การเพาะเห็ดนางฟ้า
โดย : นางสาววริญญา พยอม วันที่ : 2017-02-06-13:07:05ที่อยู่ : 17 หมู่ที่ 7 ตำบลปอน อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน 55130
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เนื่องจากเกษตรกรกลุ่มเพาะเห็ดบ้านป่าเปือย หมู่ที่ 7 ตำบลปอน อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน มีอาชีพหลักคือทำนาข้าวและปลูกผักเป็นอาชีพเสริม แต่รายได้ไม่เพียงพอกับสมาชิกในครัวเรือน จึงเข้ารับการฝึกอบรมและฝึกปฏิบัติจากศูนย์ส่งเสริมอาชีพจากวิทยาลัยการเกษตรเชียงราย และเกิดความคิดว่าน่าจะทำรายได้ดีให้กับครอบครัวได้ในช่วงที่เว้นจากการทำนาจึงจัดตั้งกลุ่มในเครือญาติ โดยได้ดำเนินการผลิตก้อนเชื้อเห็ดเพื่อเปิดดอกและจำหน่ายเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้ และเกษตรกรสามารถพึ่งตนเองได้
วัตถุประสงค์ ->
1. เพื่อเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกรในกลุ่ม
2. เพื่อสร้างอาชีพให้แก่เกษตรกรในหมู่บ้าน
3. เพื่อสร้างโอกาสให้แก่เกษตรกรในหมู่บ้านให้มีความรู้เรื่องการผลิตก้อนเชื้อเห็ดและการเพาะเห็ด
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. ขี้เลื่อย
2. หัวเชื้อเห็ด
อุปกรณ์ ->
1. เชื้อเห็ดนางฟ้า
2. ขี้เลื่อยยางพารา (จะให้ผลดี)
3. ปูนขาว
4. ดีเกลือ
5. ถุงร้อนท้ายจีบ ขนาด 61/2" x 121/2”
6. คอขวดพลาสติกสำเร็จรูป พร้อมฝาจุกพลาสติก
7. ถังนึ่ง ขนาด 200 ลิตร (ควรมีตะแกรงรองด้านในก้นถัง)
8. หนังสือพิมพ์
9. ยางสำหรับรัดปากถุง
10. แอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อ
11. บัวรดน้ำหรือสายยาง
12. โรงเรือนสำหรับเพาะเห็ดนางฟ้า
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. การเตรียมโรงเรือนสำหรับเพาะเห็ดนางฟ้า ควรเป็นแบบที่สร้างง่ายจากวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น
เช่น หญ้าแฝก ไม้ไผ่ เป็นต้น
2. การทำก้อนเชื้อเพาะเห็ดนางฟ้า จำเป็นต้องหาวัสดุที่ได้ผลดี ได้แก่ ขี้เลื่อยยางพารา การหยอดเชื้อเห็ดและการเพาะบ่มเห็ดนางฟ้า เมื่อทำก้อนเชื้อเสร็จแล้วนำก้อนเห็ดที่ได้มานึ่งฆ่าเชื้อ โดยใช้ถัง 200 ลิตร นึ่งแบบลูกทุ่งหรือนึ่งแบบไอน้ำใช้อุณหภูมิ 100 องศา ประมาณ 3-5 ชั่วโมง ผ่านการฆ่าเชื้อแล้วพอเย็นหยอดเชื้อเห็ดลงในก้อนเชื้อประมาณ 20-25 เม็ดต่อก้อน ใช้สำลีปิดปากขวดพร้อมใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ปิดก้อนเชื้อรัดด้วยยาง
3. การเก็บเกี่ยวผลผลิตเห็ดนางฟ้า เป็นช่วงระยะของการเปิดดอกมีความชื้นสูงอากาศไม่ร้อน เมื่ออากาศเย็นจะออกดอกได้ดี การเก็บต้องโยกดอกเห็ดขึ้นลงเพื่อให้ดอกเห็ดหลุดง่ายจะได้ไม่ขาดและเน่า ดอกเห็ดที่ควรเก็บดอกไม่ควรแก่หรืออ่อนเกินไป
4. ปัญหาที่พบในการเพาะเห็ดนางฟ้า ได้แก่ เชื้อในถุงไม่เดินขณะหยอดเชื้ออ่อนเกินไป ก้อนเชื้อร้อนเกิน ลืมหยอดเชื้อ ขณะหยอดเชื้อต้องมีสติและสมาธิ หนอนแมลงหวี่กินเส้นใย สาเหตุ แมลงหวี่ไข่ไว้ที่ฝาจุกหรือสำลี เชื้อเดินแต่หยุดมีกลิ่นบูดมีน้ำเมือก มีสีเหลือง สีเขียว สีดำ สาเหตุ มีราหรือแบคทีเรียปนเปื้อนนึ่งฆ่าเชื้อไม่หมด เชื้อเดินเต็มก้อนแต่ไม่ออกดอก สาเหตุ เชื้อเป็นหมันเชื้อไม่ดี สภาพในโรงเรือนไม่เหมาะสม เห็ดเกิดดอกแต่ก้านยาวหมวกดอกไม่แผ่ออก สาเหตุ แสงไม่เพียงพอ ควรปรับแสงให้มากขึ้นจัดอากาศถ่ายเทให้ดีขึ้น เกิดหน่อมากแต่ดอกโตน้อย สาเหตุ เชื้ออ่อนแออาหารในก้อนเชื้อไม่เพียงพอหรือไม่มีคุณภาพ เกิดดอกเพียงรุ่นเดียวต่อไปไม่เกิด สาเหตุ อาหารในก้อนเชื้อไม่เพียงพอเกิดการปนเปื้อน และการจัดโรงเรือนไม่ดี
ข้อพึงระวัง ->
1. น้ำที่ใช้รดควรเป็นน้ำที่สะอาด
2. ตำแหน่งที่รดน้ำควรรดก้อนที่อยู่บนสุด น้ำจะค่อย ๆ ไหลลงมายังก้อนที่เรียงอยู่ด้านล่าง
3. ความถี่ของการรดน้ำอยู่ที่อากาศและสภาพเป็นองค์ประกอบ