การทำถุงเชื้อเห็ด
โดย : นายเคน วิเศษ วันที่ : 2017-03-05-23:32:22ที่อยู่ : 99
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
อำเภอบ้านไผ่เมื่อปี พ.ศ. 2558 เกิดการแห้งแล้งพืชผลทางภาคการเกษตรปลูกไม่ได้ผลอีกทั้งราคาผลผลิตตกต่ำ นายอำเภอบ้านไผ่นายจารึก เหล่าประเสริฐได้มีการอบรมการปลูกพืชทางเลือกทดแทนการปลูกอ้อย มันสำสำปะหลัง จึงได้มีการสนับสนุนกลุ่มอาชีพเพาะเห็ด โดยการนำก้อนเห้ดมาเพาะเมื่อเชื้อเห็ดหมดแล้วกิจกรรมก็หมดไป จึงมีความคิดที่จะเพาะเห็ดถุงเอง จึงได้ศึกษาหาความรู้และศึกษาดูงานจึงเกิดความคิดในการเพาะเห็ดถุงขึ้นมา
วัตถุประสงค์ ->
1. สร้างรายได้ทดแทนพืชเศรษฐกิจ อ้อย มันสำปะหลัง
2. เป็นการลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ในครัวเรือน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1.ขี้เลื่อยไม้เนื้ออ่อนหรือขี้เลื่อยไม้ยางพารา 2. รำ 3.ปุนขาว 3. ปุ๋ยหมัก 4. หัวเชื้อ
อุปกรณ์ ->
1ถุงร้อนขนาด 7x11 นิ้ว หรือ 9X12 นิ้ว
2. คอขวดพลาสติกทนร้อน 3. สำรี 4. กระดาษหุ้มสำลี 50ยางรัด 6 ช้อนตัก
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1.การทำถุงเขื้อ
นำขี้เลื่อย ผสมกับกับปูนขาวประมาณ 1-2 เปอร์เซนต์ รำละเอียดประมาณ 3-5 เปอร์เซนต์หรือตามความเหมาะสม
-หมักปุ่ยประมาณ 1 คืน รุ่งเช้าเติมรำละเอียดตามอัตราส่วนหรืออาจผสมเกลือลงไปด้วย การผสมนำไม่ให้แฉะเกินไปหรือไม่ให้แห้งเกินไป
-บรรจุในถุงพลาสติกเกือบเต็มถุง หรือประมาณ 1-1.2 กิโลกรัม เว้นปากถุงไว้สำหรับสวมคอขวดพลาสติก เพื่อการเขี่ยเชื้อ เมื่อใส่ปุ๋ยหมักแล้วให้ยกถุงกระทุ้งเบาๆเพื่อให้ขี้เลื่อยแน่นหรืออาจใช้มือกดลงไป เมื่อปุ๋ยแน่นแล้วก็รวบปากถุงและใช้คอขวดสวมลงไปใช้มือดึงแล้วรวบปากถุงลงมา ด้านนอกใช้ยางรัดให้แน่นก็จะทำให้ปากถุงก้อนเชื้อแคบมีขนาดเท่าคอขวด มันจะคงรูปร่างเข่นนี้เรื่อยไป เพื่อใช้สำหรับให้มีที่ว่างของอากาศสำหรับเขี่ยเชื้อเห็ดลงไป
-ใช้ไม้ปลายแหลมเจาะาูปุ่ยจากคอขวดให้ลึกลงเกือบกึ่งกลางถุง เพื่อให้เชื้อเห็ดที่่ใส่ลงไปเจริญได้จากบริเวณกลางถุงหรืออาจไม่เจะก็ได้ หากไม่เจาะเชื้อเห็ดก็จะเจริฐจากด้านบนลงมา
-ใช้สำลีอุด แล้วหุ้มด้วยกระดาษและรัดด้วยยาง หรืออาจใช้ฝาครอบสำลีแทนกระดาษก็ได้ เพื่อไม่ให้สำลีเปียกในเวลานึ่ง สำลีที่เปือกอาจนำเชื้อราต่างๆเข้ามาในถุงได้ง่าย
-การนึ่งฆ่าเชื้อถุงปุ๋ย
เมื่อเตรีมภุงเสร็จแล้ว ก็นำไปนึ่งฆ่าเชื้อด้วยหม้อนึ่งความหรือหม้อนึ่งลูกทุ่ง เพื่อฆ่าเชื้อต่างๆที่เป็นศัตรูเชื้อเห็ด การนึ่งใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมงสำหรับจำนวนเห้ดมีน้อยถ้าจำนวนเห็ดมีมากจะใช้เวลา 4-6 ชั่วไมง
หลังจากนึ่ีงเสร็จเรียบร้อยให้นำก้อนเชื้อออกมาวางเรียงกันให้เย็นสนิทเสียก่อน เพ่อรอการการเขี่ยเชื้อเห้ด จากเมล็ดข้าวฟ้างลงถุงต่อไป
-การเขี่ยเชื้อเห็ดจากหัวเชื้อลงในถุงก้อนเชื้อ
-วางก้อนเชื้อเรียงกันเป็นแถว
-แกะเอากระดาษที่หุ้มปิดสำลีออกให้หมด แต่ยังคงจุกสำลีไว้โดยไม่ต้องปิด และระวังไม่ให้สำลีหลุดออกมาจากขวด
-เช็ดมือด้วนแอลกอฮอล์ให้ทั่ว นำขวดหัวเชื้อเมล็ดข้าวฟ่างที่คัดไว้แล้วเขย่าในขณะที่ยังปิดจุกสำลีอยู่เพื่อให้เล็ดข้าวฟ่างกระจาย
-ถอดจุกสำลีที่ขวดเล็ดข้าวฟ่างออก
-นำปากขวดไปลนไฟจากตะเกียงแอลกอออล์ ใช้มืออีกข้างหนึ่งเปิดจุกสำลีก้อนเชื้อ และเทหัวเชื้อลงไปในถุงประมาณ 10- 20 เม็ด จากนั้นจึงรีบปิดจุกสำลีทันที ไม่ต้องใช้กระดาษปิดทับ ถุงต่อไปก็ทำเช่นเดียวกันทุก 3-4 ถุง ให้ลนปากขวดด้วยไฟจากตะเกียงแอลกอฮอล์ ทั้งนี้ เมื่อเปิดขวดหัวเชื้อแล้ว ก็เขี่ยเชื้อให้หมด แต่หากเหลือไม่ควรนำกลับมาใช้ใหม่ เพราะเชื้อในขวดอาจตายแล้วหรือมีความอ่อนแอ
หัวเชื้อหนึ่งขวดสามารถเพาะใส่ถุงได้ประมาณ 50-60 ถุง หรืออาจจะประมาณ 25-30 ก้อน ต่อเชื้อ หนึ่งขวด
ข้อพึงระวัง ->
- การนึ่งจำนวนเห็ดจำนวนมากต้องแน่ใจว่าว่าสามารถฆ่าเชื้อได้ทั่วถึง