ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว
โดย : นางเกสร ผมเพ็ชร์ ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-04-18-15:03:42ที่อยู่ : 90 ม.11 ต.นาบอน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ข้าวพัน
ข้าวพันธุ์ดี คือ พันธุ์ข้าวที่ทางราชการแนะนำให้เกษตรกรปลูกหรือข้าวที่ปลูกแล้วให้ผลผลิตสูง มีคุณภาพดี ต้านทางโรคและแมลงศัตรูข้าว มีความเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมของท้องถิ่นและมีคุณภาพตรงตามความต้องการของตลาด
ลักษณะของเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี เมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีควรมีลักษณะดังนี้
-มีลักษณะถูกต้องตรงตามพันธุ์
-ไม่มีเมล็ดข้างพันธุ์อื่นปน
-ไม่มีเมล็ดข้าวแดงปน
-ไม่มีเมล็ดข้าวจ้าวปนในข้าวเหนียว ไม่มีเมล็ดข้าวเหนียวปนในข้าวจ้าว
-ไม่มีสิ่งอื่นๆเจือปน
-มีความงอกไม่ต่ำกว่า 80 เปอร์เซ็น
-มีความชื้นไม่เกิน 14 เปอร์เซ็น
วัตถุประสงค์ ->
วิธีการปลูกข้าว
หว่านน้ำตม เหมาะสำหรับพื้นที่อาศัยน้ำชลประทานที่ขาดแคลนแรงงาน ทำนาหลายครั้งต่อปี ไม่มีการเปลี่ยนพันธุ์ โดยนำเมล็ดพันธุ์ข้าวแช่ในน้ำสะอาด นาน 1 - 2 ชั่วโมง นำขึ้นหุ้มอีก 36 - 48 ชั่วโมง จนเมล็ดงอกเป็นตุ่มตา ค่อยนำไปหว่านในนาด้วยมือหรือเครื่องหว่านเมล็ด
ปักดำ เหมาะสำหรับพื้นที่อาศัยน้ำฝน หรือมีการเปลี่ยนพันธุ์ข้าว เพื่อป้องกันปัญหาข้าวเรื้อ และกรณีที่มีเมล็ดพันธุ์จำกัด แต่ต้องการขยายปริมาณมาก
การตกกล้าในนาและปักดำด้วยคน ต้องกำจัดข้าวเรื้อในแปลงที่จะใช้ตกกล้า นำเมล็ดพันธุ์ข้าวแช่และหุ้มเช่นเดียวกับวิธีหว่านน้ำตม จนเมล็ดงอกเป็นตุ่มตาจึงนำเมล็ดไปหว่านในนา รอจนกล้าอายุ 20- 30 วัน ค่อยถอนกล้าแล้วนำไปปักดำในนา ที่มีระดับน้ำไม่เกิน 10 เซนติเมตร
การตกกล้าและปักดำด้วยรถดำนา ต้องร่อนทำความสะอาดวัสดุเพาะกล้าก่อนนำมาใช้ เพื่อป้องกันเมล็ดข้าวที่ติดมากับวัสดุเพาะ(ขี้เถ้าแกลบ) นำเมล็ดพันธุ์ข้าวแช่และหุ้มเช่นเดียวกับวิธีหว่านน้ำตม แต่ลดระยะเวลาหุ้มลงเหลือ 24 ชั่วโมง จึงนำเมล็ดข้าวงอกไปโรยในกะบะอัตรา 200-250 กรัม(ข้าวแห้ง)ต่อถาด แล้วหุ้มเมล็ดต่ออีก 24 ชั่วโมง ค่อยนำกะบะไปเรียงในนาหรือลานเพาะกล้า คลุมกะบะด้วยซาแรนต่ออีก 3 วันจึงเปิดซาแรนออก พอกล้าอายุได้ 15 – 22 วัน ค่อยนำกล้าออกจากถาดไปปักดำในนาที่ระบายน้ำออกหมด
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
การตกกล้าและปักดำด้วยรถดำนา ต้องร่อนทำความสะอาดวัสดุเพาะกล้าก่อนนำมาใช้ เพื่อป้องกันเมล็ดข้าวที่ติดมากับวัสดุเพาะ(ขี้เถ้าแกลบ) นำเมล็ดพันธุ์ข้าวแช่และหุ้มเช่นเดียวกับวิธีหว่านน้ำตม แต่ลดระยะเวลาหุ้มลงเหลือ 24 ชั่วโมง จึงนำเมล็ดข้าวงอกไปโรยในกะบะอัตรา 200-250 กรัม(ข้าวแห้ง)ต่อถาด แล้วหุ้มเมล็ดต่ออีก 24 ชั่วโมง ค่อยนำกะบะไปเรียงในนาหรือลานเพาะกล้า
อุปกรณ์ ->
การคัดเลือกพื้นที่ทำแปลงขยายพันธุ์ข้าว
-พื้นที่อยู่รวมกันเป็นกลุ่มติดต่อกันหรืออยู่ใกล้เคียงกันสะดวกในการดูแลและติดตามงาน
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ข้อพึงระวัง ->