ความรู้สัมมาชีพชุมชน

จักสานเส้นพลาสติค

โดย : นางบุญมี เงานอ วันที่ : 2017-08-12-14:07:37

ที่อยู่ : 132 ม.13 ต.ดุมใหญ่ อ.ม่วงสามสิบ

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การทำเครื่องจักสานจากเส้นพลาสติก เกิดจากภูมิปัญญาที่มีการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นในลักษณะของการทำเครื่องจักสานลักษณะต่างๆ  ซึ่งแต่เดิมได้นำวัตถุดิบจากธรรมชาติเท่าที่จะหาได้ใกล้ตัวมาทำให้เกิดประโยชน์  เช่น  ไม้ไผ่      ซึ่งมีอยู่เป็นจำนวนมากในพื้นที่มาสานเป็นสิ่งของเครื่องใช้สำหรับใช้สอยในชีวิตประจำวัน  เช่นหมวก ตะกร้า ต่อมาจึงได้ประยุกต์จาวัสดุธรรมชาติมาเป็นเส้นพลาสติค เพื่อให้ลดการใช้ไม้ไผ่ที่เริ่มหายาก ภายในชุมชน  และเป็นการสืบทอดภูมิปัญญา

วัตถุประสงค์ ->

1.สามารถทำเป็นของใช้ต่างๆในครอบครัว

 2..สร้างรายได้แก่ครอบครัวและชุมชน

3.ลดรายจ่าย

4.สืบทอดภูมิปัญญา

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1.เส้นพลาสติก

2.ผ้าเย็บริม

 

อุปกรณ์ ->

1.เส้นพลาสติก

2.ลวด  (สำหรับขึ้นขอบปากตะกร้า

3.สายยางพลาสติก (สำหรับทำหูตะกร้า)

4.กรรไกร

5.จักเย็บริม

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.  เลือกสายพลาสติก และสีสันที่ชอบ เพื่อให้เกิดลวดลายสวยงาม  

2.  ตัดเส้นพลาสติก  สีฟ้า  (สีสมมติ)  ยาว 28 นิ้ว  จำนวน  14  เส้น   (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ  เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน  และจำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)

3.  เริ่มจากวางเส้นพลาสติก  7  เส้น  เรียงให้เสมอกัน  เทคนิคคือเอาสมุดหนาๆ  มาทับไว้ไม่ให้เส้นพลาสติกเลื่อนไปมา  และนำอีก  7  เส้นมาขัดกันเป็นกากบาท  ให้อยู่กึ่งกลาง  และสลับขึ้นลงบนล่าง  และจัดเส้นให้เท่ากัน

4.  นำเส้นข้างใต้เส้น  ประมาณเส้นที่  3  ที่อยู่ข้างใต้  นำมาสอดและเป็นการล็อค  ทั้ง  2  ฝั่งซ้าย  ขวา  และทำการล็อคเช่นเดียวกัน ทั้งด้านบนและด้านล่าง

5.  พับเส้นทุกเส้น  ตามรอยที่เป็นขอบของการสาน  เป็นการขึ้นรูปตะกร้า

6.  เริ่มการตัดเส้น พื่อนำขึ้นรอบสร้าง ลายของตะกร้า  ใช้ความยาว  18  นิ้ว  จำนวน  11  เส้น  (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ  เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน  จำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)

7.  จากนั้นนำเส้นพลาสติค  ที่ล็อคไว้ออกถอยออกมา  เพื่อเป็นการเตรียมเริ่มการสานขึ้นรูป

8.  ทำการขึ้นเส้นอีกสี มาขัดไปมายึดเกณฑ์จากตรงกลางของเส้นทั้งหมดก่อน  สลับไปมาเป็นตารางไปเรื่อย ๆ

9.  ชั้นที่  2  ดันเส้นให้ชิด  ก็สานสลับกันไปเป็นชั้นๆ  โดยจะต้องมีการล็อคเส้นเพื่อไม่ให้เลื่อนไปมาเสมอ

10.  พอสานไปจนใกล้ขอบก็ทำการเหน็บเส้นให้ไปทางเดียวกัน  ทิ่มลงไปทางก้นตระกร้า เพื่อเตรียมเอาเส้นพลาสติคมาทำขอบ

11.  เริ่มทำขอบนำเส้นพลาสติก  2  เส้นประกบกัน  แล้ววางทาบไปกับขอบตระกร้าดึงเส้นพลาสติก  ที่ล็อคดึงกลับมา  แล้วก็สานทับไปกับขอบเส้นพลาสติกอีกเส้น  แต่ต้องสลับลายสีไปด้วยเพื่อเป็นการสร้างขอบตระกร้าให้เกิดลวดลาย  ทำอย่างนี้ทุกเส้นรอบตระกร้า

12.  ขั้นทำการเก็บชาย  ตัดชายให้สั้นพอดีกับการซ่อนลายได้แล้วก็เหน็บเก็บเข้าไปด้านใน ทำทุกเส้นเพื่อความเรียบร้อย

13.  การทำหู  ตัดเส้นพลาสติก  2  เส้น แล้วนำมาตัดผ่าครึ่ง 

14.  เพื่อนำไปถัดสานขัดกันไปมานั้นไขว้เส้นพลาสติก  2  เส้นเข้าหากัน  โดยจะเรียงเป็น  4  เส้น  การถัก คือ นำเส้นซ้ายสุด  มาไขว้อ้อมไปด้านหลังวกกลับของเส้นที่  3  ต่อด้วยนำเส้นขวาสุด  นับถอยหลังไปไขว้ด้านหลังวกกลับเส้นที่  3  เช่นกัน  ทำสลับไปมาอย่างนี้จนสุดปลายพลาสติก

15.  นำมาติดหูที่ตัวตะกร้าโดยการรวบเส้นของหูเข้าด้วยกัน แบ่งแยกเป็น  2  ข้าง  แล้วร้อยเข้ากับตัวตะกร้า  สานเป็นลวดลาย  แล้วทำการเก็บปลายเส้นให้เรียบร้อย   สำหรับเป็นหูหิ้ว หรือแขวนก็ได้  หรือนำมาสอดใส่ในสายยางพลาสติก  แล้วนำไปติดหูที่ตัวตะกร้าแทนก็ได้

ข้อพึงระวัง ->

-ดึงเส้นพลาสติกให้กระชับ เพื่อตะกร้าได้รูปสวยและแน่น

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดอุบลราชธานี
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา