การทำกระบุง
โดย : นางชลอ ใจวัง วันที่ : 2017-03-21-10:58:17ที่อยู่ : 126 ม.6 ต.บึงทับแรต
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เนื่องจากได้รับการถ่ายทอดความรู้มาจากบรรพบุรุษ และดูจากผู้อื่นบ้าง นำมาดัดแปลงทำเป็นรูปแบบของตนเอง จนถึงปัจจุบัน
วัตถุประสงค์ ->
1. เพื่อลดรายจ่ายในครัวเรือน
2. เพิ่มมูลค่าให้กับวัสดุจากธรรมชาติ
3. เพื่อสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. ไม้ไผ่
อุปกรณ์ ->
1. มีด
2. เลื่อย
กระบวนการ/ขั้นตอน->
วิธีทำ
1. นำไม้ไผ่มาตัดเป็นท่อนยาวประมาณ 50 ซม. แล้วผ่าแบ่งก่อนจะนำมาจักเป็นตอก โดยเหลาให้ปลายตอกทั้งสองด้านเท่ากัน จากนั้นนำตอกมาสานเป็นลายสองธรรมดา
2. เหลาไม้ไผ่เป็นซี่สองอันให้ปลายแต่ละด้านแหลมเรียว ก่อนจะนำไปสอดขัดกับตอกที่สานเป็นพื้นเพื่อให้แข็งแรง งานที่ได้ในช่วงนี้คือส่วนของพื้นหรือก้นกระบุง หลังจากนั้นสานแบบบังคับทิศทางให้เป็นรูปทรงกลมตามแบบที่ต้องการก่อนจะใช้ตอกอีกส่วนหนึ่งไพล่เป็นเส้นเล็กสานขวางขัดกับตอกยืนจนสุดขอบปากกระบุง ก่อนจะพับปลายตอกยืนให้เขาไปในรอยตอก ทำไปจนรอบใบจะได้กระบุงที่สวยงาม ด้านล่างกระบุงมีวิธีการทำคล้ายตะกร้า บริเวณปากกระบุงใช้หวายถักรัดให้แข็งแรงการสานขอบภาชนะ
1. เริ่มจากผ่าเส้นหวายออกเป็น 4 – 5 เส้นต่อหนึ่งต้นก่อนจะนำมาเลียดด้วยที่เลียดซึ่งทำอย่างง่ายๆ โดยใช้ตะปูเจาะฝากระป๋องนม เป็นรูขนาดต่างๆ เมื่อเลียดจนได้หวายตามที่ต้องการจึงนำมาสานเป็นขอบกระบุง
2.การถักสานขอบกระบุง เริ่มจากร้อยเส้นหวายยึดขอบที่ประกบปากกระบุงทั้งด้านนอกและด้านในจากจุด เริ่มต้นวนไปเรื่อยๆ จนชนกัน แล้วถักหวายรัดช่วงล่างปากขอบอีกครั้ง เรียกช่วงนี้การถักหวาย "ลายหัวแมลงวัน" ถัดขึ้นมาจะร้อยหวายเป็น "ลายจูงนาง" ให้ด้านหน้าหวายคลุมขอบสันปากกระบุงอย่างสวยงาม
ข้อพึงระวัง ->
ควรมีความปราณีตในทุกขั้นตอน