ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

การปลูกผักสวนครัว

โดย : นายบุญมา ขวาอั้ว วันที่ : 2017-03-09-19:38:50

ที่อยู่ : 68 หมู่ 13 ตำบลหนองไผ่

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

"เศรษฐกิจพอเพียง" เป็นแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่

พระราชทานมานานกว่า 30 ปี ซึ่งเป็นแนวคิดที่ตั้งอยู่บนรากฐานของวัฒนธรรมไทย เป็นแนวทางการพัฒนาขั้นพื้นฐานที่ตั้งอยู่บนทางสายกลาง และความไม่ประมาทซึ่งคำนึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุมีผล การสร้างภูมิคุ้มกันในตัวเอง ตลอดจนการใช้ความรู้และคุณธรรมเพื่อเป็นพื้นฐานในการดำเนินชิวิต ซึ่งต้องมี "สติ ปัญญา และความเพียร" เป็นที่ตั้ง ซึ่งจะนำไปสู่ความสุขในชีวิติที่แท้จริง ดังพระราชดำรัสที่ว่า

"...การพัฒนาประเทศจำเป็นต้องทำตามลำดับ ต้องสร้างพื้นฐานคือ ความ

พอมีพอกินพอใช้ของประชาชนส่วนใหญ่เบื้องต้นก่อน โดยใช้วิธีการและอุปกรณ์ที่ประหยัด แต่ถูกต้องตามหลักวิชาการ เมื่อได้พื้นฐานความมั่นคงพร้อมพอสมควร และปฏิบัติได้แล้ว จึงค่อยสร้างค่อยเสริมความเจริญ และฐานะทางเศรษฐกิจขั้นที่สูงขึ้นโดยลำดับต่อไป..." (18 กรกฎาคม 2517)

เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาชี้แนวทางการดำรงอยู่ และการปฏิบัติของ

ประชาชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชน ถึงระดับรัฐ ทั้งในการพัฒนาและบริหารประเทศ ให้ดำเนินไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจ เพื่อให้ก้าวทันต่อโลกยุคโลกาภิวัตน์  ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจำเป็นที่จะต้องมีภูมิคุ้มกันในตัวเอง ที่มีต่อผลกระทบใดๆ อันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทั้งจากภายนอกและภายใน ซึ่งจะต้องอาศัย ความรอบรู้ ความรอบคอบ และความระมัดระวัง ในการนำวิชาต่างๆ มาใช้ในการวางแผนและดำเนินการทุกขั้นตอน ขณะเดียวกันยังต้องเสริมสร้างพื้นฐานทางด้านจิตใจของคนในชาติ โดยเฉพาะเจ้าหน้าที่รัฐ นักทฤษฏี และนักธุรกิจในทุกระดับ ให้มีจิตสำนึกในคุณธรรม ความซื่อสัตย์สุจริต และให้มีความรู้ที่เหมาะสม ดำเนินชีวิตด้วยความอดทน ความเพียร มีสติ มีปัญญา และความรอบคอบ เพื่อให้สมดุลและพร้อมต่อการเปลี่ยนแปลงที่เป็นไปอย่างรวดเร็วและกว้างขวาง ทั้งด้านวัตถุ สังคม สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรมจากโลกภายนอก

                        ผมนายบุญมา  ขวาอั้ว ปราชญ์สัมมาชีพชุมชน ด้านการเพาะปลูกผักสวนครัว บ้านสุขสมบูรณ์ หมู่ที่ 13 ตำบลหนองไผ่  อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น  เดิมกระผมเป็นผู้ใหญ่บ้านสุขสมบูรณ์ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 – พ.ศ. 2557    รวม 15  ปี  ตลอดระยะเวลาที่ดำรงตำแหน่งผู้ใหญ่บ้าน กระผมทุ่มเทเวลาในการบริหารงานหมู่บ้าน ทำงานเพื่อส่วนรวม จนบางครั้งอาจจะละเลยการทำการเกษตร ทำนา ทำสวน ที่พ่อแม่ได้ถ่ายทอดให้ ในช่วงเวลานั้นกระผมได้รับการแต่งตั้งเป็นวิทยากรประจำศูนย์เรียนรู้ชุมชนบ้านสุขสมบูรณ์ ซึ่งต้องถ่ายทอดการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ที่พ่อหลวงรัชกาลที่  9  อันเป็นที่รักยิ่งของกระผมและปวงชนชายไทยทุกคนได้พระทานไว้ซึ่งเป็นสมบัติอันล้ำค่ายิ่งของพวกเราทุกคน

