ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

ปลูกพืชผักปลอดสารพิษ

โดย : นางวราลักษณ์ ฤกษ์สมจิตร์ วันที่ : 2017-04-17-18:59:52

ที่อยู่ : ๓. ที่อยู่ บ้านเลขที่ ๔๒ หมู่ที่ ๓ ตำบล ทุ่งพึ่ง อำเภอ หนองขาหย่าง

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

   เริ่มต้นจากที่ตัวเองเป็นลูกชาวนาซึ่งได้ปลูกผักไว้กินเองตามหัวไร่ปลายนาและบริเวณรอบๆบ้านและพืชผักเป็นอาหารที่คนไทยนิยมนำมาใช้รับประทานกันมาก เช่น มะเขือ พริก ฟักทอง ถั่งฟักยาว แตงกวา มะกรูด เป็นต้น เนื่องจากมีคุณค่าและมีประโยชน์ต่อร่างกายสูง แต่ค่านิยมหรือความคิดในการบริโภคผักนั้น มักจะเลือกบริโภคผักที่สวยงามไม่มีร่องรอยการทำลายของหนอนและแมลงศัตรูพืช จึงทำให้ชาวบ้านบางคนที่ปลูกผักจะต้องใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดแมลงฉีดพ่นในปริมาณที่มากเพื่อ   ให้ได้ผักที่สวยงามตามความต้องการของตลาด เมื่อผู้ซื้อนำไปรับประทานแล้วอาจได้รับอันตรายจากสารพิษที่ตกค้างอยู่ในพืชผักนั้นได้  เพื่อเป็นการลดการเป็นอันตรายต่อร่างกายและสิ่งแวดล้อม ข้าพเจ้าจึงได้มีการปลูกผักปลอกภัยจากสารพิษ โดยใช้สารอินทรีย์ เช่น 
ปุ๋ยน้ำหมัก มูลสัตว์ต่าง ๆ แทนสารเคมี

วัตถุประสงค์ ->

- เพื่อเป็นการเพิ่มรายได้และลดรายจ่ายในครัวเรือน

- เพื่อให้ได้ผักปลอดสารพิษไว้บริโภค และจำหน่าย

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

เมล็ดพันธุ์ผัก

ปุ๋ยอินทรี

ดิน/น้ำ

อุปกรณ์ ->

จอบ/เสียม/พลั่ว

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1 ถามตัวเองก่อน ว่าต้องการ ปลูกผักสวนครัว เพื่อวัตถุประสงค์ใดจากนั้นหาข้อมูลหรือเข้าอบรมหาความรู้เพิ่มเติม
2 ถามไถ่ คนในบ้านถึงพืชที่ชอบรับประทาน หรือเลือกชนิดที่ใช้งานในครัวบ่อยๆ รวมถึงกำหนดปริมาณการปลูกให้เหมาะสมกับจำนวนสมาชิกในบ้าน
3 วางแผนการ ปลูกผักสวนครัว โดยจัดตารางเวลาให้สอดคล้องกัน ว่ามีเวลาดูแลส่วนนี้มากน้อยแค่ไหน หากไม่ค่อยอยู่บ้านหรือไม่มีเวลาดูแล แนะนำให้ปลูกพืชยืนต้นอย่างสมุนไพรต่างๆ เพราะต้องการการดูแล น้อยกว่าผัก ซึ่งเป็นพืชล้มลุก

