะเห็ดตามประสบการณ์ โดยทำงานร่วมกับหน่วยงานราชการต่างๆ เช่น สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอ กศน. สำนักงานเกษตร  โรงเรียน มหาวิทยาลัย ในพื้นที่ระดับชุมชน ตำบล อำเภอ จังหวัด และ ผู้สนใจโดยทั่วไปทั่วทั้งภูมิภาค ประกอบอาชีพจนสามารถเป็นแบบอย่างได้

วัตถุประสงค์ ->

- เป็นอาชีพเพิมรายได้

- เป็นแหล่งเรียนรู้ในการสร้างอาชีพ

 

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.การอัดก้อนเชื้อเห็ด

          วิธีการขั้นตอน

          1.1 ผสมวัสดุเพาะเห็ดโดยสูตรที่เลือกทำ เช่น ขี้เลื่อยยางพารา รำละเอียด ดีเกลือ ปูนขาว แร่ธาตุต่างๆ เช่น โดโลไมค์ ภูไมค์ เป็นต้น

          1.2 ปรับความชื้นด้วยน้ำให้ได้ประมาณ  60-70%

          1.3 ตักวัสดุเพาะเห็ดที่ผสมได้ใส่ถุงพลาสติค อัดให้แน่นพอดีโดยอาจใช้เครื่องมืออัดก้อนหรือใช้แรงงานคนในการอัดก้อนเชื้อเห็ด

          1.4 ปิดจุกด้วยจุกและคอพลาสติค หรืออาจใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ปิดแล้วใช้ยางวงรัดให้แน่นสนิท

          2.การนึ่งก้อนเห็ด

          นำก้อนเห็ดที่อัดเสร็จแล้วไปนึ่งที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส ประมาณ 2.5 ชั่วโมงเป็นอย่างน้อย เราสามารถกำหนดระยะเวลาของการนึ่งตามแต่ละชนิดของเห็ดที่ทำได้ เช่น เห็ดนางรมฮังการี ใช้เวลา 2.5 ชั่วโมง เห็ดโคนญี่ปุ่น 4 ชั่วโมง เป็นต้น

          หมายเหตุ : การเลือกระยะเวลาในการนึ่งแล้วแต่ผู้ปฏิบัติจะเลือกตามความเหมาะสม ตามความยากง่ายแล้วแต่ชนิดของเห็ดได้ โดยจุดประสงค์เพื่อเป็นการนึ่งฆ่าเชื้อโรค

          3.การต่อเชื้อเห็ด

          การต่อเชื้อเห็ดคือการใส่เชื้อเห็ดในเมล็ดข้าวฟ่างที่ต้องการเข้าไปในก้อนเห็ดที่ผ่านการนึ่งและทิ้งไว้ให้เย็นเรียบร้อยแล้ว ในสภาวะที่ปลอดเชื้อ คือ เป็นที่ที่สะอาด ปราศจากเชื้อโรค

          4.การบ่มก้อนเชื้อเห็ด

          การบ่มก้อนเชื้อเห็ด คือการพักและรอคอยก้อนเห็ดที่ผ่านการต่อเชื้อเห็ดเรียบร้อยแล้ว ไว้เพื่อรอเส้นใยเห็ดเดินจนเต็มถุงพลาสติค ลักษณะคือจะมีเส้นใยเห็ดสีขาวเต็มทั่วทั้งถุง ใช้ระยะเวลาการบ่มตามแต่ละชนิดของเห็ด สถานที่บ่มต้องเป็นที่ที่สะอาด ไม่โดนแสงแดด ไม่โดนฝน อากาศถ่ายเทสะดวก