                   หลังจากที่เกษียณอายุจากตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านกระผมได้นำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักในการทำการเกษตรแบบผสมผสานโดยการลองผิดลองถูกในหลายด้าน จนบัดนี้กระผมก็พอจะมีความรู้จากประสบการณ์ที่ได้สั่งสมมาถ่ายทอดให้ลูกหลานได้เรียนรู้และนำไปปรับใช้ในครัวเรือนของตนเอง

วัตถุประสงค์ ->

-          การปลูกพืชผักสวนครัวเป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถทำได้ แต่คนส่วนมากจะละเลยไม่ใส่ใจเท่าที่ควร

-          ผักสวนครัวในท้องตลาดส่วนมากจะมีสารเคมีซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้บริโภค

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

-          เมล็ดพันธุ์ผัก

อุปกรณ์ ->

-          จอบ

-          เสียม

-          ช้อนและส้อมพรวน 

-          ปุ้งกี๋ ใช้ในการขนดิน หรือปุ๋ย

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การปลูกผักในแปลงปลูก มีขั้นตอนคือ

1.1 การพรวนดิน ใช้จอบขุดดินลึกประมาณ 6 นิ้ว เพื่อพรวนดินให้มีโครงสร้างดี

ขึ้น กำจัดวัชพืชในดินกำจัดไข่แมลงหรือโรคพืชที่อยู่ในดิน โดยการพรวนดินและตากทิ้งไว้ประมาณ 7 - 15 วัน

1.2 การยกแปลง ใช้จอบพรวนยกแปลงสูงประมาณ 4 - 5 นิ้ว จากผิวดิน โดยมี

ความกว้างประมาณ 1 - 1.20 เมตร ส่วนความยาวควรเป็นตามลักษณะของพื้นที่หรืออาจแบ่งเป็นแปลงย่อยๆตามความเหมาะสม ความยาวของแปลงนั้นควรอยู่ในแนวทิศเหนือ - ใต้ ทั้งนี้เพื่อให้ผักได้รับแสงแดดทั่วทั้งแปลง

1.3 การปรับปรุงเนื้อดิน  เนื้อดินที่ปลูกผักควรเป็นดินร่วนแต่สภาพ ดินเดิมนั้น

อาจจะเป็นดินทรายหรือดินเหนียว จำเป็นต้องปรับปรุงให้เนื้อดินดีขึ้นโดยการใส่ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก อัตราประมาณ 2-3 กิโลกรัม ต่อเนื้อที่ 1 ตารางเมตร คลุกเคล้าให้เข้ากัน

1.4 การกำหนดหลุมปลูก  จะกำหนดภายหลังจากเลือกชนิด ผักต่างๆแล้ว

เพราะว่าผักแต่ละชนิดจะใช้ระยะปลูกที่ต่างกัน เช่น พริก ควรใช้ระยะ 75 x 100 เซนติเมตร ผักบุ้งจะเป็น 5 x 5  เซนติเมตร  เป็นต้น

ข้อพึงระวัง ->

1.     การเลือกสถานที่หรือทำเลปลูก ควรเลือกพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ที่สุด

อยู่ใกล้แหล่งน้ำและไม่ไกล จากที่พักอาศัยมากนักเพื่อ ความสะดวกในการปฏิบัติงานด้านการปลูก การดูแลรักษาและสะดวกในการเก็บมา ประกอบอาหารได้ทันทีตามความต้องการ

2.     การเลือกประเภทผักสำหรับปลูก ชนิดของผักที่จะปลูกควรคำนึงถึงการใช้เนื้อ

ที่ให้ได้ประโยชน์มากที่สุด โดยการปลูกผัก มากชนิด ที่สุดเพื่อจะได้มีผักไว้บริโภคหลายๆ อย่าง ควรเลือกชนิดของผักที่เหมาะสม กับสภาพแวดล้อมและปลูกให้ตรงกับฤดูกาล ทั้งนี้ควร พิจารณาเปอร์เซ็นต์ความงอก ของเมล็ดพันธุ์ วันเสื่อมอายุ ปริมาณหรือน้ำหนัก โดยดูจากสลากข้างกระป๋องหรือ ซองที่บรรจุ เมล็ด พันธุ์ ซึ่งจะทำให้ทราบว่าเมล็ดพันธุ์นั้น ใหม่หรือเสื่อมความงอกแล้ว เวลา วันที่ผลิต  ถึงวันที่จะซื้อ ถ้ายิ่งนานคุณภาพเมล็ดพันธุ์จะลดลง

รูปประกอบ -> image1 image2 image3

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดขอนแก่น
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา