ทอผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ
โดย : นางบรรจง สองสี วันที่ : 2017-03-08-15:35:28ที่อยู่ : 62 ม.6 ต.สองคอน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ผ้าเป็นเอกลักษณ์หนึ่งที่สะท้อนให้เห็นวิถีชีวิตของคนแต่ละชุมชน เพราะมีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์ต่อการดำเนินชีวิตทั้งทางด้านสังคม การเมือง เศรษฐกิจ พิธีกรรม ความเชื่อและค่านิยม และในปัจจุบันการทอผ้าก็เป็นการหารายได้เสริมให้ครอบครัว ทำให้ครอบครัวอยู่กันด้วยความอบอุ่น
วัตถุประสงค์ ->
1.เพื่อผลิตผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ
2.เพื่อผลิตและถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น
3.เพื่อสร้างงานสร้างอาชีพ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1.ฝ้าย
2.ไม้สำหรับย้อมสีธรรมชาติ
อุปกรณ์ ->
1.กี่ทอผ้า
2.ฟืม
3.กระสวย
4.อัก
5.หลา
6.หลักเฝีย
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1.นำฝ้ายเป็นใจมาคลี่ออกใส่กงกว๊าง เพื่อนำไปพันใส่บ่าหลุกกวักฝ้าย แล้วนำมาขินหรือปั่นใส่กระป๋องหรือหลอดไม้ขนาดใหญ่
2.นำกระป๋องที่มีเส้นฝ้ายพันอยู่ไปเรียงตามลำดับ สี ของเส้นฝ้ายเส้นยืนตามลวดลายที่จะทอ
3.นำฝ้ายเส้นพุ่งจากบันไดลิงมาขึ้นเฟือขอ ซึ่งเฟือขอจะทำหน้าที่สำหรับเรียงฝ้ายเส้นยืนตามความยาวที่ต้องการ และทำการสลับเส้นยืนสำหรับใช้กับตะกอเส้นขึ้นเส้นลงด้านล่างของเฟือขอเมื่อสิ้นสุด
4.นำกลุ่มฝ้ายเส้นยืนจากเฟือขอมาขึ้นกี่ แล้วคลี่ฝ้ายเส้นยืนตามที่ได้กำหนดไว้ โดยใช้เขี้ยวหมาหรือฟันปลาเป็นตัวช่วยในการสางเส้นฝ้ายแต่ละกลุ่มเส้นออกจากกัน
5.หากทอลายเดิมที่เคยทอมา ก็จะนำฝ้ายเส้นยืนใหม่มาต่อกับเศษผ้าฝ้าย หรือเชิงชายที่ตัดมาจากการทอครั้งก่อนที่เรียกว่า "เครือ" เมื่อทอผ้าเสร็จแล้ว ช่างทอจะตัดผ้าที่ทอแล้วออกจากกี่ โดยคงเหลือเศษผ้าฝ้ายหรือเชิงชายจากการทอให้ติดอยู่กับตะกอและฟืม เพื่อเป็นต้นแบบของลาย หากจะมีการทอลายนั้นในครั้งต่อไป
6.หลังจากการสืบลายแล้ว สามารถเริ่มกระบวนการทอได้ โดยการเหยียบไม้เหยียบเพื่อยกเขาฟืมขึ้นลง แล้วพุ่งกระสวยสอดเข้าไปในช่องว่างระหว่างเส้นยืน ให้เส้นพุ่งพุ่งไปขัดกับเส้นยืน และใช้ฟืมดันให้เส้นพุ่งอัดเรียงกันแน่น แล้วใช้เท้าเหยียบไม้เหยียบให้ตะกอเส้นยืนสลับขึ้นลง และพุ่งกระสวยกลับไปกลับมาขัดกับเส้นยืน หลังจากที่พุ่งเส้นพุ่ง ไป มา
ข้อพึงระวัง ->