          5.การดูแลเปิดดอกเห็ด

หลังจากเชื้อเห็ดเส้นใยเดินเต็มถุง จะสะสมอาหารเส้นใยจะรัดตัวพร้อมที่จะออกผลผลิต โดยมีปัจจัยที่ต้องการ คือ อุณหภูมิ ความชื้น แสง อากาศถ่ายเท การจัดวางก้อนมีหลายแบบ เช่น วางก้อนแบบตัว A ตัว H แบบแขวน แบบคอนโด เราสามารถเลือกตามความเหมาะสมตามความชอบของผู้เพาะเลี้ยงและตามพื้นที่  ไม่จำเป็นต้องทำโรงเรือนในกรณีที่ทำในปริมาณที่ไม่มากนัก อาจหาพื้นที่ในบริเวณบ้านมาประยุกต์ดัดแปลง แต่ถ้าจะทำในปริมาณที่มากอาจมีความจำเป็น แต่ยังคงสามารถประยุกต์จากอาคารหรือสิ่งที่มีอยู่เดิมใช้ โดยปรับสภาวะให้เหมาะสมได้ เพื่อเป็นการลดต้นทุน  การดูแลคือ รดน้ำเพื่อเพิ่มความชื้นและลดอุณหภูมิ โดยสูตร 3 ครั้งต่อวัน หรือปรับการดูแลตามสภาวะอากาศจริง ต้องมีการดูแลทำความสะอาดหน้าก้อนและภายในโรงเรือน รอบการออกผลผลิตของเห็ดจะอยู่ในช่วงเวลา 7-14 วันหมุนเวียนกันไปจนกระทั่งก้อนเชื้อเห็ดหมดอายุ ตามแต่ละชนิดของเห็ด เช่น เห็ดนางฟ้านางรมฮังการีใช้เวลาประมาณ 4-5 เดือนเป็นอย่างน้อย เห็ดเป๋าฮื้อประมาณ 1 ปี เห็ดโคนญี่ปุ่นประมาณ 2 ปี เป็นต้น แต่ผลผลิตจะหมุนเวียนกันไปตามรอบของการออกผลผลิต

 

 

          6.การตลาด

          การทำตลาดของการเพาะเลี้ยงเห็ด ไม่ต้องกลัวเรื่องตลาด ตลาดที่แนะนำคือ ตลาดในพื้นที่ชุมชนของเราเองเบื้องต้น และค่อยขยายกว้างกระจายออกไปสู่ชุมชนใกล้เคียง ซึ่งการแข่งขันจะไม่สูงนัก ราคาซื้อขายเห็ดค่อนข้างคงที่ ไม่มีผลกระทบมากนัก เราสามารถรวมกลุ่มบริหารจัดการ ถ้าผลผลิตเยอะสามารถต่อยอดทำการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเห็ดได้ ซึ่งผลิตภัณฑ์เห็ดเป็นที่ต้องการไม่เพียงพอต่อตลาดเพราะลักษณะนิสัยการออกผลผลิตของเห็ดเอง และเห็ดจัดเป็นอาหารปลอดภัยเพราะเพาะเลี้ยงด้วยน้ำและยังมีสรรพคุณทางยามากมายอีกด้วย

          หมายเหตุ : การเพาะเห็ดไม่ยากนัก หากเราเพาะเลี้ยงด้วยความเข้าใจ เราต้องทราบว่าเห็ดที่เราต้องการเพาะเลี้ยงชอบสภาวะอากาศแบบใด และปรับสภาวะโรงเรือนหรือการเพาะเลี้ยงให้ได้ตามที่เห็ดชนิดนั้นๆ ต้องการ เช่น เห็ดนางฟ้า ชอบอากาศสบายๆ ไม่ร้อนไม่เย็นเกินไป เหมือนที่เราชอบ มีความชื้นที่พอเหมาะ อุณหภูมิพอเหมาะก็สามารถออกผลผลิตได้อย่างดี หรือเห็ดฟางที่ชอบร้อนชื้น เราก็ต้องเลี้ยงให้ได้สภาวะที่เห็ดฟางต้องการเป็นต้น

ข้อพึงระวัง ->