สัมมาชีพชุมชนปลูกผักปลอดภัยจากสารเคมี
โดย : นายเทพวิฑูรย์ โพธิ์ศรี วันที่ : 2017-06-20-15:30:27ที่อยู่ : บ้านโนนศรีสวัสดิ์ ต.ม่วงหวาน อ.น้ำพอง จ.ขอนแก่น
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ข้าพเจ้านายเทพวิฑูรย์ โพธิ์ศรี เป็นผู้ใหญ่บ้านโนนศรีสวัสดิ์ ได้รับคัดเลือกให้เป็นผู้นำวิทยากรสัมมาชีพชุมชน มีความสนใจและอยากขับเคลื่อนสัมมาชีพชุมชนตามหลักปรัชญาเศราฐกิจพอเพียง โดยมีแรงบันดาลใจจากชาวบ้านโนนศรีสวัสดิ์มีการดำเนินชีวิตแบบพึ่งพาอาศัยกันแบบพี่แบบน้อง มีการประกอบอาชีพด้านการเกษตรเป็นหลัก เช่น ทำนา ทำสวน ทำไร่ (พืชทนความแห้งแล้ง) เป็นต้น และวิถีชีวิตของคนในชุมชนมีการปรับตัวไปตามยุคสมัยปัจจุบัน ยังคงมีการใช้สารเคมีในการทำการเกษตร และยังขาดความรู้ที่เพียงพอในการทำการเกษตรปลอดภัยจากสารเคมี คุณภาพชีวิตจึงได้รับผลกระทบจากสารพิษตกค้างค่อนข้างมาก ชาวบ้านจึงได้เห็นความสำคัญในการหันกับมาใส่ใจสุขภาพและระมัดระวังการใช้สารเคมี ประกอบกับกรมการพัฒนาชุมชนได้มีโครงการส่งเสริมการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอย่างต่อเนื่อง เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนอำเภอน้ำพองได้ลงพื้นที่ให้ความรู้และ ชี้แนะแนวทางการดำเนินงาน จึงได้มีมติของชุมชนสนใจขับเคลื่อนโครงการสัมมาชีพชุมชนภายใต้โครงการปลูกผักปลอดภัยจากสารเคมีบ้านโนนศรีสวัสดิ์
วัตถุประสงค์ ->
1. ทำ ให้ได้พืชผักที่มีคุณภาพ ไม่มีสารพิษตกค้าง เกิดความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค
2. ช่วยให้คนในชุมชนผู้ปลูกผักมีสุขภาพอนามัยดีขึ้นเนื่องจากไม่มีการฉีดพ่นสารเคมีป้องกัน
และกำ จัดศัตรูพืช ทำ ให้เกษตรกรปลอดภัยจากสารพิษเหล่านี้ด้วย
3. ลดต้นทุนการผลิตของชาวบ้านด้านค่าใช้จ่ายในการซื้อสารเคมีป้องกันและกำ จัดศัตรูพืช
4. ลดปริมาณการนำ เข้าสารเคมีป้องกันและกำ จัดศัตรูพืช
5. ชาวบ้านจะมีรายได้เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากผลผลิตที่ได้มีคุณภาพ ทำ ให้สามารถขายผลผลิตได้ในราคาสูงขึ้น
6. ลดปริมาณสารเคมีป้องกันและกำ จัดศัตรูพืชที่จะปนเปื้อนเข้าไปในอากาศและนํ้า ซึ่งเป็น
การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและลดมลพิษของสิ่งแวดล้อมได้ทางหนึ่ง
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1.เมล็ดพันธุ์ผัก
2.ปุ๋ยอินทรีย์
อุปกรณ์ ->
1.สายยาง
2.สายไฟ
3.จอบ/เสียม
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ขั้นตอนการเตรียมสถานที่
ควรเลือกสถานที่ที่เหมาะสมกอน เชน บริเวณหลังบาน หรือแปลง ที่มีแสงแดดสงถึง หรือบริเวณใกล แหลงน้ํา ขนาดพื้นที่เทาไรก็ไดตามความตองการของผูปลูก • การทําแปลงผักมีหลายรูปแบบตามความเหมาะสม และความชอบของแตละคน เชน ๑. ปลูกในภาชนะ เชน ปลูกในลังกระดาษ ถังเกา ๆ ลังโฟมเกา ๆ และในกระถางเปนตน ๒. ปลูกโดยการทําแปลงเพาะแบบธรรมดาทั่วไป เชน การยกรองแปลงเพาะ และปลูกเปนแถว ๆ ไว้ 1 สัปดาห์
๓. ปลูกในกะบะ เชน กะบะที่ทําดวยไมเปนรูป สี่เหลี่ยม หรือกะบะที่กั้นดวยเศษอิฐ กอนหิน หรือแมแต สังกะสีเกา ๆ และกระเบื้องเกา ๆ ก็สามารถนํามากั้นทําเปน กะบะไดทั้งนั้น ๔. ปลูกโดยการขุดเปนหลุม หรือรองลึกประมาณ ๑- ๒ คืบ แลวเอาปุยหมักผสมกับหนาดินลงไปในหลุม หรือรอง กอนปลูก
การเตรียมดิน • ขุดดินหรือไถตากทิ้งไว 7 วัน เพื่อฆาเชื้อโรคและ กําจัดวัชพืช ขนาดแปลงเพาะ กวาง 1 ม.- ยาว 1.5 -2 ม. • ปรับสภาพดินดวยปูนขาว การเตรียมเมล็ดพันธุ • เลือกซื้อเมล็ดพันธุที่เราตองการควรเลือกซื้อตราที่ เชื่อถือได เชน ตราศรแดง • นําเมล็ดพันธุที่ซื้อมาไปเพาะในแปลงเพาะที่เตรียม ไวกรณีเปนผักคะนาหรือผักกาด
การปลูก • นําเมล็ดที่เตรียมไวนําไปหยอดหลุมๆละ 2-3 เมล็ด ถาเปนถั่วฝกยาวใชระหวางตน 40 ซม. ระหวางแถว 80 ซม. คะนา ผักกาด ใชระหวางตน - แถว 15 ซม. • กอนปลูกควรใชปุยหมักผสมดินในแปลงปลูก • เมื่อปลูกเสร็จใชฟางขาวคุมแปลงปลูก การดูแลรักษา • ใชน้ําหมักชีวภาพจากการหมักที่ใชเชื้อ พด.2 ใน อัตรา 2-3 ซอนตอน้ํา 10 ลิตร พนทุกๆ 7 วัน • การกําจัดวัชพืชใชวิธีการถอน การเก็บเกี่ยว • เก็บตามอายุของผัก ถั่วฝกยาว ประมาณ 45-60 วัน, คะนา 45-55 วัน, ผักกาด 30-35 วัน การจําหนาย • จําหนายตลาดในหมูบาน • หรือมีแมคาจากตลาดในอําเภอมารับที่แปลงปลูก
ข้อพึงระวัง ->
ผู้ดูแลแปลงต้องหมั่นตรวจแปลงปลูกพืชของตนอย่างสมํ่าเสมอ เพื่อเป็นการพยากรณ์สถานการณ์ของศัตรูพืชในแปลงของตน เมื่อทราบสถานการณ์แล้วจึงพิจารณาเลือกใช้วิธีการป้องกันและกำจัดที่เหมาะสม คือพยายามหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมี แต่ในกรณีที่ไม่สามารถควบคุมหรือไม่มีวิธีการควบคุมใดที่ใช้ได้ผลแล้ว อาจใช้สารเคมีในการควบคุมศัตรูพืชนั้นๆ คือ
1. เป็นสารเคมีที่เหมาะสมกับศัตรูพืชชนิดนั้น
2. สารเคมีนั้นสลายตัวได้เร็ว
3. ใช้ในอัตราที่เหมาะสมตามคำ แนะนำ
4. เว้นระยะการเก็บเกี่ยวผลผลิตตามคำ แนะนำในการใช้สารเคมีอย่างเคร่งครัด
ทั้งนี้เพื่อไม่ก่อให้เกิดอันตราย หรือมีสารพิษตกค้างในพืชผักนั้น และมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค