ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การขยายพันธุ์พืช

โดย : นายสุวรา คีรีเมฆ วันที่ : 2017-03-30-14:55:51

ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 109/10 หมู่ที่ 2 ตำบลถอนสมอ

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ลุงเสียม หรือนายสุวรา  คีรีเมฆ เคยเป็นทหารเกณฑ์ 2 ปี อยู่ที่จังหวัดนครพนม ทำให้บุคลิกพื้นฐานของลุงเสียมจึงเป็นบุคคลที่มีความมุมานะ อดทน มีความพยายามและตั้งใจสูงมากที่จะทำอะไรให้ประสบความสำเร็จ ความภาคภูมิใจและแรงบันดาลใจในช่วงชีวิตของลุงเสียมคือช่วงอายุ 29 ปี เคยอบรมลูกเสือชาวบ้าน จนครบหลักสูตรและได้รับพระราชทานประกาศนียบัตร จากรัชกาลที่ 9 หรือที่พวกเราเรียกว่า “ในหลวง” ซึ่งในหลวงได้ทรงยื่นพระหัตถ์มาจับมือลุงเสียม และทรงตรัสว่า “ให้ช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสนะ” ตั้งแต่วันนั้นเป็นต้นมา เสียงและประโยคที่ในหลวงตรัสก็กังวานอยู่ในหัวใจของลุงเสียมมาโดยตลอดและลุงเสียมก็ตั้งใจช่วยเหลือคนที่เดือนร้อนทุกข์ยากเสมอมา

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

กรรไกร

เชือกฟาง

คัดเตอร์

กระดาษ

ถุงพลาสติก ขนาด 5x8 เซนติเมตร

แผ่นพลาสติกหรือด้ายปอ

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. เตรียมต้นตอที่มีขนาดกำลังพอดีพยายามเลือกกิ่งของตอและยอดพันธุ์ให้มีขนาดใกล้เคียงกันเพื่อที่เนื้อเยื่อจะได้แนบชิดเหมาะเจาะ ส่วนกิ่งพันธุ์ดีก่อนที่เราจะนำไม้มาเสียบนั้นทางที่ดีเราควรจะริดใบของเค้าให้ออกเสียหมดก่อนเพื่อป้องกันไม่ให้เค้าคลายน้ำในกิ่งมากเกินไปแล้วปล่อยไว้ให้คาลำต้นไว้อย่างนั้นจนกว่าขั้วใบจะหลุดออกจากกิ่งแล้วค่อยนำมาเสียบ  แต่มีวิธีอีกเสียบอีกวิธีหนึ่งที่บางท่านได้ใช้กันอย่างแพร่หลาย….คือหลังจากที่ตัดยอดพันธุ์ดีมาแล้วให้ริดใบออกทั้งหมดเหลือไว้แต่ใบอ่อน แล้วก็สสัดยางที่ค้างอยู่ตรงขั้วใบออกไว้ให้หมดแล้วค่อยนำมาเสียบ แต่วิธีนี้ก็มีปัญหาเหมือนกันตรงที่เวลาที่ขั้วใบยังคาอยู่กับกิ่งนั้นแผลมันยังสดอยู่อาจจะพาลให้กิ่งพันธุ์นั้นติดเชื้อและเน่าได้เหมือนกัน เอาเป็นว่าใครสะดวกแบบไหนก็ทำได้เลยเพราะที่ผมว่ามาทั้งสามแบบนั้นผมก็ได้ลองมาหมดแล้วก็ติดทุกวิธี…แต่มาชอบวิธีแรกมากกว่าเพราะไม่มีใบและขั้วใบมาคอยให้เกิดปัญหาในภายหลังได้ครับ

2. ตัดยอดพันธุ์ดีมาประมาณซัก 3 นิ้วกำลังดีเพราะว่าเนื้อไม้ยิ่งเยอะการติดจะดีกว่าเนื้อไม้ที่น้อย แต่บางครั้งยอดพันธุ์ดีมีความยาวประมาณซัก 2 เซนติเมตรก็สามารถนั้นมาเสียบได้เช่นกันแต่ไม่ขอแนะนำครับ เอายาวไว้ก่อนเป็นดี เสร็จแล้วเราก็ตัดต้นตอเลยแล้วเอาผ้าซับน้ำหล่อเลี้ยงยางที่ออกมาจากลำต้นให้หมด ตรงนี้แหละสำคัญเพราะยางก็เป็นส่วนหนึ่งที่จะทำให้กิ่งนั้นเน่าเสียหายได้

3. ซับยางจนกว่าตรงรอยที่ปาดจะหมดยางแล้วก็นำมีด(ที่คม)มาบากให้เป็นดั่งในภาพแต่ต้องให้รอยบากลึกลงไปมากกว่า 1 เซนติเมตร

4. เสร็จแล้วเราก็นำยอดพันธุ์ดีมาเฉือนเป็นรูปลิ่มตามรูปที่เห็นแล้วก็นำมาเสียบลงไป..ที่สำคัญเนื้อเยื่อตรงที่ไม้จะแนบติดกันอย่าให้เกิดรอยช้ำ..ตรงนี้สำคัญมาก

