การทอเสื่อกก
โดย : นายณัฐพงษ์ รัฐปัตย์ วันที่ : 2017-03-07-11:28:39ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 111 บ้านโนนตุ่น หมู่ที่ 4 ตำบลหนองแวง อำเภอพระยืน จังหวัดขอนแก่น
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
การทอเสื่อกก เป็นภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่น ที่นำเอาต้นกกมาแปรสภาพให้เป็นเส้น ย้อมสี แล้วสานทอให้เป็นแผ่นผืน เพื่อนำมาใช้ปูลาดรองนั่งหรือนอน หรือทำธุรกรรมต่างๆ ตลอดจนทำพิธีกรรมทางศาสนาและความเชื่อ
เสื่อกก เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีใช้กันอยู่ทั่วไปทั้งในประเทศหรือต่างประเทศ ทั้งนี้เพราะต้นกกเป็นพืชธรรมชาติที่ขึ้นอยู่ทั่วทุกภูมิภาค และภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่นที่นำต้นกกมาแปรสภาพก็มีลักษณะคล้ายกัน หรือได้อิทธิพลทางความคิดจากกันและกัน ทำให้เสื่อกกถูกจัดได้ว่าเป็นปัจจัยจำเป็นอย่างหนึ่ง ต่อการดำรงชีวิตของผู้คนในอดีต
วัตถุประสงค์ ->
ลดรายจ่ายในครัวเรือน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
อุปกรณ์ ->
1. ต้นกก/ไหล
2. ต้นผือ
3. กี่
4. ฟืม
5. เชือกไนล่อน
6. ไม้สอดเส้นกก
7. สีย้อมกก
8. กรรไกร/มีด
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ขั้นตอนการทอเสื่อกก
1.นำไหลมาตัดให้เท่ากัน ไหลที่นำมาตัดนั้นจะต้องเป็นลำที่สวยงาม ไม่แก่มาก และไม่อ่อนมากจนเกินไป
2. หลังจากนั้นนำไหลมาสอย เอาไส้ทิ้งเอาแต่เส้น ไหล 1 ลำ จะได้ 4 เส้น
3. เมื่อสอยไหลแล้วก็จะออกมาเป็นลักษณะแบบนี้ ไหลทั้ง4เส้นจะต้องเท่ากัน ห้ามมีเส้นใดเส้นหนึ่งเล็กและใหญ่กว่า ความหนาบางต้องเท่ากัน 0.5 เซนติเมตร เพื่อทอเสื่อออกมาให้สวยงาม
4. นำไหลมาตากให้แห้ง จะย้อมได้สวยตากแดดประมาณ 1 อาทิตย์
5. ต้องใช้สมาธิในการจัดเส้น เส้นต้องเสมอกัน จัดให้แน่นเรียบละเอียด
6. นำไหลมาย้อมสีตามที่ต้องการโดยสีที่ย้อมเป็นสีเคมีอย่างดี
วิธีการย้อม
1.เลือกสีสำหรับย้อมที่มีสีสันสวยงาม เช่น สีแดง สีบานเย็น สีม่วง
2. ก่อไฟแล้วนำปี๊ป หรือกระทะใส่น้ำพอประมาณท่วมเส้นกกนำมาตั้งบนเตารอให้น้ำเดือด
ก็นำสีที่เลือกมาเทลง จากนั้นกำไหลลงย้อม
3.นำเส้นกกที่ย้อมสีแล้วลงล้างในน้ำเปล่าเพื่อให้กกอ่อนนุ่ม ยืดหยุ่น เหนียว และไม่ขาด ซึ่งจะง่ายต่อการทอ
4.ทอแล้วนำไปตากแดดที่จัดจนแห้ง
5. นำเส้นกกที่ย้อมสีตากแห้งแล้วมากเก็บมัดรวมกัน โดยแยกเป็นสี แต่ละสี6. นำเชือกไนลอนหรือเชือกเอ็นขึงที่โฮมทอเสื่อให้เป็นเส้นตามโฮมและฟืมนำกกหรือไหลสอดเข้ากับไม้สอดเพื่อที่จะสอดเข้ากับโฮมทอเสื่อ เมื่อสอดกกหรือไหลเข้าไปแล้วผลักฟืมเข้าหาตัวเองให้กกหรือไหลแน่นติดกัน เป็นลายต่าง ๆ
7. ขั้นตอนสุดท้ายคือการเย็บขอบเสื่อ ตัดขอบเสื่อกกที่ทอเสร็จแล้วให้เท่ากัน ผ้าที่ใช้ในการเย็บขอบต้องเป็นผ้าร่มเลือกสีขอบตามที่ต้องการ การเย็บขอบจะต้องใช้เครื่องจักรไฟฟ้า
8. เสื่อที่ทอออกมาก็จะได้เป็นเส้นเล็กๆสวยงามการทอเสื่อที่สวยงามนั่นต้องใช้ความปราณีตและความอดทนสูงเพราะการทอเสื่อ ต้องใช้ระยะเวลาในการทอมาก จึงจะได้เสื่อที่สวยงามมาก และอีกอย่างหนึ่งก็คือการใช้สีในการใส่ลวดลายให้เกิดสีสรรค์สวยงามตามใจผู้ทำ
ข้อพึงระวัง ->