ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เมื่อประมาณ ๒๐ กว่าปีผ่านมา ข้าพเจ้าได้เริ่มเรียนรู้การทำไม้กวาดจากพ่อสีเทาว์  ทองป้อง โดยการนำไม้กวาดมาจากเขาภูเขาสวนกวางโดยนำมาเริ่มทำไม้กวาดเพื่อใช้เองในการปัดกวาดทำความสะอาดบ้าน และมีการปรับปรุงเพิ่มเติมให้มีความทันสมัยยิ่งขึ้น สะดวก สบายยิ่งขึ้น เช่น การนำพลาสติกมาเป็นส่วนประกอบเป็นด้าม เมื่อเริ่มมีความเชี่ยวชาญก็นำมาทำผลิตเป็นอาชีพเสริม ปัจจุบันทำหน้าที่เป็นผู้ใหญ่บ้านทำให้มีภารกิจเพิ่มขึ้นจึงมีเวลาในการทำไม้กวาดน้อยลง ซึ่งก็สามารถแนะนำผู้สนใจทั่วไปได้เป็นครั้งคราว

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อการประกอบอาชีพหารายได้เลี้ยงดูครอบครัว

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

-

อุปกรณ์ ->

๑) ดอกหญ้า  ที่ใช้ทำไม้กวาดมีอยู่ ๒ ชนิด

                   ๑.๑) ดอกพง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าดอกแขม จะมีอยู่แถบเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง ซึ่งเป็นเขตติดต่อกับอำเภอน้ำพอง ซึ่งเมื่อหลายปีผ่านมาสามารถไปเก็บได้เอง ปัจจุบันค่อนข้างหายากต้องรับซื้อจากแหล่งจำหน่าย......

                   ๑.๒) ดอกกง  หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ดอกยู จะมีอยู่แถบจังหวัดเพชรบูรณ์ เชียงใหม่ พะเยา น่าน  ในช่วงแรกๆ ผู้ผลิตจะไปเก็บเอง แต่ปัจจุบันจะมีผู้นำมาจำหน่ายถึงที่ทำให้สะดวกยิ่งขึ้น

          ๒) ด้ามไม้ไผ่, ด้ามพลาสติก

          ๓) เชือกไนลอน ขนาด ๑.๕ ม.ม.

          ๔) ตะปู

          ๕) เข็ม เบอร์ ๔.๕ ,๘

          ๖) ลวด เบอร์ ๒๐

          ๗) น้ำยากันรั่ว เรนโค้ท

          ๘) น้ำมันทาไม้

          ๙) น้ำมัน วานิสเงา

          ๑๐) ห่วงสำหรับร้อยเชือกกับด้ามไม้กวาดไว้ห้อยหรือแขวนเก็บไม้กวาด

กระบวนการ/ขั้นตอน->

๒ ขั้นตอนการผลิต

          ๒.๑ เตรียมดอกหญ้า

          ๑) นำดอกหญ้าไปตากแดด ประมาณ ๓ วัน

          ๒) นำดอกหญ้ามานวดให้ดอกร่วงหลุดจากก้าน

          ๓) เลาะ คัดแยกให้ได้ขนาดเท่าๆ กัน

          ๔) มัดเป็นกำ ๆ ขนาด ๑ กำมือ

          ๕) นำดอกหญ้าที่มัดเป็นกำมามัดรวมกันประมาณ ๕-๖ กำ เป็นมัดใหญ่

          ๖) เก็บรวบรวมไว้ รอให้การทำด้ามเรียบร้อย

          ๒.๒ การเตรียมด้ามไม้กวาด

          ๑) ตัดไม้ไผ่ที่มีอายุ ๒ ปี ขนาดความยาว ๗๐ ซม.

          ๒) ตัดตา และขอบข้อต่อ ขัดด้วยกระดาษทรายให้ผิวเรียบไม่มีเสี้ยน

          ๓) นำด้ามไม้ไผ่แช่ในน้ำ นำก้อนหินหรือไม้กดให้จมน้ำ ทิ้งไว้ประมาณ ๑ สัปดาห์

          ๔) นำขึ้นตากแดดให้แห้ง

          ๕) นำลวดมามัด พันรอบด้ามไม้ไผ่แนวทแยง

          ๖) นำด้ามไม้ไผ่ไปลนไฟ พอให้เปลี่ยนสี ยกออก

          ๗) ปล่อยให้เย็น แล้วแกะลวดออก จะทำให้เกิดลวดลาย

          ๘) ทำด้วยน้ำมันทาไม้ (แลคเกอร์) ให้มีความมัน

          ๙) ทาหรือขัดด้วยวานิสเงา จะทำให้ด้ามไม้ไผ่ขึ้นเงา

          ๑๐) ติดห่วงบนปลายด้านหนึ่งของด้ามเพื่อเอาไว้ร้อยเชือก

          หมายเหตุ กรณีที่มีการรวมกลุ่ม การเตรียมวัสดุ จะมีการแยกงานทำเพื่อความสะดวก และความถนัด เช่น

          - กลุ่มทำลายด้ามไม้ไผ่

          - กลุ่มคัดแยกดอกหญ้า (นวดและมัดเป็นกำ)

          - กลุ่มเย็บ

          ซึ่งในแต่ละกลุ่ม สามารถนำวัสดุกลับไปทำที่บ้านได้

          ๒.๓ ขั้นตอนการเย็บไม้กวาด

          ๑) นำดอกหญ้าที่มัดเป็นกำไว้ มาตัดตกแต่ง และชั่งให้ได้ขนาดกำละ ๖.๕ กรัม

          ๒) มัดส่วนหัวด้วยลวดให้แน่น ๔ รอบ

          ๓) ชุปส่วนหัวด้านที่มัดด้วยลวดด้วยเรนโค้ท เพิ่มความคงทน

          ๔) เย็บด้วยเข็มกับไนลอนเข้ากับด้ามไม้ไผ่/ด้ามพลาสติก

          ๕) ตกแต่งให้ได้รูปตามต้องการ

          ๖) ทาด้วยเรนโค้ทตรงส่วนที่เย็บอีกครั้ง เพื่อให้ยึดเกาะแน่นไม่หลุดง่าย

          ๗) เสร็จเรียบร้อย พร้อมจำหน่าย

ข้อพึงระวัง ->

ข้อควรระวัง : ในการทำไม้กวาดด้ามไม้กวาด หากใช้ไม้รวก ไม่สามารถทาแลคเกอร์ได้ มอด แมลงจะกัดกิน ไม่คงทนต่อการใช้งาน