5 หลังจากบากตอแล้วปาดลิ่มแล้วก็เสียบลงไป

6. เสร็จแล้วก็นำเชือกฟางมาพันไว้พยายามให้ปมที่มัดไว้ให้อยู่ตรงด้านของเนื้อด้านตอ อย่าให้ปมที่มัดไว้ไปอยู่ตรงด้านของยอดพันธุ์ดี เพราะว่าแรงกดจากการมัดปมอาจจะทำให้เนื้อตรงนั้นที่บอบบางช้ำและเน่าได้

7. แล้วก็หาถุงขนาดพอดีไม่ต้องใช้ขนาดใหญ่มากเอาแค่พอคลุมส่วนยอดไว้ก็พอ แล้วก็ดูทิศทางการไหลของหยาดน้ำในถุงด้วยพยายามอย่าให้หยาดน้ำในถุงนั้นไหลเข้ามาสู่ตรงรอยแผลที่เสียบไว้ คลุมไว้แบบนี้ในที่ร่มประมาณซัก 10 วัน กรณีถ้าเราคลุมไปซัก 2-3 วันแล้วหยาดน้ำในถุงนั้นเยอะมากเราก็แกะถุงออกมาแล้วกลับด้านในออกมาสลัดน้ำแล้วใช้ผ้าเช็ดให้แห้งแล้วก็คลุมกันต่อไป

:หมายเหตุช่วงที่เราเอาหยาดน้ำออกจากถุงนั้นพยามยามอย่าทำในช่วงที่อากาศร้อนจัดเพราะอาจจะทำให้ยอดพันธุ์ดีนั้นโดนอากาศที่ร้อนกว่าตอนที่อยู่ในถุงอาจจะทำให้ยอดนั้นชะงักได้ ควรทำในตอนเย็นหรือช่วงที่อากาศไม่ร้อนจัด

8. ส่วนเรื่องของตอใหญ่กว่ากิ่งพันธุ์ดีก็ดูตามรูปเลยวิธีทำก็เหมือนกันกับวิธีแรก

1.เสียบแบบติดชิดริมของตอด้านใดด้านหนึ่ง….วิธีนี้โอกาสของยอดพันธุ์จะติดดีกว่าเสียบยอดพันธุ์ไว้ตรงกลางระหว่างตอ เพราะว่าท่อส่งอาหารของต้นไม้จะอยู่ด้านข้างของกิ่ง ทำให้ยอดติดได้ดีกว่าเสียบไว้ตรงกลางระหว่างตอ วิธีนี้เหมาะที่สำหรับจะเสียบยอดพันธุ์ที่หายาก (กิ่งแม่) แต่เวลาที่กิ่งติดดีแล้วกิ่งยอดพันธุ์ได้เจริญเติบโตมันจะไม่สมดุล..คือเนื้อเยื่อตรงที่เสียบมันจะไม่อมหัวตอแบบบาลานซ์

2.แต่ถ้าเราเสียบยอดไว้ตรงกลางระหว่างตอเนื้อเยื่อจะเดินช้ากว่าการเสียบริมตอแต่เวลาที่กิ่งพันธุ์ได้เจริญเติบโตมันจะดูสวยงามกว่าเสียบแบบริมตอ

เท่าที่ผมสังเกตมาตรงระหว่างไส้กลางของตอ เนื้อเยื่อตรงส่วนนั้นมันจะอ่อนกว่าตรงด้านริมตอ อาจจะทำให้การเสียบยอดตรงกลางตอนั้นเนื้อเยื่ออาจจะเดินช้ากว่าแบบเสียบชิดริมตอ แต่เท่าที่ผมลองเสียบมาทั้งสองแบบ….เสียบแบบริมตอหรือกลางตอก็ติดได้ดีเหมือนกัน

9. ส่วนภาพนี้เวลาที่เราปาดลิ่มตรงยอดพันธุ์ดีให้ปาดพอดีกับรอยบากของตอ อย่าปาดให้แผลยาวกว่าตอเพราะอาจจะทำให้ยอดพันธุ์มีแผลเกินมากขึ้นทำให้การสูญเสียความชื้นนั้นมีมากและอาจจะพาลให้ติดเชื้อโดยง่ายด้วย

10.ต้นตอที่สมบูรณ์บวกกับเนื้อไม้มีความพร้อมที่เหมาะสำหรับการเสียบยอดและที่สำคัญก็คืออุณหภูมินั้นก็มีส่วนต่อการที่จะทำให้เนื้อไม้นั้นแนบติดสนิทและปูดปลิ้นออกมาได้ด้วย

11. และหลังจากที่ได้ทดลองการเสียบยอดมานั้น กิ่งพันธุ์ที่มีใบติดอยู่สักประมาณ 5-6 ใบ(กิ่งที่มีใบและกำลังเจริญเติบโต) จะเดินยอดได้ดีกว่ากิ่งพันธุ์ที่ไม่มีใบเลย(กิ่งที่ทิ้งใบและพักตัว) และรอดูการเจริญเติบโตของต้นไม้

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดสิงห์บุรี
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา