ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การทอผ้า

โดย : นางตุ๊ก เพ็งสวย วันที่ : 2017-03-29-13:43:10

ที่อยู่ : 57 ม.14 ต.เนินขาม

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การทอผ้าของคนเนินขามสืบทอดวัฒนาธรรมภูมิปัญญามาจากบรรพบุรุษชนชาติลาวหลวงพระบาง  เวียงจันทร์  ที่อพยพเข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๓  ซึ่งวิถีชีวิตดั้งเดิมสมัย ปู่ ย่า ตา ยาย จะทอผ้าใส่กันเอง มีทั้งผ้ามัดหมี่ ผ้าไหม  ผ้าฝ้าย  ผ้าขาวม้า  ผ้าพื้น  ผ้ายกดอก  และต่อมาได้มีการพัฒนาลวดลายการทอให้ทันสมัยตามความต้องการของตลาด แต่ยังคงเอกลักษณ์ของเดิมไว้  มีลวดลายที่เป็นจุดเด่นยากแก่การเลียนแบบ และเป็นผ้าลายดั้งเดิมที่มีกระบวนการผลิต การมัดย้อม และการทอแบบโบราณที่สวยงาม  ใช้ลวดลาย สีแบบโบราณ ตัวผ้าจะเป็นผ้าไหม  ผ้าฝ้าย

เป็นการรวมกลุ่มฝีมือแรงงานของคนในชุมชนอย่างแท้จริง ผลงานที่ออกมาจึงสื่อให้เห็นถึงวัฒนธรรมดั้งเดิม มีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง และการถ่ายทอดสู่เยาวชนในชุมชน ให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องของลายผ้า  การมัดหมี่  การมัดย้อม  ให้กับผู้ที่มาศึกษา

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

วัตถุดิบและส่วนประกอบ

1) เส้นด้าย / เส้นไหม                   5) ฟันหวี

2) กี่กระตุก                                  6) กรรไก  

3) เชือกปอ                                  7) กระสวย          

4)  ไนกรอไหม

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ขั้นตอนการผลิต

           1) นำเส้นไหมดิบที่สาวด้วยมือมาต้มฟอกกาวออก

         2) นำเส้นไหมที่แห้งแล้วมากรอใส่อัก

         3) นำมาค้นให้เป็นลำ เช่น ลายสำเภาใช้ไหม 18 ลำ

         4) นำเส้นไหมที่ค้นเสร็จแล้วมาขึงกับโฮงมัดหมี่

        วิธีมัด และย้อม                                                                                    

           1) มัดเส้นไหมที่อยู่ในโฮงให้เป็นลาย

           2) มัดเส้นไหมสีขาวไว้ แล้วนำไปย้อยสีเหลือง

           3) มัดที่มีลายสีเหลืองไว้ นำไปย้อมสีแดง

           4) มัดสีแดงไว้แล้วล้างสีแดงออก นำมาย้อมสีเขียว

           5) มัดสีเขียวไว้ เอาสีแดงลงในหม้อน้ำสีเขียว

           6) นำไปตั้งไฟให้เดือด สีเขียว กับสีแดงบวดกันจะเป็นสีเม็ดมะขาม

วิธีการทอ                                                                                    

ตัดปอที่มัดไว้ออกให้หมดแล้วนำไปปรับด้วยครีมนวดผมและน้ำยาปรับผ้านุ่ม นำไปตากให้แห้งระหว่างตากต้องกระตูกบ่อย ๆ ให้เส้นแดกจากกัน นำเส้นไหมที่ตากแห้งมาใส่กงกรอเส้นไหมใส่หลอดเล็กร้อยใส่เส้นด้วยไว้ให้หมด นำหลอดสุดท้ายมาทอ แล้วก็ตากไปจนหมดหลอดที่กรอแล้วลายจะตามมาจนเป็นผืน ถ้าหลอดที่กรอไว้หลุดจากกันก็จะทอไม่ได้เลย เพราะว่าลายจะไม่ต่อกัน ขั้นตอนและวิธีทำยุ่งยากพอสมควร แต่พอผลงานเสร็จสิ้นแต่ละผืนก็จะสร้างความภูมิใจแก่ผู้ทอเป็นที่สุด

เทคนิค/เคล็ดลับในการผลิต

ผ้าแต่ละผืนที่ทอด้วยมือออกมานั้นแต่ละผืนสีจะไม่เหมือนกันเพราะสีส่วนใหญ่ที่ใช้จะเป็นสีที่ได้จากธรรมชาติ

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดชัยนาท
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา