ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

          ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ได้จัดโครงการทัศนศึกษาดูงานขึ้น และให้ชาวบ้านส่งตัวแทนหมู่ละ 2 คนเพื่อเดินทางไปศึกษาดูงาน ณ สวนประดับพันธ์ไม้ ศูนย์เรียนรู้ทางการเกษตรและเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงเกษตรของอำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยผู้ช่วยสมจิตรได้เป็นตัวแทนในการไปศึกษาดูงานและได้เรียนรู้วิธีการตอนและทาบกิ่งพันธุ์ไม้ และได้นำมาปฏิบัติจริง และประสบความสำเร็จ โดยพันธุ์ไม้ที่ทำการตอนและทาบกิ่งนั้นมีหลายพันธุ์ ส่วนใหญ่จะเป็นไม้ยืนต้น แต่ที่เป็นที่นิยมได้แก่ มะนาว มะม่วง มะกรูด สะเดา มะปราง เป็นต้น เมื่อมีเวลาว่างจากทำเกษตรกรรม ผู้ช่วยสมจิตรจะทำการทดลองตอนกิ่งทาบกิ่งพันธุ์ไม้ใหม่ๆขึ้นอยู่เสมอ มีทั้งที่สำเร็จและเน่าเสีย เนื่องจากขั้นตอนบางอย่างของการทาบกิ่งและตอนกิ่งส่วนใหญ่ จะอาศัยความสะอาดและขุดเปลือกกิ่งไม้ที่ทำการทาบให้สะอาดแต่ผู้ช่วยสมจิตรก็ยังคงทำอยู่เสมอจนถึงปัจจุบัน

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

          ขั้นตอนการตอนกิ่งพันธุ์ไม้ เช่น มะนาว มีดังนี้

          1. การตอนกิ่งขณะที่กิ่งอยู่กับต้นนะนาวมีวิธีการดังนี้

- เริ่มต้นจากแช่ขุยมะพร้าวในน้ำสะอาด 1 คืน แล้วใช้มือกำขุยมะพร้าวขึ้นมาบีบน้ำให้ขุยมะพร้าวหมาด ไม่ฉ่ำน้ำ บรรจุลงถุงพลาสติกใสขนาด 7.5 × 13 เซนติเมตร อัดพอแน่นเกือบเต็มถุง ผูกปากถุงด้วยกระดาษฟางให้แน่นเตรียมไว้ตามจำนวนที่ต้องการ

- จากนั้นคัดเลือกกิ่งมะนาวที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป โดยจะมีสีเขียวอมน้ำตาล และเป็นต้นที่ออกผลแล้วหาตำแหน่งที่จะควั่นกิ่ง วัดความยาวเฉลี่ย 50 - 60 เซนติเมตร จากปลายกิ่ง เด็ดใบบางส่วนออกเพื่อความสะดวกในการควั่นกิ่ง

- เมื่อได้ตำแหน่งที่ต้องการแล้ว ให้ใช้มีดคมและสะอาดควั่นรอบเก่ง 2 รอย ห่างกันประมาณ 1 ซม. กรีดด้วยมีดตามยาว เพื่อลอกเปลือกออกและขุดเมือกออกจนหมด ขั้นตอนนี้ต้องระมัดระวังอย่าให้รอยแผลช้ำเพราะถ้าเกิดรอยช้ำ  การงอกรากจะช้าหรือไม่สมบูรณ์

- นำถุงบรรจุขุยมะพร้าวที่เตรียมไว้ ผ่าตามยาวลึกเข้าไปครึ่งถุง แต่งขนมะพร้าวเป็นร่องตื้นๆ ตามแนวยาว แล้วสวมเข้ากับรอยแผลของกิ่งมะนาวที่ควั่นไว้ให้แนบสนิท

- มัดด้วยเชือกฟางให้แน่นจนขยับเขยื้อนไม่ได้เพื่อกันการระเหยของน้ำ ถ้าหากแผลช้ำต้องทาด้วยกะปิหรือปูนแดงหรือน้ำยาเร่งราก ในช่วงที่แดดจัดต้องหุ้มด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์อีกชั้นหนึ่ง ภายใน 3 สัปดาห์ รากสีขาวจะงอกออกมาปรากฏให้เห็น ปล่อยไว้จนครบ 1 เดือน จึงจะสามารถตัดกิ่งด้วยกรรไกรคมสะอาด ออกจากต้นแม่

- นำไปชำในถุงเพาะชำ และแกะถุงพลาสติกใสออกก่อนนำกิ่งไม้เก็บในโรงเรือนให้น้ำอย่างสม่ำเสมอเตรียมไว้ปลูกต่อไปได้

ข้อพึงระวัง ->

          * ในการตอนกิ่งอุปกรณ์ทุกชนิดที่ใช้จะต้องทำการฆ่าเชื้อด้วยเชื้อไตรโคลเดอร์มาร์ทั้งหมด เพื่อความสะอาดของการตอนกิ่ง และต้นแม่ควรเป็นต้นที่ออกผลแล้ว เพื่อให้กิ่งที่ได้มาออกผลเร็ว