4 เลือกทำเลในบ้าน ว่าบริเวณไหนได้แสงแดดทั้งวัน บริเวณไหนได้แสงแดดเพียงครึ่งวัน เพื่อเลือกชนิดของพืชให้เหมาะกับแสง อีกทั้งดูว่าบริเวณนั้นเป็นพื้นดินหรือพื้นซีเมนต์จากนั้นลงมือเขียนแปลนคร่าวๆว่าตรงไหนจะปลูกอะไร
5 ปรุงดินให้พร้อมโดยใช้ดินเก่าที่มีอยู่ผสมด้วยปุ๋ยคอก เศษใบไม้ และพืชผักจากครัว เปลือกไข่ กากกาแฟ แล้วแต่วัสดุที่มี นำมาผสมรวมกัน เติมกากน้ำตาลเพื่อเป็นอาหารของจุลินทรีย์ จากนั้นใส่จุลินทรีย์อีเอ็ม ตามเพื่อช่วยเร่งการย่อยสลาย แล้วรถน้ำพอชุ่ม อย่าให้แฉะ ผสมใส่ถังที่เตรียมไว้ รอประมาณ 2 ถึง 4 สัปดาห์ให้เศษพืชผักที่ใส่ลงไปย่อยสลาย
6 เตรียมแปลงปลูกโดยสร้างสรรค์รูปแบบตามใจชอบ วัดขนาดความกว้างของแปลงตามระยะมือเอื้อมสะดวก โดยอย่าลืมเว้นทางเดินระหว่างแปลง ให้สามารถเข้าไปดูแลได้ รวมถึงรักษาความสะอาดบริเวณโดยรอบ หากพื้นที่จำกัดหรือบริเวณนั้นเป็นพื้นซีเมนต์ ไม่สะดวกสำหรับทำแปลงอาจปลูกพืชในกระถางตั้งพื้น หรือกระถางแขวนได้
7 เพาะเลี้ยงไส้เดือน โดยใช้ลิ้นชักพลาสติกเก่าๆมาเจาะรูที่ก้นแต่ละชั้น ยกเว้นชั้นล่าง หรือจะเลี้ยงใส่กะละมังวางซ้อนกันเป็นชั้นๆก็ได้ ใช้ปุ๋ยคอก ดินขุยมะพร้าวผสมให้เข้ากัน แล้วรดน้ำพอชื้น ใส่ในภาชนะที่จัดเตรียมไว้แล้ววางในที่ร่ม เพราะไส้เดือนชอบอยู่ในที่ชื้นเย็นและมืด ใช้เศษผักที่ปลูกเป็นอาหารเลี้ยงไส้เดือน ไม่นานจะได้มูลไส้เดือนที่มีสีดำ รวนซุย ซึ่งเป็นตัวช่วยเพิ่มธาตุอาหารให้แก่ดินอย่างดีเลิศ อีกทั้งยังช่วยปรับโครงสร้างดิน ช่วยให้รากพีชแผ่กระจายได้ดี และใช้ได้กับพืชทุกชนิด
8 สร้างระบบนิเวศในบริเวณใกล้เคียงกัน อย่าลืมปลูกดอกไม้ไม้ประดับ หรือผักที่ให้ดอกเพื่อเรียกแมลงตัวดีมากำจัดแมลงที่ทำลายพืช และหมั่นสังเกตการเติบโตของพืชผักก่อนเก็บมาบริโภค จะได้ผักที่ปลอดสารพิษไว้บริโภคในครัวเรือน
9 เตรียมต้นอ่อนหาเมล็ดพันธุ์ดีมาเพาะ ควรซื้อจากร้านที่วางเมล็ดไว้ในที่ร่ม ไม่ตากแดด ตากฝน ก่อนเพาะควรอ่านรายละเอียดข้างซอง ก่อนพืชบางชนิดมีเมล็ดแข็งอาจต้องทุบ หรือแช่น้ำอุ่นทิ้งไว้ให้รากงอกก่อนลงถาด เพราะหลังลงถาดเพาะแล้วควรใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ปิดหน้าดินเพื่อรักษาความชื้น ส่วนสมุนไพรหลายชนิดใช้วิธีเพราะชำ เช่น โรสแมรี่ โหระพา ออมแซบ ก่อนชำ ควรลิดใบออกให้เหลือเพียงเล็กน้อย เพื่อลดการคายน้ำ ผักบางชนิดอาจใช้วิธีแยกหนอได้อย่าง คะน้าปูเล่ ควรพรางแสงให้ต้นอ่อนและรดน้ำอย่างเบามือ
10 ย้ายต้นกล้าประมาณ 1 สัปดาห์เมื่อต้นอ่อนของผักผลิใบ อาจแยกมาปลูกลงภาชนะเล็กๆใบละ 1 ต้นประมาณ 1 เดือนเมื่อต้นกล้าแข็งแรง มีใบเยอะขึ้น จึงนำออกไปปลูกในแปลงที่เตรียมไว้ เพื่อรับแสงแดด โดยนำดินที่เตรียมพร้อมแล้วใส่ลงในแปลงเกลี่ยให้เรียบเสมอกันนำแนวร่องปลูกเพื่อความเป็นระเบียบจากนั้นใช้ พลั่วมือขุดดินเป็นหลุม โดยเว้นระยะห่างแต่ละหลุมให้พืชเติบโตนำต้นกล้าลงปลูกอย่างเบาๆ มือจากนั้นคุมหน้าดินด้วยฟางหรือหญ้าแห้งเพื่อรักษาความชื้นแล้วรดน้ำตาม
 

ข้อพึงระวัง ->

ระวังสัตว์จิกกินเช่น แมลง/มด/นก

รูปประกอบ -> image1 image2 image3

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดอุทัยธานี
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา