ความรู้สัมมาชีพชุมชน

สานสุ่ม

โดย : นายสันที พลเมือง วันที่ : 2017-03-30-09:21:29

ที่อยู่ : 36 หมูที่ 10 ตำบลสว่าง

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

         งานจักสานที่ทำกันในหมู่บ้าน สืบทอดภูมิปัญญาให้กับคนในชุมชนเป็นเวลาเนินนานมา ทำให้เป็นวิถีชีวิตของคนภาคอีสาน มีทั้งทำเพื่อใช้ประโยชน์ในครัวเรือน และใช้สำหรับทางการเกษตร  ยังมีการจักสานเพื่อการเลี้ยงสัตว์  เช่นการสานสุ่มไก่  

          สิ่งที่ทำให้เกิดการสานสุ่มขึ้นเพื่อใช้กักขังไก่ เลี้ยงไว้ในครัวเรือน ไม่ออกไปกินพืชผักที่ปลูกไว้  อีกทั้งสามารถทำจำหน่ายให้กับผู้คนที่สนใจ ให้จัดทำเพื่อใช้เลี้ยงสัตว์ เกิดรายได้และสนุกกับการทำ

 

วัตถุประสงค์ ->

1.เพื่อสร้างงานสร้างรายได้

2.เพื่อให้เกิดการรวมกลุ่มอาชีพในชุมชน

3.เพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นให้ผู้สนใจเรียนรู้

 

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ไม้ไผ่บ้าน

 

อุปกรณ์ ->

1.เลื่อยคันธนู

2.มีดพร้า

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ขั้นตอนการสานสุ่มไก่

1. การจักตอกไผ่

1.1 ใช้เลื่อยคันธนูเลื่อยตัดข้อปล้องแรกของไผ่ทิ้งเพื่อให้ผ่าลำไผ่ได้สะดวก

1.2 ผ่าลำไผ่ออกมาเป็นเส้น ๆ

1.3จักตอกเส้นไผ่เป็นตอกยืน ตอกยาว และตอกไผ่ตีน (ส่วนข้อไผ่ที่ มีตาไผ่)ความกว้างและความยาวของตอกแต่ละแบบโดยประมาณ คือ ตอกยืน ยาว 150 – 200 ซม. กว้าง1.5–2.5 ซม. ตอกยาว ยาว ประมาน 8 ม. กว้าง 1 - 2 ซม.และตอกไผ่ตีน 1.6–2.0 ซม. ซึ่งไผ่หนึ่งลำเหลาจักตอกได้ ตอกยืนที่ใช้สานสุ่มไก่ได้ 1 ใบ และตอกยาวสานสุ่มไก่ได้ 2 ใบ

การสานสุ่มไก่

2.1 ใช้ตอกยาว สานเป็นวงหัว

2.2 นำ วงหัว มาสานกับตอกยืนเป็นหัวสุ่มแบบลายขัด

2.3 ใช้ตอกยาวสานรอบ ๆ สุ่มไก่เพื่อขึ้นรูปแบบลายหนึ่ง (ยกหนึ่งข้ามหนึ่ง) โดยจุดเริ่มต้นของตอกยาวแต่ละเส้นเปลี่ยน ตำแหน่งไปเรื่อย ๆ เพื่อให้สุ่มไก่ได้รูปทรงกลม

ช้เลื่อยคันธนูเลื่อยตัดข้อปล้องแรกของไผ่ทิ้งเพื่อให้ผ่าลำไผ่ได้สะดวก

2.4 สานตีนสุ่มไก่ โดยใช้ตอกไผ่ตีนประมาณ 2- 5 เส้น

2.5 ใช้เลื่อยคันธนูเลื่อยหรือใช้ขวานตัดส่วนตอกยืนที่ยื่นยาวออกมาตรงตีนสุ่มไก่ทิ้งไป เพื่อมีฐานที่เท่ากัน

ลายขัด
ลายขัดถือได้ว่าเป็นลายพื้นฐานของเครื่องจักสานซึ่งอาจจะเป็นลวดลายเบื้องต้นของการทำเครื่องจักสานที่เก่าแก่ที่สุดก็ได้ลักษณะของลายขัดเป็นการสร้างแรงยึดระหว่างกันด้วยการขัดกันของตอกหรือวัสดุอื่นด้วยการขัดกันเป็นมุมฉากระหว่างแนวตั้งหรือเส้นตั้งและแนวนอนหรือเส้นนอน อาจจะขัดกันให้เกิดช่องว่างระหว่างเส้นตอกเป็นตาสี่เหลี่ยม

 

 

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดอุบลราชธานี
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา