การปลูกผักหวานป่า
โดย : นายประดิษฐ์ ศิริธรรมจักร วันที่ : 2017-03-21-19:52:00ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 31 บ้านโคกม่วง หมู่ที่ 6 ตำบลเมืองเก่าพัฒนา
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ผักหวาน เป็นพืชที่ใช้ยอดเป็นอาหาร นิยมนำมาทำแกงผักหวาน มีรสชาติอร่อย แต่ก่อนมีมากขึ้นตามป่าเขา เมื่อถึงหน้าแล้ง จะแตกยอดออกมา เมื่อมีคนนิยมนำมาทำเป็นอาหารมาก ทำให้มีราคาแพง จึงได้ทดลองนำเมล็ดมาปลูกในพื้นที่เรือก สวน ไร่นา รวมทั้งการขุดต้นจากป่ามาปลูก จึงทำให้ต้นผักหวานในป่าลดจำนวนลง จึงได้เรียนรู้และพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง
วัตถุประสงค์ ->
1. เพิ่มรายได้ให้ครัวเรือน
2.เพิ่มอาหารให้ชุมชน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
- ลูกผักหวานสุงอม 1 กิโลกรัม จะได้ประมาณ 110 ลูก
- แกลบเผา 2 กระสอบ
- ดินปลูก (ดินกรวดปนทราย)
- ยาป้องกันเชื้อรา
- ปุ๋ยคอก
- ปูนขาว
อุปกรณ์ ->
- จอบ
- ถุงเพาะขนาด 5x8
- กระสอบป่านเก่า
- ตาข่ายพรางแสง
- กะบะเพาะเมล็ด ขนาด 1x 2 เมตร
กระบวนการ/ขั้นตอน->
การเพาะเมล็ด
- การเตรียมเมล็ดพันธ์ เมื่อได้ลูกผักหวานที่สุกงอมแล้ว ให้นำมาคั้นเอาเปลือกและเน้อออกให้หมดเกลี้ยง ล้างให้สะอาด แล้วคลุกด้วยยากันเชื้อรา นำมาผึ่งลมในที่ร่มประมาณ 2-3 วัน
- การเตรียมกะบะเพาะ ทำกระบะ หรือแปลงเพาะกล้า ในที่ร่มรำไร ขนาดตามปริมาณเมล็ดผักหวาน นำแกลบเผามาเป็นวัสดุเพาะ เพราะมีคุณสมบัติในการอุ้มน้ำ และร่วนซุย เกลี่ยให้เมอกันทั่วแปลงเพาะ ให้แกลบเผามีความหนาอย่างน้อย 10 เซนติเมตร
- นำเมล็ดผักหวานที่เตรียมไว้วางลงบนวัสดุเพาะ ในลักษณะตะแคง ให้ห่างกันประมาณ 1-2 เซนติเมตร โรยด้วยแกลบเผาทับ ให้มีความหนาประมาณ 5 เซนติเมตร
- คลุมแปลงด้วยกระสอบป่าน หรือผ้าหนาๆ รดน้ำให้ชุมอยู่เสมอ
- เมื่อครบสิบวันเมล็ดจะเริ่มงอก โดยแทงรากออกมายาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร
- การเตรียมถุงเพาะ นำดินปนกรวดที่เตรียมไว้มากรอกใส่ถุงให้เต็มถุง ตั้งไว้ในที่ร่มรำไร พื้นที่วางหรือตั้งถุงควรเป็นพื้นซีเมนต์ หรือปูด้วยผ้าพลาสติกหนา เพื่อป้องกันการแทงรากลงในดิน
- นำเมล็ดที่งอกแล้วมาปลูกลงในถุงเพาะที่เตรียมไว้ ถุงละ 1-2 เมล็ด เมื่อได้อายุ 1- 2 เดือนสามารถนำไปปลูกในแปลง หรือจำหน่ายได้
การปลูกผักหวานในแปลงปลูก
- แปลงปลูกผักหวาน ควรทำการปลูกพืชให้ร่มเงาไว้ก่อน เช่น ต้นตะขบป่า ต้นแคบ้าน มะขามเทศ เพราผักหวานจะเติบโตในที่มีร่ม โดยอาศัยร่มเงาจากไม้อื่น
- การเตรียมหลุมปลูก ขุดหลุมขนาด 40 x 40 เซนติเมตร ห่างกันประมาณ 2 เมตร ทำการคุกปุ๋ยคอก กับปูนขาวให้เข้ากันรดน้ำให้ชุมทิ้งไว้อย่างน้อย 7 วัน
- นำต้นกล้าผักหวานที่เตรียมไว้ในถุง มาปลูกลงในหลุมปลูกที่เตรียมไว้ รดน้ำให้ชุมอยู่เสมอ หากไม่มีร่มไม้ต้องหาตาข่ายพรางแสงมาทำเป็นร่มเงาให้ อย่างน้อย 1 ปี โดยตัดตาข่ายขนาด 50x50 เซนติเมตรคลุมหลุมปลูกสูงจากพื้นประมาณ 40 เซนติเมตร
ข้อพึงระวัง ->
- การเพาะเมล็ด ต้องทำให้เร็วที่สุดหลังจากได้ผลสุกของผักหวานมา อย่าทิ้งไว้นาน และต้องเอาเนื้อและเปลือกของลูกผักหวานออกให้เกลี้ยงหมด เพราะหากทำไม่ถูกวิธี เมล็ดผักหวานจะมีอัตราการงอกต่ำ
- ในการย้ายกล้าจากแปลงเพาะสู่ถุงเพาะ หรือจากถุงเพาะสู่หลุมปลูก ต้องทำอย่างระวัง อย่าทำให้รากอ่อนขาด เพาะจะทำให้การเจริญเติบโตช้า
- การปลูกควรปลูกด้วยกล้าผักหวานที่มีอายุไม่เกินสองเดือน ถ้าจะให้ผักหวานเติบโตดีควรปลูกด้วยกล้าที่ยังไม่แทงยอด รากยังไม่ยาว การกระทบกระเทือนในระหว่างขนย้ายมีน้อย