ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

คนใสชุมชนส่วนใหญ่มีอาชีพทำนา เมื่อขายข้าวเสร็จก็ซื้อเมล็ดพันธุ์จากร้านขายพันธุ์ทั่วไป ซึ่งข้าวที่ได้มาคุณภาพไม่ดี หรือบางช่วงมีราคาแพงเกินไป จึงทำให้เกิดความคิดว่าเราต้องตั้งกลุ่มรวมตัวกันแบ่งเมล็ดพันธุ์ไว้ทำพันธุ์เอง ไม่ต้องซื้อในราคาสูง ประกอบกับสำนักงานเกษตรอำเภอได้ส่งเสริมให้ชาวนาเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ปลูกเอง และได้ไปเรียนรู้ดูงานจากหลายๆที่ จึงน้ำความรู้ที่ได้มาสอนคนในชุมชนต่อมาได้มีการรวมตัวกันจัดตั้งกลุ่มข้าวพันธุ์ดี และรับสมัครมีสมาชิกเข้าร่วมกลุ่ม มีการส่งเสริมการปลูกข้าวส่งให้กับกลุ่ม มีการสน

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

เมล็ดพันธุ์

อุปกรณ์ ->

เครื่องคัดเมล็ดพันธฺุ์

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. การคัดพันธุ์ข้าวจากรวง
      ขั้นตอน
      1.  เกี่ยวพันธุ์ข้าวที่ต้องการในแปลงนา โดยเลือกต้นที่ห่างจากพันธุ์อื่นๆ 1-2 เมตร ตามปริมาณทีต้องการ
      2.  นำรวงข้าวที่เกี่ยวมาแล้วมาผึ่งแดด 2-3 แดด
      3.  หลังจากนั้นนำมาคัดเลือกรวงที่มีลักษณะรวงใหญ่ ยาว เมล็ดสมบูรณ์ ไม่มีร่องรอยของโรคหรือแมลงรบกวน
     4. นำรวงที่คัดเลือกแล้วมานวดรวมกัน ตากแดด 1-2 แดด แล้วจัดเก็บใส่ถุงเพื่อนำไปขยายพันธุ์ต่อไป

2. การคัดพันธุ์ข้าวในแปลงนา
       ขั้นตอน
     1. เลือกแปลงนาที่มีข้าวเจริญเติบโตดีไม่มีโรคและแมลงรบกวน
     2. ไม่มีข้าวพันธุ์อื่น ขึ้นมาปน
     3. เลือกเก็บรวงที่มีการติดเมล็ดดีตะแง้ถี่รวงยาวคอรวงใหญ่มีลักษณะตรงตามแต่ละพันธุ์ที่เลือกเก็บ
     4. ในการเก็บเกี่ยวเพื่อทำพันธุ์นั้น ให้เกี่ยวรวงข้าวที่อยู่ห่างจากขอบแปลงข้างละ 1 เมตร เพื่อป้องกันการปนกับข้าวอื่นๆเก็บประมาณ 200 รวง ต่อหนึ่งพันธุ์หรือให้เพียงพอกับความต้องการในแต่ละพันธุ์
     5.นำรวงข้าวไปนวดหรือตากแดด ประมาณ 1-2 แดด หรือ ความชื้น ประมาณ 14% หลังจากนั้นบรรจุเมล็ดในภาชนะที่ระบายอากาศได้ดี เช่น ถุงผ้า กระสอบ เป็นต้น
     6. เขียนชื่อพันธุ์ อายุการเก็บเกี่ยว
      การทำเช่นนี้ 1-2 ฤดูการผลิต จะทำให้เกษตรกรสามารถรักษาคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดีไว้ได้ หรืออาจได้ข้าวสายพันธุ์ใหม่จากการคัดเลือกเช่นนี้ได้

ข้อพึงระวัง ->